Һарыйылға (Силәбе өлкәһе)

Һарыйылға (рус. Сырыелга́ - Рәсәйҙә Көньяҡ Уралдағы йылға. Силәбе өлкәһе[2] аша аға.

Һарыйылға
Ҡайҙа ҡоя Мейәс
Һыу йыйыу бассейны бассейн Тобола[d]
Дәүләт  Рәсәй[1]
Административ-территориаль берәмек Силәбе өлкәһе
Оҙонлоҡ 11 km
Карта

Географияһы

үҙгәртергә

Йылға тамағы Мейәс йылғаһының 478-се километрында уң ярынан ҡушыла. Йылға оҙонлоғо 11 км [3].

Һыу реестры мәғлүмәттәре

үҙгәртергә

Рәсәй дәүләт һыу реестры мәғлүмәте буйынса йылға Иртыш һыу бассейны округында урынлашҡан, һыу хужалығы участкаһыМейәс йылғаһын индермәйенсә Арғужа һыуһаҡлағысынан Силәбе ҡалаһына тиклем. Бәләкәй йылға бассейны (йылға эске бассейны) — Тубыл, йылға бассейны — Иртыш[3].

  • Дәүләт һыу реестрында һыу объектының коды — 14010500912111200003618[3]
  • Гидрологик өйрәнеү (ГӨ) буйынса коды — 111200361
  • Бассейн коды — 14.01.05.009
  • ГӨ буйынса томы — 11
  • ГӨ буйынса сығарылыш — 2

Этимологияһы

үҙгәртергә

Йылғаның атамаһы килеп сығышын Силәбе өлкәһенең топонимикаһын, башҡорт халҡының фольклорын өйрәнгән географ, топонимист Шувалов Николай Иванович үҙенең "От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь" тигән һүҙлегендә былай аңлата:

Сары, Сары-Елга, Сары-Куль, Сары-Тюбе, Сары-Вакши, Сары-Сай, Сары-Камыш... входят слова сары — «желтый» и географические термины: елга — «река», кул — «озеро», тюбе — «холм», «гора»», вакши — «мелкое, кочковатое, заиленное место», сай — «мелководье», «пересыхающее русло реки» и сары — «желтый». Встречаются также названия в искаженной форме: Сари-Куль, Сир-Куль, Сыровое, Сыровское.

Йәғни,рус. Сырыелга́ тигән атама "сыровое" тигән хата вариант менән яһалған, тимәк, был топоним "һары" һәм "йылға" һүҙҙәренән килеп сыҡҡан[4][5].

Иҫкәрмәләр

үҙгәртергә
  1. GEOnet Names Server — 2018.
  2. «Рәсәй гидротехник ҡоролмалар регистры һәм дәүләт һыу кадастры үҙәге».
  3. 3,0 3,1 3,2 «Сырыелга» — информация об объекте в Государственном водном реестре
  4. Шувалов Сары, Сары-Елга, Сары-Куль, Сары-Тюбе, Сары-Вакши, Сары-Сай, Сары-Камыш// От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь. — 2-е изд., переработанное и дополненное. — Челябинск: Южно-Уральское книжное издательство, 1989. — 160 с. — ISBN ISBN 5-7688-0157-7
  5. От Парижа до Берлина по карте Челябинской области.Сары, Сары-Елга, Сары-Куль, Сары-Тюбе, Сары-Вакши, Сары-Сай, Сары-Камыш [1]

Сығанаҡтар

үҙгәртергә
  • Тобол/ Под ред. В. В. Николаенко. — Л.: Гидрометеоиздат, 1965. — 240 с.
  • «Центр российского регистра гидротехнических сооружений и государственного водного кадастра».
  • Ресурсы поверхностных вод СССР: Гидрологическая изученность. Т. 11. Средний Урал и Приуралье. Вып. 2. Тобол / под ред. В. В. Николаенко. — Л.: Гидрометеоиздат, 1965. — 240 с.
  • Шувалов Н. И. Караси // От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь. — 2-е изд., переработанное и дополненное. — Челябинск: Южно-Уральское книжное издательство, 1989. — 160 с. — ISBN ISBN 5-7688-0157-7

Һылтанмалар

үҙгәртергә