Ҡаҙаҡ милли консерваторияһы
Ҡурманғазы исемендәге Ҡаҙаҡ милли консерваторияһы (ҡаҙ. Құрманғазы атындағы Қазақ ұлттық консерваториясы) — Ҡаҙағстандың юғары музыка уҡыу йорто, композиторҙар, музыка белгестәре, хор һәм халыҡ оркестрҙары, пианист, вокалсылар, арт-менеджерҙар, симфоник оркестр һәм халыҡ инструменттары ҡоралдарында уйнаусылар әҙерләй.
| Ҡаҙаҡ милли консерваторияһы | |
| Нигеҙләү датаһы | 1944 |
|---|---|
 | |
.jpg) | |
| Кем хөрмәтенә аталған | Ҡорманғазы Сағырбайулы |
| Дәүләт |
 Ҡаҙағстан СССР |
| Административ-территориаль берәмек | Алматы |
| Урын | Алматы |
| Рәсми сайт | conservatoire.kz/english… |
| Ойошма хеҙмәткәрҙәре категорияһы | Категория:Преподаватели Казахской консерватории[d] |
 | |
Консерваторияны тамамлаусылар менән илдең бик күп ижади коллективтары, мәғариф учреждениелары комплектланған. Консерваторияның тәрбиәләнеүселәре яҡын һәм алыҫ сит илдәрҙең — Рәсәй, Германия, Греция, Нидерланд, Израиль, АҠШ, Франция, Чехия, Канада, Корея, Ҡытай һәм башҡа профессиональ коллективтарында эшләй[1].
Курмангазы исемендәге Ҡаҙаҡ милли консерваторияһы:
— Европа консерваториялары һәм юғары музыка мәктәптәре ассоциацияһы ағзаһы (1998 йылдан), — Азия консерваториялары ассоциацияһын ойоштороусыһы һәм унда ҡатнашыусыһы (2000 йылдан алып) — Бөтә донъя симметрологтар ассоциацияһында, — «Төрки халыҡтары музыкаһы» халыҡ-ара ассоциацияһында, — Традицион музыка буйынса халыҡ-ара советта (ICTM), этномузыка сәнғәте буйынса Европа семинарында (ESEM), психология һәм музыка буйынса Европа советында (ESCOM) ҡатнаша .
Тарихы үҙгәртергә
1944 йылдың 24 июлендә КазССР-ҙың Халыҡ Комиссарҙары Советы 1 октябрҙән Алма-Ата ҡалаһында Дәүләт сәнғәт институтын ойошторорға ҡарар итә. 11945 йылда юғары уҡыу йортона XIX быуаттың күренекле ҡаҙаҡ көйсөһе 1938 йылда төҙөлгән беренсе бинала консерваторияға тиклем музыка-хореография комбинаты урынлаша[1].
1960 йылдар башында 120 торлаҡ бүлмәнән торған тағы ла бер корпус һәм 42 репетиторийҙар, уҡыу һәм спорт залдары һәм иркен холл менән ятаҡ төҙөлә[1].
1981—1982 уҡыу йылында консерваторияла 1200-ҙән ашыу студент уҡый, 234 уҡытыусы эшләй, шул иҫәптән 20-нән ашыу фән профессоры һәм докторы, 50-гә яҡын доцент һәм фән кандидаты, СССР-ҙың 5 халыҡ артисы, КазССР-ҙың 7 халыҡ артисы эшләй[2].
2000 йылдың ноябрендә консерватория өҫтәмә заманса дүрт ҡатлы бина ала[1].
Факультеттар үҙгәртергә
Уҡыу процесын 4 факультет тәьмин итә:
— Вокал һәм дирижерлыҡ факультеты — Инструменталь башҡарыу факультеты — Музыка ғилеме һәм менеджменты факультеты Халыҡ музыкаһы факультеты
Шулай уҡ бер нисә дөйөм университет кафедраһы эшләй:
— Инновацион музыкаль-педагогик технологиялар кафедраһы — Социаль-гуманитар фәндәр кафедраһы Эксперименталь сәнғәт мәктәп-студияһы — Физик тәрбиә һәм спорт секцияһы — Ҡаҙаҡ һәм сит телдәр секцияһы
Ректорҙары үҙгәртергә
Бина консерваторияһы үҙгәртергә
Бина 1935—1937 йылдарҙа типовой мәктәп проекты буйынса төҙөлә, архитектор А. Стременов проектын еренә еткереп эшләй. Уҡыу корпусы составында — 2 уҡыу корпусы һәм концерт залы.[3]
Тәүҙә бина музыкаль-хореография комбинаты өсөн тәғәйенләнгән булған (хәҙер — П.Чайковский исемендәге Алматы музыка колледжы).
1944 йылдың 24 июлендә Ҡаҙағстан ССР-ы баҡсасылыҡ ширҡәте 1944 йылдың 1 октябренән ошо бинала урынлаштырылған консерваторияны ойошторорға ҡарар итә.
1954 йылда консерваторияға атаҡлы Ҡурмағазы Сағырбаев исеме бирелә.
60-сы йылдарҙа бинаға яңы корпус төкәтелә, ә 1970 йылда көнсығыш яҡтан органлы зал төҙөлә[4]
Архитектураһы үҙгәртергә
Бина ХХ быуаттың 30-сы йылдарҙағы Алма-Ата ҡалаһы архитектураһындағы «милли стиль» образынан ғибәрәт. Консерваторияның өс ҡатлы бинаһы тура мөйөшлө формала[5]
Һәйкәл статусы үҙгәртергә
2010 йылдың 10 ноябрендә Алматы ҡалаһының урындағы әһәмиәттәге тарих һәм мәҙәниәт ҡомартҡыларының яңы дәүләт исемлеге раҫлана.[6]. Был Ҡарарҙа Ҡаҙағстан милли консерваторияһы бинаһының урындағы әһәмиәтендәге һәйкәл статусы һаҡлана. Һаҡ зоналарының сиктәре 2014 йылда раҫлана[7].
Иҫкәрмәләр үҙгәртергә
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 КазНК. От истоков. Дата обращения: 19 июль 2008. Архивировано 14 сентябрь 2007 года. 2007 йыл 14 сентябрь архивланған. Өҙөмтә хатаһы:
<ref>тег дөрөҫ түгел: «istoki» исеме бер нисә тапҡыр төрлө йөкмәткегә бирелгән - ↑ Алма-Ата. Энциклопедия / Гл. ред. М. К. Козыбаев. — Алма-Ата: Гл. ред. Казахской советской энциклопедии, 1983. — С. 312. — 608 с. — 60 000 экз.
- ↑ Энциклопедия Алматы. Казахская национальная консерватория им. Курмангазы
- ↑ Музей Алматы. Казахская национальная консерватория им. Курмангазы 2018 йыл 20 декабрь архивланған.
- ↑ Управление культуры г. Алматы. Казахская национальная консерватория им. Курмангазы 2020 йыл 29 ғинуар архивланған.
- ↑ Постановление Акимата города Алматы от 10 ноября 2010 года N 4/840 «Об утверждении Государственного списка памятников истории и культуры местного значения города Алматы»
- ↑ Решение ХХХI сессии маслихата города Алматы V созыва от 10 сентября 2014 года N 261 «Об утверждении границ охранных зон, зон регулирования застройки и зон охраняемого природного ландшафта объектов историко-культурного наследия города Алматы»