Футбол буйынса Финляндия йыйылма командаһы
Футбол буйынса Финляндия йыйылма командаһы (фин. Suomen jalkapallomaajoukkue, швед. Finlands herrlandslag i fotboll) — футбол буйынса халыҡ-ара матчтарҙа Финляндия исеменән сығыш яһаусы йыйылма команда. Финляндия футбол ассоциацияһы идара итә (фин. Suomen Palloliitto ry (SPL), швед. Finlands Bollförbund rf (FBF)).
 Финляндия | |||
 | |||
| Ҡушаматы |
Филины (фин. Huuhkajat) | ||
|---|---|---|---|
| Конфедерация | |||
| Федерация | |||
| Баш тренер | |||
| Капитан | |||
| Уйналған уйындар |
Яри Литманен (137) | ||
| Иң яҡшы бомбардир |
Теэму Пукки (39) | ||
| Өй стадионы | |||
| Иң юғары |
33 (март 2007) | ||
| Түбән |
110 (июль—август 2017) | ||
| ФИФА коды |
FIN | ||
| Форма | |||
| |||
| Беренсе уйын | |||
|
| |||
| Иң ҙур еңеү | |||
|
| |||
| Иң ҙур еңелеү | |||
|
| |||
| Һуңғы уйын | |||
| Ҡатнашыу |
1 (беренсе тапҡыр ) | ||
| Һөҙөмтәләр |
Төркөм этабы (2020) | ||
2023 йылдың 26 октябренә ҡарата йыйылма ФИФА рейтингында 62-се урынды биләй[2].
Финляндия йыйылма командаһы бер тапҡыр ҙа донъя чемпионатына үтә алмай. Ул ҡатнашҡан беренсе халыҡ-ара турнир — 2020 йылғы Европа чемпионаты.
Тарихы үҙгәртергә
Финляндия футбол союзы 1907 йылда ойошторола. Ул ФИФА-ға 1908 йылда инә (ул ваҡытта Финляндия Рәсәй империяһы составында була). Финляндияла футбол ҡышҡы спорт төрҙәре, еңел атлетика һәм автораллиҙан һәр саҡ артта килә. 1970-се йылдарға тиклем финдарҙың футбол менән бәйләнеше башлыса төньяҡ күршеләренә ҡаршы иптәштәрсә матчтар менән сикләнә. Донъя кубогы һәм Европа кубогы квалификацияһында даими ҡатнашһалар ҙа, йыйылма команда әллә ни алға үҫешмәй. Әммә 1980 һәм 2008 йылдарҙа Финляндия Европа чемпионаты финалына сығыуға яҡын була.
1998 йылғы донъя чемпионатына һайлап алыу турнирында команда төркөмдән сығыу һәм финал уйындарына эләгеүгә иң яҡын була. Бының өсөн 1997 йылдың 11 октябрендә һайлап алыу турнирының һуңғы турында Венгрия йыйылмаһы командаһын үҙ майҙанындағы уйында еңергә кәрәк була, әммә матч тигеҙ иҫәп менән тамамлана.
2019 йылдың 15 ноябрендә Лихтенштейнға ҡаршы матч фин футболы тарихында боролош мәле. Уйында 3-0 иҫәбе менән еңеп, Финляндия үҙ тарихында беренсе тапҡыр футбол буйынса Европа чемпионатының финал өлөшөнә квалификациялана[3]. 2021 йылдың 12 июнендә 2020 йылғы Европа чемпионатында һөжүмсе Йоэль Похьянпало Данияға ҡаршы уйында еңеү голын индерә (1-0). Был Европа һәм донъя чемпионаттарында Финляндия йыйылмаһы тарихында тәүге гол[4].
Уйындар һаны буйынса команда лидеры — Яри Литманен (137 матч), ә индергән туп һаны буйынса — Теэму Пукки (39 туп)
.
Рәсми турнирҙарҙа сығыш яһау статистикаһы үҙгәртергә
Донъя чемпионаты үҙгәртергә
| Финал турнирҙары | Һайлап алыу турнирҙары | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Йыл | Һөҙөмтә | Урын | И | В | Н | П | ГЗ | ГП | Составтар | Урын | И | В | Н | П | ГЗ | ГП | |
 1930
|
Ҡатнашмай | Ҡатнашмай | |||||||||||||||
.svg){kind=small} 1934
| |||||||||||||||||
 1938
|
Квалификациянан үтә алмай | 4/4 | 3 | 0 | 0 | 3 | 0 | 7 | |||||||||
 1950
|
Команда квалификация осоронда уйындарҙан сыға | 3/3* * | 3 | 0 | 1 | 2 | 2 | 12 | |||||||||
 1954
|
Квалификациянан үтә алмай | 3/3 | 4 | 0 | 2 | 2 | 7 | 13 | |||||||||
 1958
|
3/3 | 4 | 0 | 0 | 4 | 2 | 19 | ||||||||||
 1962
|
3/3 | 4 | 0 | 0 | 4 | 3 | 12 | ||||||||||
 1966
|
4/4 | 6 | 1 | 0 | 5 | 5 | 20 | ||||||||||
 1970
|
4/4 | 6 | 1 | 0 | 5 | 6 | 28 | ||||||||||
 1974
|
3/4 | 6 | 1 | 1 | 4 | 3 | 21 | ||||||||||
 1978
|
3/4 | 6 | 2 | 0 | 4 | 11 | 16 | ||||||||||
 1982
|
5/5 | 8 | 1 | 0 | 7 | 4 | 27 | ||||||||||
| 1986
|
4/5 | 8 | 3 | 2 | 3 | 7 | 12 | ||||||||||
.svg){kind=small} 1990
|
3/4 | 6 | 1 | 1 | 4 | 4 | 16 | ||||||||||
 1994
|
5/6 | 10 | 2 | 1 | 7 | 9 | 18 | ||||||||||
| 1998
|
3/5 | 8 | 3 | 2 | 3 | 11 | 12 | ||||||||||
  2002
|
3/5 | 8 | 3 | 3 | 2 | 12 | 7 | ||||||||||
| 2006
|
4/7 | 12 | 5 | 1 | 6 | 21 | 19 | ||||||||||
 2010
|
3/6 | 10 | 5 | 3 | 2 | 14 | 14 | ||||||||||
| 2014
|
3/5 | 8 | 2 | 3 | 3 | 5 | 9 | ||||||||||
 2018
|
5/6 | 10 | 2 | 3 | 5 | 9 | 13 | ||||||||||
 2022
|
3/5 | 8 | 3 | 2 | 3 | 10 | 10 | ||||||||||
 2026
|
— | ||||||||||||||||
| Бөтәһе | Иң яҡшы һөҙөмтә: — | Ҡатнашыу: 0/22 | — | Бөтәһе | 138 | 35 | 25 | 78 | 145 | 305 | |||||||
- * * — 1949 йылдың 2 октябрендә Мальмёла Швеция Финляндияны 8:1 иҫәбе менән еңә[5][6][7][8][9], һәм ФИФА уйынды «иптәштәрсә матч» тип классификациялай[10][11], шул уҡ ваҡытта ҡайһы бер сығанаҡтар матчты Төньяҡ Европа чемпионаты уйындары исемлегенә индерә[12][13]. Әммә ФИФА сайтында был матч матчтар исемлегенә лә, төркөм иҫәбенә лә индерелмәй[14]. RSSF сайтында был матч «Швеция В командаһы менән уйнаны» тип күрһәтелә һәм төркөм таблицаһында күрһәтелмәй[15]. Финляндия һайлап алыу турнирҙарында ҡатнашыуҙан баш тарта.
Европа чемпионаты үҙгәртергә
| Финал турнирҙары | Һайлап алыу турнирҙары | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Йыл | Һөҙөмтә | Урын | И | В | Н | П | ГЗ | ГП | Составтар | Урын | И | В | Н | П | ГЗ | ГП | |
.svg){kind=small} 1960
|
Ҡатнашмай | Ҡатнашмай | |||||||||||||||
.svg){kind=small} 1964
| |||||||||||||||||
| 1968
|
Квалификациянан үтә алмай | 4/4 | 6 | 0 | 2 | 4 | 5 | 12 | |||||||||
.svg){kind=small} 1972
|
4/4 | 6 | 0 | 1 | 5 | 1 | 16 | ||||||||||
.svg){kind=small} 1976
|
4/4 | 6 | 0 | 1 | 5 | 3 | 13 | ||||||||||
| 1980
|
3/4 | 6 | 2 | 2 | 2 | 10 | 15 | ||||||||||
| 1984
|
4/4 | 6 | 0 | 1 | 5 | 3 | 14 | ||||||||||
| 1988
|
4/4 | 6 | 1 | 1 | 4 | 4 | 10 | ||||||||||
| 1992
|
4/5 | 8 | 1 | 4 | 3 | 5 | 8 | ||||||||||
| 1996
|
4/6 | 10 | 5 | 0 | 5 | 18 | 18 | ||||||||||
 2000
|
3/5 | 8 | 3 | 1 | 4 | 13 | 13 | ||||||||||
 2004
|
4/5 | 8 | 3 | 1 | 4 | 9 | 10 | ||||||||||
 2008
|
4/8 | 14 | 6 | 6 | 2 | 13 | 7 | ||||||||||
  2012
|
4/6 | 10 | 3 | 1 | 6 | 16 | 16 | ||||||||||
| 2016
|
4/6 | 10 | 3 | 3 | 4 | 9 | 10 | ||||||||||
 2020
|
Төркөм этабы | 17 / 24 | 3 | 1 | 0 | 2 | 1 | 3 | Состав | 2/6 | 10 | 6 | 0 | 4 | 16 | 10 | |
| 2024
|
Йыйылма команда плей-офф уйындары аша квалификация үтә | 3/6* | 10 | 6 | 0 | 4 | 18 | 10 | |||||||||
| Бөтәһе | Иң яҡшы уңыш: Төркөм этабы | Ҡатнашыу: 1/16 | 3 | 1 | 0 | 2 | 1 | 3 | — | Бөтәһе | 124 | 39 | 24 | 61 | 143 | 182 | |
- * — Йыйылма команда плей-офф уйындары аша квалификация үтә.
УЕФА-ның Милләттәр лигаһы үҙгәртергә
| УЕФА-ның Милләттәр лигаһы | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Сезон | Лига | Төркөм | Урын | И | В | Н | П | ГЗ | ГП | П/П | ОР | ||
| 2018/19
|
C | 2 | 1 | 6 | 4 | 0 | 2 | 5 | 3 | Ҡалып:Rise | 28 | ||
 2020/21
|
B | 4 | 2 | 6 | 4 | 0 | 2 | 7 | 5 | = | 21 | ||
| 2022/23
|
B | 3 | 2 | 6 | 2 | 2 | 2 | 8 | 6 | = | 21 | ||
| 2024/25 | B | Ҡатнаша | |||||||||||
| Бөтәһе | 18 | 10 | 2 | 6 | 20 | 14 | 21 | ||||||
Олимпия уйындары үҙгәртергә
| Олимпия уйындары | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Год | Результат | Место | И | В | Н | П | ГЗ | ГП | Состав |
| Как Бөйөк Финляндия кенәзлеге
| |||||||||
.svg){kind=small} 1896 |
Футбол турниры үткәрелмәй | ||||||||
| 1900 |
Ҡатнашмай | ||||||||
.svg){kind=small} 1904
| |||||||||
.svg){kind=small} 1908
| |||||||||
| 1912 |
3-сө урын өсөн матч | 4 / 11 | 4 | 2 | 0 | 2 | 5 | 16 | Состав |
1917 йылдың 4 декабрендә .svg){kind=small} Финляндия бойондороҡһоҙлоҡ иғлан итә
| |||||||||
| 1920 |
Ҡатнашмай | ||||||||
| 1924
| |||||||||
| 1928
| |||||||||
.svg){kind=small} 1932 |
Футбол турниры үткәрелмәй | ||||||||
 1936 |
1/8 финал | 14 / 16 | 1 | 0 | 0 | 1 | 3 | 7 | Состав |
| 1948 |
Ҡатнашмай | ||||||||
| 1952 |
1/8 финал | 9 / 25 | 1 | 0 | 0 | 1 | 3 | 4 | Состав |
 1956 |
Ҡатнашмай | ||||||||
| 1960 |
Квалификацияланмай | ||||||||
.svg){kind=small} 1964
| |||||||||
| 1968
| |||||||||
| 1972
| |||||||||
| 1976
| |||||||||
 1980 |
Төркөм этабы | 9 / 16 | 3 | 1 | 1 | 1 | 3 | 2 | Состав |
| 1984 |
Квалификацияланмай | ||||||||
| 1988
| |||||||||
| 1992 |
|||||||||
| Бөтәһе | Иң яҡшы һөҙөмтә: 3-сө урын өсөн матч | Ҡатнашыу: 4/17 | 9 | 3 | 1 | 5 | 14 | 29 | — |
Төньяҡ Европа чемпионаты үҙгәртергә
| Футбол буйынса Төньяҡ Европа чемпионаты | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Йыл | Һөҙөмтә | Урын | И | В | Н | П | ГЗ | ГП |
| 1924/28 | Ҡатнашмай | |||||||
| 1929/32 | 4-се урын | 4 / 4 | 12 | 2 | 2 | 8 | 23 | 52 |
| 1933/36 | 12 | 3 | 1 | 8 | 18 | 36 | ||
| 1937/47 | 12 | 1 | 1 | 10 | 12 | 51 | ||
| 1948/51 | 12 | 1 | 3 | 8 | 11 | 28 | ||
| 1952/55 | 12 | 1 | 1 | 10 | 13 | 53 | ||
| 1956/59 | 12 | 0 | 1 | 11 | 8 | 44 | ||
| 1960/63 | 12 | 2 | 2 | 8 | 14 | 37 | ||
| 1964/67 | Бронза призёр | 3 / 4 | 12 | 5 | 2 | 5 | 14 | 17 |
| 1968/71 | Четвёртое место | 4 / 4 | 12 | 0 | 4 | 8 | 10 | 31 |
| 1972/77 | 12 | 1 | 4 | 7 | 10 | 26 | ||
| 1978/80 | 6 | 0 | 2 | 4 | 3 | 12 | ||
| 1981/85 | 6 | 1 | 1 | 4 | 7 | 11 | ||
| 2000/01 | Чемпион | 1 / 6 | 5 | 4 | 0 | 1 | 7 | 3 |
| Бөтәһе | Иң яҡшы һөҙөмтә: Чемпион (1 титул) | Ҡатнашыу: 13/14 | 137 | 21 | 24 | 92 | 150 | 401 |
Статистика үҙгәртергә
- 2023-11-20 торошло
Йыйылма команда өсөн иң күп матч уйнаусылар үҙгәртергә
| # | Футболсы | Осор | Туптар | Матчтар |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Яри Литманен | 1989—2010 | 137 | 32 |
| 2 | Теэму Пукки | 2009—х. в. | 118 | 39 |
| 3 | Сами Хююпия | 1992—2010 | 106 | 5 |
| Юнатан Юханссон | 1996—2010 | 106 | 22 | |
| 5 | Ари Хьельм[fi] | 1983—1996 | 100 | 20 |
| 6 | Йоонас Колкка | 1994—2010 | 98 | 11 |
| 7 | Лукаш Градецкий | 2010—х. в. | 90 | 0 |
| 8 | Микаэль Форсселль | 1999—2014 | 87 | 29 |
| 9 | Эркка Петяя[fi] | 1983—1994 | 84 | 0 |
| Тим Спарв | 2009—2021 | 84 | 1 |
Финляндия йыйылма командаһының иң яҡшы бомбардирҙары үҙгәртергә
| # | Футболсы | Осор | Туптар | Матчтар |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Теэму Пукки | 2009—х. в. | 39 | 118 |
| 2 | Яри Литманен | 1987—2010 | 32 | 137 |
| 3 | Микаэль Форсселль | 1999—2014 | 29 | 87 |
| 4 | Юнатан Юханссон | 1996—2010 | 22 | 105 |
| 5 | Ари Хьельм[fi] | 1983—1996 | 20 | 100 |
| 6 | Миксу Паателайнен | 1986—2000 | 18 | 70 |
| 7 | Вернер Эклёф[fi] | 1919—1927 | 17 | 32 |
| 8 | Аулис Копонен[fi] | 1924—1935 | 16 | 39 |
| Гуннар Острём[fi] | 1923—1937 | 16 | 44 | |
| 9 | Йоэль Похьянпало | 2012—х. в. | 15 | 69 |
| 10 | Алексей Ерёменко | 2003—2013 | 14 | 57 |
Формаһы үҙгәртергә
Кейем комплекты менән 1979 йылдан 2014 йылға тиклем Adidas компанияһы Фин йыйылма командаһын тәьмин итә, уны Nike ул алмаштыра.
Өй уйындарында үҙгәртергә
        1995
|
     2007
|
    2008—2009
|
    2010
|
   2010 (икенсе комплект)
|
     2014—2015
|
   2016
|
    2016—2017
|
    2018
|
     Евро-2020
|
    |
Ситтә уйындарҙа үҙгәртергә
     2008—2009
|
     2010
|
   2010 (икенсе комплект)
|
     2014—2015
|
   2016
|
    2016—2017
|
  2018
|
     Евро-2020
|
    |
Иҫкәрмәләр үҙгәртергә
- ↑ Finland national football team results (ингл.). eu-football.info (23 декабрь 2023). Дата обращения: 23 декабрь 2023. Архивировано 1 март 2023 года.
- ↑ The FIFA/Coca-Cola World Ranking
- ↑ Сборная Финляндии впервые пробилась на чемпионат Европы по футболу. Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle (15 ноябрь 2019). Дата обращения: 17 ноябрь 2019. Архивировано 17 ноябрь 2019 года.
- ↑ Сборная Финляндии забила первый гол в финальной части крупных турниров. sport-express.ru (12 июнь 2021). Дата обращения: 18 октябрь 2023. Архивировано 19 октябрь 2023 года.
- ↑ WORLD CUP 1950. allworldcup.narod.ru. Дата обращения: 26 ноябрь 2023. Архивировано 10 октябрь 2006 года.
- ↑ WORLD CUP 1950. Sweden 8:1 Finland. www.allworldcup.narod.ru. Дата обращения: 26 ноябрь 2023.
- ↑ Sweden - Finland, Oct 2, 1949 - World Cup qualification Europe - Match sheet (ингл.). www.transfermarkt.com. Дата обращения: 26 ноябрь 2023.
- ↑ World Cup qualification Europe - Matchday overview 49/50 (ингл.). www.transfermarkt.com. Дата обращения: 26 ноябрь 2023.
- ↑ Finland - International A Matches. www.rsssf.org. Дата обращения: 26 ноябрь 2023.
- ↑ Sweden v Finland, 02 October 1949 (ингл.). www.11v11.com.
- ↑ Sweden. Sweden national football team: record v Finland (ингл.). www.11v11.com.
- ↑ Sweden vs Finland, 2 October 1949 (ингл.). eu-football.info. Дата обращения: 26 ноябрь 2023.
- ↑ Nordic Championships 1948-51. www.rsssf.org. Дата обращения: 26 ноябрь 2023.
- ↑ 1950 FIFA World Cup Brazil - Groups. FIFA.com. Дата обращения: 26 ноябрь 2023. Архивировано из оригинала 8 сентябрь 2015 года.
- ↑ World Cup 1950 Qualifying. RSSSF. Дата обращения: 26 ноябрь 2023.