Төйлөгән районы

Төйлөгән районы (рус.  Тюльганский район) — Ырымбур өлкәһендәге район.

Төйлөгән районы
Тюльганский район

Герб Флаг (аңлатма)
Ил	Рәсәй Федерацияһы
Урынлашҡан урыны	Ырымбур өлкәһе
Берләштерә	15
Административ үҙәк	Төйлөгән
район башлығы	Буцких Игорь Владимирович
Халҡы (2010)	▼ 19 728 кеше
Милли состав	урыҫтар — 74,3% башҡорттар — 9,0% татарҙар — 5,3% ҡаҙаҡтар — 3,9% украиндар — 3,8%
Майҙаны	1900 км²
Ваҡыт бүлкәте	MSK+2 (UTC+6)
Телефон коды	+7 35332
Автомобиль номерҙары коды	56
Рәсми сайты

2014 йылда районда 18 763 кеше йәшәгән, шул иҫәптән яртыһы – 9089 кеше — район үҙәгендә.

Этимология

Райондың исеме башҡорт телендәге төйлөгән (коршун) ҡошо исеменә тап килә. Район һәм ҡасаба гербында, флагында күмер тауы ташы менән төйлөгән һүрәтләнгән.

География

Район Октябрьский, Һаҡмар, Һарыҡташ һәм Башҡортостан менән сиктәш. Майҙаны — 1,9 мең км².

Файл:Tologan rb.jpg

Көйөргәҙе районында Өфө — Ырымбур юлында Төйлөгәнгә күрһәткән юл таҡтаһы

Милли состав

1. урыҫтар — 74,3 %
2. башҡорттар — 9,0 %
3. татарҙар — 5,3 %
4. ҡаҙаҡтар — 3,9 %
5. украиндар — 3,8 %

Тарих

Район 1928 йылда Троицкий районы тип төҙөлә. Үҙәге — Троицкое ауылы.
Район 1928—1934 йылда РСФСР-ҙын 'Средне-волжская өлкәһе составына инә.
1934 йылда Ырымбур өлкәһе төҙөлә. Район өлкәгә күсә.
1960 йылда район үҙәге Төйлөгән ҡасабаһына күсерелә. Район исеме — Троцкий районы тип ҡала.
1963 йылда район бөтөрөлә. Өлкәнең Октябрьский районы составына индерелә.
1965 йылда район яңынан «Төйлөгән районы» тип төҙөлә.

Билдәле шәхестәр

Хәрби кешеләр

• Оргин Константин Петрович — Советтар Союзы Геройы.

Фән

• Ураҡсин Зиннур Ғәзиз улы — башҡорт телсеһе, яҙыусы, филология фәндәре докторы.
• Ишбаев Кәрим Ғайса улы (1937 йылдың 9 феврале) — башҡорт теле белгесе, педагог.

Хужалыҡ эшмәкәрҙәр

• Ураҡсин Урал Ғәзиз улы — Башҡортостан Республикаһы Төҙөлөш һәм архитектура буйынса дәүләт комитеты рәйесе урынбаҫары.
• Самотаев Пётр Филиппович — механизатор, Социалистик хеҙмәт Геройы.

Ҡоролош

1. ауыл биләмәһе «Алмалы ауыл советы»
2. ауыл биләмәһе «Благовещенский ауыл советы»
3. ауыл биләмәһе «Благодарновский ауыл советы»
4. ауыл биләмәһе «Городецкий ауыл советы»
5. ауыл биләмәһе «Екатеринославский ауыл советы»
6. ауыл биләмәһе «Ивановский ауыл советы»
7. ауыл биләмәһе «Ключевский ауыл советы»
8. ауыл биләмәһе «Нововасильевский ауыл советы»
9. ауыл биләмәһе «Разномойский ауыл советы»
10. ауыл биләмәһе «Репьевский ауыл советы»
11. ауыл биләмәһе «Ташлинский ауыл советы»
12. ауыл биләмәһе «Троицкий ауыл советы», эллеке район үҙәге
13. ауыл биләмәһе «Тугустемирский ауыл советы»;
14. ҡала биләмәһе «Төйлөгән ҡасаба советы», район үҙәге
15. ауыл биләмәһе «Чапаевский ауыл советы»

Һылтанмалар

• Төйлөгән районы // Башкирская энциклопедия. — Уфа: ГАУН РБ «Башкирская энциклопедия», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-306-8.
• Официальный сайт 2013 йыл 24 май архивланған.
• Район на сайте органов государственной власти 2014 йыл 25 июль архивланған.
• Район на сайте Оренбургской области