Турку синагогаһы (фин. Turun synagoga швед. Åbo synagoga) — Турку ҡалаһында йәһүдтәрҙең культ бинаһы, Финляндияның Хельсинки ҡалаһындағы синагоганан тыш икенсе.

Турку синагогаһы
фин. Turun synagoga
швед. Åbo synagoga
Нигеҙләү датаһы 1912[1][2]
Рәсем
Дәүләт  Финляндия[1][2]
Административ-территориаль берәмек Турку[1][2]
Расположено в религиозной территориальной единице Q18659585?
Архитектор Август Крок[d][1][2] һәм Юхан Хиндерссон[d][1][2]
Архитектура стиле архитектура модерна[d]
Мираҫ статусы protected by the law on the protection of the architectural heritage in Finland[d][1][2]
Адрес Brahenkatu 17, 20110 Turku[2]
Тасуирлау биттәре nba.fi/rky1993/kohde728.…
Карта
 Турку синагогаһы Викимилектә

1858 йылға тиклем христианлыҡты алмаған йәһүдтәргә Финляндияла йәшәү тыйылған була. Тыйыу 1858 йылдан хеҙмәтте тамамлаған йәһүд-хәрби хеҙмәткәрҙәр һәм Финляндияла йәшәгән матростарға ҡағылмай.

Александр II үлгәндән һуң 1886 йылғы Финляндияның Сенаты ҡарары менән йәһүдтәрҙең хәле ҡатмарлаша, уның буйынса 1858 йылғы элекке тәртип юҡҡа сыға һәм рөхсәт ваҡытлыса йәшәү төрө менән алмаштырыла, ул губернаторҙың махсус рөхсәте менән ҡалала тик алты ай ғына йәшәргә хоҡуҡ бирә.

1888 йылда Туркунан 12 йәһүд ғаиләһен ситкә сығарыу тураһында ҡарар сығарыла (Выборгтан 52 йәһүд ғаиләһенән 34 йәһүд ғаиләһе һөрөлә). Һөрөлгән ғаиләләрҙең өлөшө АҠШ-ҡа, башҡалары Фәләстинға күсеп китә.

1917 йылда (1918 йылда закон менән раҫланған) Финляндия Европа дәүләттәре араһында беренсе булып илдә йәшәгән йәһүдтәргә тулы граждандар хоҡуғын бирә.

Туркулағы синагога бинаһы архитекторҙар Август Кроок һәм Йохан Ескил Хиндерссон проекты буйынса 1912 йылда банк заемы иҫәбенә төҙөлә.

Барабан менән дүрт бағанала торған һәм көмбәҙле ике ҡатлы кирбес бина әлеге ваҡытта Финляндияның тарихи-мәҙәни мираҫы исемлегенә индерелгән.

Шулай уҡ ҡарағыҙ

үҙгәртергә
  • Иудаизм в Финляндии
  • Синагога Хельсинки
  • Выборгская синагога
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 https://www.kyppi.fi/palveluikkuna/rapea/read/asp/r_kohde_det.aspx?KOHDE_ID=201041
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 https://www.kyppi.fi/palveluikkuna/rapea/read/asp/r_kohde_det.aspx?KOHDE_ID=201041