Талут
Талут (йәһ. שָׁאוּל, Шаул, Шауль ; грек. Σαούλ; рус. Саул; ислам динендә Талут ғәр. طالوت; ихтимал, «оҙон буйлы»; б.э.т. XI быуаттың 2-се яртыһы) — Библия һәм Ҡөрьән персонажы; Иҫке Ғәһедтә тасуирлана (Танахта). Библия тексына ярашлы, Саул — Израиль халҡының беренсе батшаһы һәм берҙәм бәнү Исраилгә һәм регуляр йәһүд армияһына нигеҙ һалыусы. Ихтимал, ысын тарихи шәхестер.
| Талут | |
| йәһ. שָׁאוּל | |
 | |
| Зат | ир-ат |
|---|---|
| Гражданлыҡ | Израильское царство[d] |
| Тыуған көнө | б. э. т. 1080[1] |
| Тыуған урыны | Гива[d], Иерусалим |
| Вафат булған көнө | б. э. т. 1010[2] |
| Вафат булған урыны | Гильбоа[d], Северный округ[d], Израиль |
| Үлем төрө | Үҙ-үҙеңә ҡул һалыу |
| Үлем сәбәбе | кровопотеря[d] |
| Атаһы | Киш[d] |
| Хәләл ефете | Ахиноама[d] һәм Rizpah[d] |
| Балалары | Ионафан[d][3], Мерова[d][3], Мелхола[d][3], Иевосфей[d], Абинадаб бен Саул[d], Armoni[d] һәм Mephibosheth[d] |
| Әһәмиәтле кеше | Самуил[d] һәм Аэндорская волшебница[d] |
| Һөнәр төрө | сәйәсмән, монарх |
| Биләгән вазифаһы | царь Израиля[d] һәм пәйғәмбәр[d] |
| Телгә алынған хеҙмәттәр | Saul[d], Деяния святых апостолов[d] һәм Первая книга Царств[d] |
 Талут Викимилектә | |
Ҡөрьәндә
үҙгәртергәИсламда Талут исеме менән күрһәтелгән Саул «Әл-Бәҡара» сүрәһендә (Һыйыр; 2:247-251), Аллаһтың хакимдарға власты нисек бүлеп биреүе тураһында һөйләгән фрагментта телгә алына[4]:
|
Талут ғәскәр менән сыҡҡас: «Аллаһ һеҙҙе йылға менән һынай, кем шул йылғанан һыу эсһә, ул минеке түгел, ә кем уны татып ҡарамаһа, ул — минеке; әлбиттә, усы менән алып һемергән кешеләрҙән башҡаһы,— тине. Ул йылғанан эстеләр — бик аҙҙарынан башҡаһы. Ул һәм уның менән иман килтергән кешеләр йылғаны кисеп сыҡҡас: «Бөгөн Ялут һәм уның ғәскәре менән һуғышырға беҙҙең көсөбөҙ юҡ!» — тинеләр. Ә Аллаһты осратабыҙ тип уйлаған кешеләр: «Алланың рөхсәте менән ҙур булмаған бер нисә төркөм күп кешеле төркөмдө еңде бит»,— тинеләр. Ысынлап та, Аллаһ сабыр иткәндәр менән! | 
|
Талут яугирҙәре менән Ялутҡа (Голиаф) ҡаршы сыға. Бынан алда уларҙы йылғалағы һыу менән һынап ҡарай: уны эсеүҙән баш тартҡан яугирҙәр батша менән тороп ҡала (Библияла был мотив Гедеонға ҡарай; Суд. 7:5-7). Дауыт (Давид) ярҙамында Ялут еңелә. Риүәйәт Талуттың оҙон буйлы булыуына бәйле, Изге Кәмә (Һандыҡ) һәм уның Дауытты үлтерергә маташыуы тураһындағы сюжеттарҙы һәм мотивтарҙы бәйән итә.
Иҫкәрмәләр
үҙгәртергә- ↑ https://www.galaxie.com/article/jets53-3-02
- ↑ http://www.bible.ca/archeology/bible-archeology-maps-timeline-chronology-1samuel-16-20-saul-jonathan-david-1019-1012bc.htm
- ↑ 3,0 3,1 3,2 49 // ΒΑΣΙΛΕΙΩΝ Α (билдәһеҙ)
- ↑ Ҡөрьән Кәрим — Д. Кинельский тәржемәһенән башҡортсаға Ф. Н. Байышев, Д. Д.Мәһәҙиев тарафынан әйләндерелгән
Әҙәбиәт
үҙгәртергә- Иосиф Флавий. Книга шестая // Иудейские древности = Ἰουδαϊκὴ ἀρχαιολογία / с пред. и прим. В. А. Федосика и Г. И. Довгяло. — Пер. Г. Г. Генкеля. — Минск: Беларусь, 1994. — Т. 1.
- Лопухин А. П. . Период шестой (От помазания царя до разделения царства еврейского) // Библейская история Ветхого Завета. — Монреаль, 1887 (Репринт, 1986). — 426 с.
- Лопухин А. П. . Первая книга Царств // Книги Иисуса Навина, Судей, Руфь и Царств.. — 1904. — Т. 2. — (Толковая Библия Лопухина).
- Дубнов С. М. Ч. 1 Древнейшая (библейская) история // Краткая история евреев. — Ростов: Феникс, 2000. — Т. 1. — (Энциклопедия Еврейской культуры). — ISBN 5-222-01292-1.
- Шульман Э. Последовательность событий в Библии. — Тель-Авив: Издательство Министерства Обороны, 1990. — ISBN 965-05-0504-0.
- Шифман И. Ш. Исторические книги Ветхого завета // Ветхий завет и его мир. — М.: «Политиздат», 1987.
- Штейнзальц А. (раввин). Гл. 16 «Шауль» // Библейские образы = Biblical images. — 2. — М: Институт изучения иудаизма в СНГ, 1998. — 220 с. — 5000 экз. — ISBN 5-7349-0006-12.
- Менделевич Э.С. Предания и мифы Ветхого Завета. — Орёл, 1999. — 1000 экз. — ISBN 5-89436-045-5.
- Клюгер Р. Глубинная психология в Священном Писании = Psyche in Scripture. — М.: Инфра-М, 2000. — 96 с. — (Аналитическая психология). — 1000 экз. — ISBN 5-16-000412-2.
- Джонсон П. «Израильтяне» // Популярная история евреев = A history of the Jews (1987). — М.: Вече, 2001. — 7000 экз. — ISBN 5-7838-0668-4.
- Тадмор Х. Гл.3 «Объединенное царство» // Библейский период / Эттингер Ш.. — Очерки по истории еврейского народа. — М.-Иерусалим: «Мосты культуры» — «Гешарим», 2001. — ISBN 5-93273-050-1.
- Тантлевский И.Р. Гл. 6 Единое Израильское царство. Саул, Давид и Соломон // История Израиля и Иудеи до разрушения Первого Храма. — СПб: Изд-во С.-Переб. ун-та, 2005. — ISBN 5-288-03735-3.
- Вейнберг И.П. Рождение истории. — М: «Наука», 1993.
- Вейнберг И.П. Пророки // Введение в Танах. — М.-Иер.: «Мосты культуры»-«Гешарим», 2003. — Т. 3. — ISBN 5-93273-110-9.
- Bodi D. The Story of Samuel, Saul, and David // Ancient Israel’s History - An Introduction to Issues and Sources / Hess R.[en]. — Baker Academic, 2014.