Себер дәүләт индустриаль университеты

Рәсәй Федерацияһының юғары уҡыу йорты

Себер дәүләт индустриаль университеты — Новокузнецк ҡалаһында урынлашҡан техник юғары уҡыу йорто[2][3].

Себер дәүләт индустриаль университеты
Нигеҙләү датаһы 1930
Рәсем
Рәсми атамаһы Сибирская горно-металлургическая академия, Сибирский металлургический институт, Сибирский институт чёрных металлов һәм Сібірскі металургічны інстытут
Кем хөрмәтенә аталған Серго Орджоникидзе
Дәүләт  Рәсәй
Административ-территориаль берәмек Новокузнецк
Баш компания (ойошма, предприятие) Рәсәй Федерацияһының Фән һәм юғары белем биреү министрлығы[d][1]
Штаб-фатирҙың урынлашыуы Новокузнецк, Рәсәй
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены
Рәсми сайт sibsiu.ru
Ойошма хеҙмәткәрҙәре категорияһы Категория:Преподаватели Сибирского индустриального университета[d]
Карта
 Себер дәүләт индустриаль университеты Викимилектә

Тарихы үҙгәртергә

1930 йылдың 23 июнендә СССР халыҡ комиссарҙары Советы һәм СССР Үҙәк Башҡарма Комитеты ҡарары менән, төҙөлөүсе Кузнецк металлургия комбинаты өсөн профессиональ кадрҙар әҙерләү маҡсатында, Томск политехник университетының «Ҡара металл металлургияһы» һөнәре нигеҙендә асыла. 1931 йылдың көҙөндә академик И. П. Бардиндың тәҡдиме буйынса Новокузнецк ҡалаһына күсерелә[4] һәм Рудокопровая, 49 адресы буйынса урынлаштырыла[5].

1930—1933 йылдарҙа — Себер дәүләт ҡара металдар институты тип атала[4]. Тәүҙә металлургия һәм технология факультеттарынан ғына тора тора.

1933—1994 йылдарҙа — Серго Орджоникидзе исемендәге Себер дәүләт металлургия институты[4]. Бөйөк Ватан һуғышы ваҡытында институт балалар өсөн мәҙәниәт йортонда урынлаша[6]. Эвакуацияланған уҡытыусылар һәм студенттар Себер дәүләт металлургия институтында ваҡытлыса эшләйҙәр. Тау (1949), төҙөлөш (1960) факультеттары барлыҡҡа килә. Төп (1965) һәм металлургия (1985) корпустары кампусы төҙөлә. Электрометаллургия (1965), иҡтисад (1995), автоматлаштырыу (1995) факультеттары барлыҡҡа килә.

1994—1997 йылдарҙа — Себер дәүләт тау-металлургия академияһы[4].

1998 йылдан алып — Себер дәүләт индустриаль университеты (СибГИУ)[4].

2010 йыл башына дөйөм сығарылыш 68 683 кеше тәшкил итә[7].

2015 йылдың 21 майында, Кемерово дәүләт университетының Новокузнецк филиалында уҡытылған 28 яңы һөнәр буйынса уҡытыуға лицензия ала[8]. Кемерово дәүләт университетының Новокузнецк филиалын Себер дәүләт индустриаль университетына ҡушыу планлаштырыла[9], әммә 2016 йылда Кемерово дәүләт университеты үҙгәртеп ҡоролоу менән бәйле, был уйҙан баш тартырға хәл ителә[10]. Шуға күрә берҙәм Новокузнецк университетын булдырыу мәсьәләһе асыҡ ҡала[11][12].

2019 йылдың мартына ҡарата 23 кафедраһы бар.

Кампус төп корпустан (Киров урамы), тау-металлургия корпусынан (Бардин урамында), спорт комплексынан, сериялы аудиториялар блогынан, ауыр лабораториялар блогынан, мәҙәни үҙәктән, ашхана, сиркәү, ятаҡтарҙан тора.

Институт фәнни хеҙмәттәрен: «Производство ферросплавов» (1972 йылдан), «Гидромеханизация горных работ» (1972 йылдан), «Известия вузов. Чёрная металлургия» (1987) баҫтырып сығара.

Рудокопровая урамындағы корпус үҙгәртергә

 
СМИ-ның иҫке бинаһы

1931йылдан 1969 йылға тиклем— уҡыу корпусы. 2005 йылға тиклем корпуста Себер дәүләт индустриаль университетының хәрби кафедраһы урынлаша. Хәҙерге ваҡытта унда милиция мәктәбе һәм олимпия резервы училищеһы урынлашҡан.

  Рәсәй Федерацияһының мәҙәни мираҫы, объект № 4200000207объект № 4200000207

Ректорҙары үҙгәртергә

 
СебДИУ-ның төп корпусы
  • Гутовской, Николай Владимирович (1929—1931);
  • Болтенко, Петр Семенович (1931—1932)
  • Дехтярь, Арон Яковлевич (1932—1939)
  • Горшенин, Дмитрий Гаврилович (1939—1943);
  • Вяткин, Егор Тимофеевич (1943—1945)
  • Полухин, Петр Иванович (1945—1952);
  • Куницын, Николай Михайлович (1952—1962);
  • Суворов, Иван Капитонович (1962—1966);[13]
  • Толстогузов Николай Васильевич (1966—1989);
  • Кулагин Николай Михайлович (1989 — июль 2008);
  • Мочалов Сергей Павлович (июль 2008 — июль 2013);
  • Протопопов, Евгений Валентинович (20 июль 2013 — 6 август 2020);
  • Юрьев, Алексей Борисович (2020 йылдың 6 авгусынан).

Билдәле уҡытыусылары үҙгәртергә

  • Зарвин, Евгений Яковлевич — ҡорос металлургияһы кафедраһы профессоры.
  • Шамовский, Илья Хононович — суйын металлургияһы кафедраһы профессоры.
  • Грдина, Юрий Вячеславович — металдар физикаһы кафедраһы профессоры.
  • Михайленко, Юрий Егорович — техник фәндәр кандидаты, йылылыҡ физикаһы һәм сәнәғәт экологияһы кафедраһы доценты.
  • Самарин Александр Михайлович — СССР Фәндәр академияһы академигы. Ҡорос электрометаллургияһы кафедраһына нигеҙ һалыусы. Һуғыш осоронда Себер металлургия институтында эшләй. Мәскәү дәүләт ҡорос һәм иретмәләр институты ректоры.
  • Дворников, Леонид Трофимович — Ҡырғыҙ Республикаһы фәндәр академияһы академигы, ғилми мәктәп етәксеһе. Машиналар һәм механизмдар теорияһы кафедраһы профессоры.
  • Грузинов, Владимир Константинович — Ҡаҙаҡ ССР-ы Фәндәр академияһы академигы, металлдар белгесе.
  • Цымбал, Валентин Павлович — металлургия һәм мәғлүмәт технологиялары кафедраһы профессоры.
  • Масловский, Петр Модестович — СССР Дәүләт премияһы лауреаты. Металлургия производствоһын автоматлаштырыу кафедраһы профессоры
  • Авдеев, Виталий Павлович — СССР дәүләт премияһы лауреаты. Металлургия производствоһын автоматлаштырыу кафедраһы профессоры.
  • Мышляев, Леонид Павлович — 2008 −2013 йылдарҙа фән буйынса проректор. Автоматлаштырыу һәм мәғлүмәт системалары кафедраһы профессоры.
  • Громов, Виктор Евгеньевич —фәнни мәктәп етәксеһе. Физика кафедраһы профессоры.
  • Финкель Виктор Моисеевич — 1960-сы йылдарҙа физика кафедраһы профессоры.
  • Жеребин, Борис Николаевич — Социалистик Хеҙмәт Геройы, суйын металлургияһы кафедраһы профессоры.

Институттары үҙгәртергә

Хәҙер университетта түбәндәге институттар һәм кафедралар эшләй:

Филиалдары үҙгәртергә

  • Прокопьевск филиалы. Прокопьевск ҡалаһы, Жолтовский, 4. Төрлө йүнәлештәге 5 һөнәр төркөмө бар[14].

Мыски (1950—1958), Ермак ҡалаларында уҡыу-консультация пункттары һәм Белово ҡалаһында филиалы булған.

Фәнни мәктәбе үҙгәртергә

Билдәле тамамлаусылары үҙгәртергә

  • Владимир Лисин — «Новолипецк металлургия комбинаты» асыҡ акционерҙар йәмғиәтенең директорҙар советы рәйесе.
  • Неверов, Сергей Иванович — Рәсәй сәйәсмәне, Дәүләт Думаһы депутаты, «Берҙәм Рәсәй» партияһының генсовет секретары.
  • Шевченко Николай Петрович — 1996—2007 Иҫке Оскол ҡалаһының урындағы хакимиәт башлығы .
  • Ведерников, Геннадий Георгиевич — СССР Министрҙар Советы рәйесе урынбаҫары[15].
  • Сигаков, Дмитрий Ильич — Советтар Союзы Геройы

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. Единый Государственный Реестр Юридических Лиц, ЕГРЮЛ
  2. Кулагин, Галевский, 2002
  3. ОФИЦИАЛЬНЫЙ САЙТ для размещения информации о государственных (муниципальных) учреждениях. Дата обращения: 16 октябрь 2016. 2016 йыл 19 октябрь архивланған.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Кулагин, Галевский, 2002, с. 88
  5. Здание на сайте Новокузнецкой библиотеки
  6. Библиотека СибГиу: История в цифрах и фактах.
  7. Сибирский государственный индустриальный университет 1930—2010. Глава 11
  8. СибГИУ успешно прошёл лицензирование
  9. Пресс-конференция директора НФИ КемГУ
  10. КемГУ порадовал новыми подробностями о реорганизации 2021 йыл 21 октябрь архивланған.
  11. Рособрнадзор дал добро на реорганизацию единого вуза в Новокузнецке 5 августа 2015 2021 йыл 18 июнь архивланған.
  12. Вновокузнецке подвели итоги голосования по объединению ВУЗов 2021 йыл 18 июнь архивланған.
  13. Суворов Иван Капитонович (26.05.1918)
  14. Прокопьевский филиал СибГИУ. Дата обращения: 31 август 2015. Архивировано 24 сентябрь 2015 года. 2015 йыл 24 сентябрь архивланған.
  15. Выдающиеся металлурги-выпускники СибГИУ

Әҙәбиәт үҙгәртергә

Һылтанмалар үҙгәртергә