Саярғәлиев Барый Саярғәли улы
Саярғәлиев Барый Саярғәли улы (рус. Саяргалиев (Бары, Барый) Саяргалиевич 1907 йыл — ?) — 112-се Башҡорт кавалерия дивизияһы яугиры, гвардия ҡыҙылармеецы, рядовой. II дәрәжә Ватан һуғышы (1945), Ҡыҙыл Йондоҙ (1944) ордендары кавалеры.
| Саярғәлиев Барый Саярғәли улы | |
| Зат | ир-ат |
|---|---|
| Гражданлыҡ |
 Рәсәй империяһы.svg){kind=small} Совет Рәсәйе СССР |
| Тыуған көнө | 1907 |
| Тыуған урыны | Ҡоншаҡ, Шадринск өйәҙе, Пермь губернаһы, Рәсәй империяһы |
| Һөнәр төрө | секретарь-референт |
| Хәрби звание | ҡыҙылармеец[d] һәм рядовой |
| Һуғыш/алыш | Бөйөк Ватан һуғышы |
| Ғәскәр төрө | кавалерия[d] |
| Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре |
   |
Биографияһы үҙгәртергә
Саярғәлиев Барый Саярғәли улы 1907 йылда Силәбе өлкәһенең Ҡоншаҡ ауылында тыуа. 1941 йылда хәҙерге Башҡортостандың Дәүләкән районы хәрби комиссариаты тарафынан Ҡыҙыл Армия сафына алына. 16-сы гвардия кавалерия дивизияһының хәрби прокуратураһында секретарь булып хеҙмәт итә[1]. 1943 йылдың 28 февралендә «Батырлыҡ өсөн» миҙалы менән бүләкләнә[2].
1943 йылдың 27-28 сентябрендә Днепр йылғаһын һуғышып аша сыҡҡанда һәм Днепрҙың уң яҡ ярында плацдармды киңәйтеүҙә Саярғәлиев Барый Саярғәли улы батырлыҡ күрһәтә. Саярғәлиев эскадрон менән үҙе эшләшкән ҡул аҫтындағы материалдар менән Днепрҙы аша сығып, дошмандың артиллерияһы һәм минометы уты аҫтында башҡа подразделениеларға йылғаны аша сығыуҙы тәьмин итә. Галки һәм Усохи тораҡ пункттары янында һан яғынан өҫтөнлөк иткән дошман алдында 4-се эскадрон юғалып ҡала. Шундай киҫкен минуттарҙа Саярғәлиев хәлде яйға һалырға ебәрелә. Ул большевик һәм ҡыйыу яугир булараҡ ҡуйылған бурысты үтәп сыға. «Ура» ҡысҡырып яугирҙарҙы үҙенең артынан әйҙәй. Саярғәлиев миҫалында дәртләнгән яугир һәм офицерҙар ситуацияны тергеҙә. 1944 йылдың 29 февралендә ҡыҙылармеец Саярғәлиев Барый Саярғәли улы подразделениеның 8/н бойороғо менән Ҡыҙыл Йондоҙ орденына тәҡдим ителә[2].
Саярғәлиев Барый Саярғәли улы командованиеның закондарын һәм бойороҡтарын аңлатыу буйынса тулыландырыу һәм бөтә шәхси состав араһында ҙур эш башҡара.
Берлинды уратып алыу буйынса һуңғы һуғыштарҙа командованиеның бөтә заданиеларын теүәл башҡара, дивизия хәрби прокуратураһының оператив эшен тәьмин итә. Яҡшы хеҙмәте һәм бөтә заданиеларҙы өлгөлө башҡарғаны өсөн Саярғәлиев Барый Саярғәли улы 1945 йылда II дәрәжә Ватан һуғышы орденына лайыҡ була[2].
Иҫкәрмәләр үҙгәртергә
Һылтанмалар үҙгәртергә
- Шаймуратовцы. САЯРГАЛИЕВ Бари (Бары, Барый) Саяргалиевич (рус.) (Тикшерелеү көнө: 28 июль 2021)
- Память народа. Документы о награждении. Саяргалеев Барый Саяргалеевич (рус.) (Тикшерелеү көнө: 28 июль 2021)
Сығанаҡтар үҙгәртергә
- ЦАМО Картотека: Картотека награждений Расположение документа: шкаф 77а, ящик 10
| «Башҡорт атлы дивизияһы» порталы |
