Википедия

Назарбаева Дариға Нурсолтан ҡыҙы

Дариға Нурсолтан ҡыҙы Назарбаева (ҡаҙ. Дариға Нұрсұлтанқызы Назарбаева, 7 май 1963, Тимертау, Ҡарағанда өлкәһе, Ҡаҙаҡ ССР-ы, СССР) — Ҡаҙағстан дәүләт һәм сәйәси эшмәкәре. Ҡаҙағстан Республикаһы Парламенты Мәжлесе рәйесе (2019—2020)[1][2]. 2006—2007, 2012—2015, 2021—2022 йылдарҙа Ҡаҙағстан Парламенты Мәжлесе депутаты. Тарих фәндәре кандидаты, сәйәси фәндәр докторы. Ҡаҙағстандың беренсе президенты Нурсолтан Назарбаевтың өлкән ҡыҙы.

Назарбаева Дариға Нурсолтан ҡыҙы
ҡаҙ. Дариға Нұрсұлтанқызы Назарбаева
ҡаҙ. Dariga Nursultanqyzy Nazarbayeva
Тыуған көнө

7 май 1963({{padleft:1963|4|0}}-{{padleft:5|2|0}}-{{padleft:7|2|0}}) (61 йәш)

Ил

 СССР
 Ҡаҙағстан

Тормош иптәше

Рахат Мухтарович Алиев[d]

 Назарбаева Дариға Нурсолтан ҡыҙы Викимилектә
Шаблон: просмотр • обсуждение • править

Карьераһы

үҙгәртергә

Башҡа вазифалары

үҙгәртергә
  • Ҡаҙағстан Республикаһының ЮНЕСКО эштәре буйынса милли комиссияһының элекке ағзаһы;
  • Ҡаҙағстан Гимнастика федерацияһының элекке почетлы президенты;
  • Халыҡ-ара телевизион сәнғәт һәм фәндәр академияһының директорҙар советының элекке ағзаһы (Нью-Йорк);
  • Евразия стратегик тикшеренеүҙәр үҙәгенең (Мәскәү) экс-президенты;
  • Евразия телевизион академияһының (Мәскәү) экс-вице-президенты;
  • Евразия телефорумының ойоштороу комитетының экс-рәйестәше (Мәскәү);
  • «Евразия» Халыҡ-ара иҡтисад академияһының элекке ағзаһы;
  • «Дегдар» (Аҫыллыҡ) гуманитар фондының попечителлек советы рәйесе;
  • «Асар-Береке» йәмәғәт фонды попечителлек советы рәйесе;
  • «Ҡаҙағстан йәштәре конгресы» юридик берәмектәр берләшмәһенең попечителлек советы рәйесе;
  • Бөтә донъя рус матбуғаты ассоциацияһы вице-президенты;
  • «Йәштәр һайлауы» республика йәмәғәт берекмәһенең попечителлек советы рәйесе;
  • сенаторҙар советы рәйесе.

Белеме

үҙгәртергә

1980 йылда Алматыла К. Сатпаев исемендәге 56-сы гимназияны тамамлай[6][8].

1980—1983 йылдарҙа М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университетының тарих факультетында уҡый, 1985 йылда С. М. Киров исемендәге Ҡаҙаҡ дәүләт университетын тамамлай[9].

1991 йылда[4] М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университетында профессор И. В. Григорьеваның ғилми етәкселеге аҫтында, тарих фәндәре кандидаты ғилми дәрәжәһенә дәғүә итеп, «Италияла 1947 йылғы республика Конституцияһын ҡабул итеү тирәләй сәйәси көрәш» темаһына диссертация яҡлай (һөнәр 07.00.03 — дөйөм тарих). Рәсми оппоненттары тарих фәндәре докторы Н. П. Комолова һәм тарих фәндәре кандидаты В. Н. Дахин. Төп ойошма СССР Фәндәр академияһының Халыҡ-ара эшселәр хәрәкәте институты[10].

1998 йылда Рәсәй Федерацияһы Президенты ҡарамағындағы Рәсәй дәүләт хеҙмәте академияһында «Яңы бойондороҡһоҙ дәүләттәрҙә сәйәси системаларҙы демократиялаштырыу» темаһына сәйәси фәндәр докторы ғилми дәрәжәһенә дәғүә итеп диссертация яҡлай (һөнәр 23.00.02 — сәйәси институттар һәм процестар). Фәнни консультанты фәлсәфә фәндәре докторы, профессор В. С. Комаровский. Рәсми оппоненттары иҡтисад фәндәре докторы, профессор Д. В. Валовой, сәйәси фәндәр докторы, профессор А. А. Чичановский һәм социология фәндәре докторы, профессор М. М. Тажин. Төп ойошма — Рәсәй фәндәр академияһының социаль-сәйәси тикшеренеүҙәр институты[11].

Ҡаҙаҡ, урыҫ, инглиз, итальян телдәрен белә[9].

«Хәбәр» агентлығы

үҙгәртергә

Дариға Назарбаеваның карьераһы 1992 йылда, әсәһе Сара Назарбаева ойошторған «Бөбәк» Балалар хәйриә фондының вице-президенты булғанда башлана. Фонд бойондороҡһоҙ Ҡаҙағстанда балаларға ярҙам итеү өсөн беренсе ойошма була[12].

1994 йылда Дариға Назарбаева «Ҡаҙағстан телевидениеһы һәм радиоһы» Республика корпорацияһының вице-президенты була. 1995 йылда Ҡаҙаҡ телевидениеһының мәғлүмәт хеҙмәте базаһында «Хәбәр» телеканалы ойошторола. Дариға Назарбаева етәкселегендә «Хәбәр» үҙенең корреспондент селтәрен үҫтерә, яңы ҡорамалдар ала һәм илдең телеканалдары араһында алдынғы урынды биләй[12].

«Хәбәр»ҙән тыш, Дариға Назарбаева менән бәйле структуралар «Европа Плюс» радиостанцияһын, ҠТК, НТК телекомпанияларын, «Карауан» популяр гәзитен һатып ала. Яңы медиа-холдинг менән етәкселек итеү өсөн «ТВ-медиа» һәм «Алма-медиа» компаниялары ойошторола.

1998 йылда «Хәбәр» ябыҡ акционерҙар йәмғиәтенә үҙгәртелә, ә Дарига Назарбаева ябыҡ акционерҙар йәмғиәте президенты вазифаһын биләй, ә 2001 йылдан директорҙар советы рәйесе вазифаһын биләй. Интервьюла ул йыш ҡына телеканалды «үҙ балаһы» тип иҫәпләүен билдәләй[12].

1999 йылда Дариға Назарбаева ҡурсалауы аҫтында «Алатау» шифаханаһы биләмәһендә «Алма-Ата — минең тәүге мөхәббәтем!» беренсе ретро-фестивале үтә, фестивалде ойоштороусы булып «Хәбәр» агентлығы сығыш яһай<[13]. Фестивалдең төп идеяһы булып Алматы халҡы быуындарының рухи бәйләнешен һаҡлау, Алматының илдең мәҙәни үҙәге статусын яҡлау, 1960—1980 йылдар башындағы ҡаланың рухи атмосфераһын һәм уникаль мәҙәниәтен тергеҙеү тора[14].

2001 йылдың июнендә Мәскәүҙә үткән мәғлүмәт хеҙмәттәшлеге буйынса «Мәғлүмәт: XXI быуат саҡырыуы» Бөтә Донъя конгресында Дариға Назарбаева даими эшләгән Евразия медиафорумын булдырырға тәҡдим итә. Уның ҡатнашыусылары Евразия мәғлүмәт киңлеген булдырыу проблемаларын, дәүләт менән киң мәғлүмәт сараларының үҙ-ара мөнәсәбәттәрен, шулай уҡ журналистиканың этик нормаларын тикшерә алыр ине, тип билдәләй ул[15]. Беренсе Евразия медиафорумы 2002 йылдың апрелендә Алматыла үтә, уны сәләмләү һүҙе менән Ҡаҙағстан президенты Нурсолтан Назарбаев аса.

2002 йылда Ҡаҙағстан журналистарының I Конгресы асыла, 27 апрелдә Ҡаҙағстан журналистар Конгресының инициативалы төркөмө йыйылышында Назарбаева башҡарма комитет рәйесе итеп һайлана. Был конгреста илдә журналист этикаһы кодексын булдырыу тураһында мәсьәлә беренсе тапҡыр күтәрелә[12].

«Асар» партияһы

үҙгәртергә

2002 йылдың октябрендә Дариға Назарбаева «Йәштәр һайлауы» блогының попечителлек советы рәйесе була, блоктың беренсе конференцияһында Ҡаҙағстан йәштәр конгресы ойошторорға тәҡдим ителә[16].

2003 йылда Назарбаева «Асар» Республика партияһын ойоштора һәм лидеры була[17][18][19]. Бер нисә ай эсендә «Асар» сафына инергә теләүселәрҙән 167 меңдән ашыу ғариза йыйыла, 139 меңе эшкәртелә һәм ысынбарлыҡҡа тикшерелә, теркәлеү өсөн юстиция министрлығына 77 мең ҡултамға бирелә[20]. «Асар» үҙен үҙәкселек йүнәлешендәге партия тип атай, үҙенең төп бурыстарының береһен йәмғиәттә ауыртыу нөктәләрен асыҡлауҙа һәм уларҙы хәл итеүҙә күрә[20]. 2003 йылдың декабрендә партия теркәлә[21].

2004 йылғы Мәжлес һайлауҙары һөҙөмтәләре буйынса партия, партия исемлеге буйынса 541 239 (11,38 %) тауыш йыйып, өсөнсө урынды ала, партия исемлеге буйынса Дариға Назарбаева Ҡаҙағстан Парламенты Мәжлесе депутаты була[22], шулай уҡ „Асар“ҙан бер мандатлы округтар буйынса өс депутат һайлана[23].

2005 йылдың февралендә Ҡаҙағстан Парламентында яңы «Аймаҡ» депутат төркөмө ойошторола, уға 36 депутат инә (28 — мәжлестән һәм 8 — сенаттан). Уның етәксеһе итеп мәжлес депутаты Дариға Назарбаева һайлана. «Аймаҡ» депутат төркөмөнөң төп маҡсаттары булып төбәктәрҙе үҫтереүгә йүнәлтелгән ғәмәлдәге дәүләт һәм тармаҡ программаларын тормошҡа ашырыуға булышлыҡ итеү һәм контролдә тотоу, административ реформаны һәм урындағы үҙидараны эшләүҙә һәм закондар менән тәьмин итеүҙә әүҙем ҡатнашыу, эшҡыуарлыҡты үҫтереү тора[24].

2006 йылдың 4 июлендә партияның сираттан тыш съезы үтә, унда «Отан» президент Республика сәйәси партияһы менән ҡушылыу тураһында ҡарар ҡабул ителә (2006 йылдың декабренән — «Нур Отан»)[25], ә Дариға Назарбаева «Нур Отан» партияһы етәксеһе урынбаҫары була[26].

Беренсе Президент фонды

үҙгәртергә

2007 йылдан Дариға Назарбаева Ҡаҙағстан Республикаһының Беренсе Президенты Фонды директоры булып тора[4], йәмәғәт һәм хәйриә эшмәкәрлеге менән шөғөлләнә, халыҡ-ара конференцияларҙа һәм симпозиумдарҙа ҡатнаша[27]. Фонд өс төп йүнәлеш буйынса эшмәкәрлек алып бара: 1) йәштәр программалары (Ҡаҙағстан йәштәренең интеллектуаль һәм ижади потенциалын асырға һәм тормошҡа ашырырға, уларҙың тикшеренеүҙәренә һәм проекттарына ярҙам итә, шулай уҡ фәнни һәм ижади саралар үткәрә); 2) социаль проекттар һәм хәйриәлек; 3) аналитик үҙәк — Донъя иҡтисады һәм сәйәсәте институты.

2007 йылда Дариға Назарбаева ла сәйәсәттән бизнесҡа ҡайта, «Нурбанк» директорҙар советы ағзаһы була[28]. 2010 йылдың майында Дариға Назарбаева һәм уның улы Нурали Алиев «Нурбанк» акционерҙары составынан сыға[29], июнь айында улар шулай уҡ директорҙар советынан сыға[30][31]. Панама документтарында баҫылған мәғлүмәткә ярашлы, Дариға Назарбаева 2007 йылдан 2012 йылға тиклем, 2011 йылдың ноябрендә эшмәкәрлеген туҡтатҡан һәм 2012 йылдың апрелендә һатылған Asterry Holdings LTD офшор компанияһы милексеһе була[32].

Forbes Kazakhstan мәғлүмәттәре буйынса 2013 йылда 595 млн долларға хужа була, шуларҙың төп активы -ALMA TV телекоммуникация компанияһыныҡы, ул кабель телевидениеһы һәм сикһеҙ интернет хеҙмәттәре күрһәтә. Компания 1994 йылда «Алма-ТВ» ябыҡ акционерҙар йәмғиәте булараҡ ойошторола, унда 50 % өлөшөн Американың Metromedia international Telecommunications Inc. коммуникация компанияһы биләй, 50%-ы — Ҡаҙағстан партнерҙарыныҡы. 2002 йылда америка ҡатнашыусыларының өлөшө һатып алына. 2019 йылға мәғлүмәттәр буйынса был компанияларға эйә булыу тураһында мәғлүмәт юҡ[33].

2020 йылдың 10 мартында Британия суды, 2019 йылдың яҙында аҡсаның килеп сығышын раҫлағанға тиклем ҡулға алынған 100 миллион долларлыҡ милек хужаларының исемдәрен иғлан итә. Ул Дариға Назарбаева һәм уның өлкән улы Нурали Алиев ҡатыны Аида менән була. Суд ултырышында уларҙың вәкиле, был осорҙа бизнес менән шөғөлләнгәнлектән, хужаларҙың аҡсаның саф килеп сығышын раҫлай алыуын аңлата[34][35]. Апрелдә Лондондың Юғары суды Британия хоҡуҡ һаҡлау органдарының дәғүәләрен нигеҙһеҙ тип таба һәм ҡулға алыуҙы юҡҡа сығара[36][37][38].

Ҡаҙағстан Парламенты

үҙгәртергә
 
Ҡаҙағстан парламенты палаталарының берлектәге ултырышында, 2019 йылдың 2 сентябре

2012 йылдың ғинуарындағы парламент һайлауҙарында Дариға Назарбаева «Нур Отан» партияһы исемлеге буйынса депутат була һәм Ҡаҙағстан Парламенты Мәжлесенең социаль-мәҙәни үҫеш буйынса комитетын етәкләй[39].

2014 йылдың 3 апрелендә бер тауыштан Мәжлес вице-спикеры һәм «Нур Отан» партияһының парламент фракцияһы етәксеһе итеп һайлана[40].

2015 Йылдың 11 сентябрендә Ҡаҙағстан Республикаһы премьер-министры урынбаҫары итеп тәғәйенләнә[40][41].

2016 йылдың 15 сентябрендә президент указы менән Ҡаҙағстан Парламенты Сенаты депутаты итеп тәғәйенләнә[42]. а 2019 йылдың 20 мартында Ҡаҙағстан Республикаһы Парламенты сенаты рәйесе итеп һайлана[43]. 2019 йылдың 2 сентябрендә сенат рәйесе итеп яңынан һайлана[44].

2020 йылдың 2 майында Ҡаҙағстан президенты Ҡасым-Жомарт Токаев сенат депутаты Дарига Назарбаеваның вәкәләттәрен туҡтатыу тураһында указға ҡул ҡуя[2].

2021 йылдың ғинуарында һайланған «Нур Отан» партияһы исемлеге буйынса Ҡаҙағстан Парламенты Мәжлесе депутаты[45]. 2022 йылдың февралендә Назарбаева депутат вәкәләттәрен тапшырырға һәм тулыһынса йәмәғәт, гуманитар, мәҙәни һәм хәйриә эшмәкәрлегенә иғтибарҙы тупларға ҡарар итә[46].

Йәмәғәт һәм хәйриә эшмәкәрлеге, мауығыуҙары

үҙгәртергә

1990-сы йылдар аҙағында Дариға Назарбаева Ҡаҙағстан телеканалдары экрандарында йырсы сифатында даими күренә башлай, шул иҫәптән Мәскәүҙә Ҙур театр сәхнәһендә лә бик күп хәйриә концерттары бирә. Уның репертуарында ҡаҙаҡ халыҡ йырҙары, рус романстары, опера ариялары, шулай уҡ Джо Дассен йырҙары бар. Назарбаева, уҡыған сағында уҡ үҙендә меццо-сопрано асыуын, хатта консерваторияға әҙерлек бүлегенә саҡырылыуын, әммә атаһы уға университетта уҡыуын ташларға рөхсәт итмәүен белдерә[47]. Назарбаева әйтеүенсә, уның тауышын билдәле тенор Әлибәк Днишевты тәрбиәләгән Алматы операһының профессиональ педагогы Надия Шәрипова ҡуйған.

Дариға Назарбаеваның «Ләкин барыбер яратам» исемле беренсе соло концерты 2001 йылдың майында Алматыла үтә, концерттан бөтә аҡса Бөйөк Ватан һуғышы ветерандары фондына килә. Бер йылдан Һуң Алматыла «Тағы йырлайым» тигән икенсе соло концерты була. 2003 йылдың йәйендә Рәсәй Федерацияһы Мәҙәниәт министрлығының саҡырыуы буйынса Ҙур театрҙың Бетховен залында яңғыҙ концерт менән сығыш яһай[48]. 2007 йылда Назарбаеваның Парижда яңғыҙ концерты үтә[48].

2001 йылда Назарбаева инициативаһы һәм етәкселеге аҫтында «Дегдар» гуманитар фонды ойошторола, ул Бөйөк Ватан Һуғышы ветерандарына матди ярҙам; халыҡтың социаль яҡтан көсһөҙ ҡатламдарына ярҙам; балалар йорттарына, инвалидтар йорттарына матди ярҙам; паралимпия хәрәкәтенә ярҙам итеү; йәш таланттарға ярҙам итеү, яңы фәнни тикшеренеүҙәрҙе финанслауҙа ярҙам итеү, талантлы студенттарға махсус гранттар һәм стипендиялар бүлеү; хәйриә ойошмалары, алдынғы уҡыу йорттары, яҡын һәм алыҫ сит илдәрҙең мәҙәни үҙәктәре һәм йәмәғәт берекмәләре менән хеҙмәттәшлек итеү; Ҡаҙағстанда һәм сит илдәрҙә классик, халыҡ музыкаһы, эстрада башҡарыусыларының концерттарын ойоштороу; «Астана кештерi»[49], «Япон яҙы» — «Япон көҙө», «Ваҡыттарҙы бәйләүсе еп»[50], «Алға, Ҡаҙағстан!», «Көктем самалы»[51], «Йөрәк сазы» сәнғәт фестивалдәрен ойоштороу; конференциялар, оҫталыҡ дәрестәре, күргәҙмәләр, конкурстар ойоштороу, уҡыу әҙәбиәте баҫтырыу менән шөғөлләнә.

Дарига Назарбаева етәкләгән «Дегдар» фонды ярҙамында Ҡаҙағстан опера йырсылары Пезаро (Италия) ҡалаһында халыҡ-ара вокал академияһында маэстро Марио Меланиҙа уҡый. Дарига Назарбаева ла унан вокал дәрестәре ала, Тап уның саҡырыуы буйынса ул Ҡаҙағстанға бер нисә тапҡыр килә[52][53].

2009 йылда Дариға Назарбаеваның ҡушыуы буйынса һәм уның ярҙамы менән «Асар-Береке» йәмәғәт фонды Ҡаҙағстан төбәктәрендә йәшәүселәрҙе квалификациялы медицина хеҙмәтләндереүе менән тәьмин итеү буйынса проектты тормошҡа ашыра, ғәҙәттән тыш хәлдәр шарттарында эшләй алған күсмә медицина комплекстары өсөн мең белгес әҙерләй. 2019 йылдан «Асар-Береке» йәмәғәт фонды онкологик ауырыуҙар менән сирләгән балалар өсөн Санкт-Петербургтың ядро терапияһы үҙәгендә уларҙы тикшереү һәм дауалау өсөн шарттар булдыра[54].

2011 йылдың 1 декабрендә Дариға Назарбаева Мәскәүҙә Рәсәй дәүләт академия Ҙур театрының яңы сәхнәһендә «Сәләм, Рәсәй» соло концерты менән сығыш яһай, ә 14 декабрҙә Астананың Орган залында концерт менән сығыш яһай[48]. 2011 йыл дауамында Universal Music Рәсәй компанияһы Дарига Назарбаеваның концерт сығыштарын төрлө майҙансыҡтарҙа «Минең йондоҙом» музыкаль телефильмы өсөн төшөрә. Фильм ике өлөштә 2012 йылдың февралендә Алматыла «Яман шешкә ҡаршы бергә» хәйриә проекты сиктәрендә һәм Мәскәүҙә 2012 йылдың 20 апрелендә күрһәтелә[55][56].

2012 йылдың июнендә Астанала Дарига Назарбаева етәкләгән «Дегдар» фонды инициативаһы менән I «Астана кештері» («Астана кистәре») Халыҡ-ара сәнғәт фестивале үтә, был хәйриә проекты юғары сәнғәтте мөмкин тиклем асыҡ итеү һәм бөтә социаль ҡатламдарға донъя музыка мәҙәниәте шедеврҙарына ҡушылырға мөмкинлек биреү маҡсатында үткәрелә. Проект сиктәрендә билдәле йырсылар Дариға Назарбаева һәм Әлибәк Днишев, Рәсәй органсыһы Рубин Абдуллин, ватан пианиносыһы Тимур Урманчеев, дирижер Ренат Салауатов, йәш опера йырсылары Медет Чотабаев һәм Андрей Трегубенко үҙҙәренең сәнғәтен күрһәтә. Бөтә концерттарға билеттар бушлай таратыла[57][58][59].

Наградалары

үҙгәртергә
Ил Датаһы Бүләк
  Ҡаҙағстан 1998 йылдың 17 авгусы Астана миҙалы
  Ҡаҙағстан 2001[60] «Ҡаҙағстан Республикаһының бойондороҡһоҙлоғона 10 йыл» миҙалы
  Ҡаҙағстан 2004 йылдың декабре[61] Парасат ордены
  Ҡаҙағстан 2005 йылдың 7 ноябре «Ҡаҙағстан Республикаһы Парламентына 10 йыл» миҙалы
  Ҡаҙағстан 2008 йылдың 6 майы «Астанаға 10 йыл» миҙалы
  Франция 2009 йылдың апреле[62] Сәнғәт һәм әҙәбиәт ордены
  Ҡаҙағстан 2011 «Ҡаҙағстан Республикаһының бойондороҡһоҙлоғона 20 йыл» миҙалы
  БДБ 2012 йылдың 27 марты Бойондороҡһоҙ Дәүләттәр Берләшмәләре Парламент-ара Ассамблеяһының көмөш миҙалы БДБ МПА. 20 йыл»
  Ҡаҙағстан 2013 йылдың 3 майы «НурБишкәк» милли-демократик партияһының «Белсен болот» миҙалы
  Ҡаҙағстан 2013 йылдың 30 авгусы Ҡаҙағстан Республикаһы Конституция Советы миҙалы, конституцион законлылыҡты нығытыуға индергән өлөшө өсөн
  Ҡаҙағстан 2013 йылдың сентябре «Тәңкәгә 20 йыл» миҙалы
  Ҡаҙағстан 2013 йылдың декабре[63] II дәрәжә «Барыс» ордены
  Ҡаҙағстан 2015 йылдың 14 марты «Ҡаҙағстан Халҡы Ассамблеяһының 20 йыллығы» миҙалы
  Ҡаҙағстан 2015 йылдың 5 авгусы «Ҡаҙағстан Республикаһы Конституцияһына 20 йыл» миҙалы
  Ҡаҙағстан 2016 «Ҡаҙағстан Республикаһының бойондороҡһоҙлоғона 25 йыл» миҙалы
  БДБ 2017 йылдың 27 марты Бойондороҡһоҙ Дәүләттәр Берләшмәләре Парламент-ара Ассамблеяһы миҙалы БДБ МПА. 25 йыл»
  БДБ 2017[64] «Берләшмә» ордены
  Ҡаҙағстан 2018 йылдың 20 июне «Астанаға 20 йыл» миҙалы
  Ҡаҙағстан 2021 йылдың 2 декабре I дәрәжә «Барыс» ордены [65]

Ғаиләһе

үҙгәртергә

Оло йөҙ шапрашты нәҫеленән сыҡҡан[66].

Атаһы — Нурсолтан Назарбаев (1940), 1990 йылдан 2019 йылға тиклем Ҡаҙағстан Республикаһы президенты.

Әсәһе — Сара Назарбаева (1941), «Бобек» республика балалар хәйриә фондына нигеҙ һалыусы һәм президенты.

Һеңлеләре:

  • Динара (тыуғ. 1967) Н. А. Назарбаев исемендәге мәғариф фондын етәкләй, Ҡаҙағстан халыҡ банкының эре акционеры. Тимур Кулибаевта кейәүҙә;
  • Әлиә (тыуғ. 1980) бизнес менән шөғөлләнә, «Элитстрой» төҙөлөш компанияһы менән етәкселек итә, кинопродюсер.

Элекке ире — Рәхәт Алиев (1962—2015). Алиев Ҡаҙағстандың эске разведка органдарында һәм сит ил эштәре министрлығында етәксе вазифалар биләй, һуңынан Ҡаҙағстандың Австриялағы илсеһе сифатында эшләй[67]. 2007 йылда Алиевтың сәйәси ҡаршылыҡтар нигеҙендә президент Назарбаев менән конфликты була[67]. Һөҙөмтәлә Алиев Дарига менән айырылыша, Өҫтәүенә, Алиев раҫлауынса, айырылышыу уның ҡатнашлығынан тыш рәсмиләштерелә, ул уның тураһында факттан һуң ғына белә. Ҡаҙағстандың хоҡуҡ һаҡлау органдары Алиевты төрлө енәйәттәрҙә ғәйепләй һәм ул Ҡаҙағстанды ташлап Австрияға күсеп китергә мәжбүр була[67]. Австрия Алиевты экстрадициялауҙан баш тарта, әммә 2007 йылда «Нурбанк»тың топ-менеджерҙарын урлау һәм үлтереү эше буйынса уны ҡулға ала[68]. Суд ваҡытында Алиев камераһында аҫылынып үлгән килеш табыла[67].

Киң мәғлүмәт саралары мәғлүмәттәре буйынса, 2013 йылдан Дариға Назарбаева «КазТрансГаз» милли компанияһы идараһы рәйесе (2020—2022) Кайрат Шәрипбаев менән гражданлыҡ никахында тора[69].

Өс балаһы:

  • өлкән улы Нурали Алиев (тыуғ. 1985);
  • кесе улы Айсолтан Назарбаев (1990—2020);
  • ҡыҙы Венера Назарбаева (тыуғ. 2000)[70][71].

Иҫкәрмәләр

үҙгәртергә
  1. ↑ Дарига Назарбаева избрана спикером Сената Парламента РК. Zakon.kz (20 март 2019). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 21 март 2019 года.
  2. ↑ 2,0 2,1 Прекращены полномочия Дариги Назарбаевой. Tengri News (2 май 2020). Дата обращения: 2 май 2020. Архивировано 2 май 2020 года.
  3. ↑ Досье: Назарбаева Дарига Нурсултановна. 31 август 2020 тикшерелгән.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Назарбаева Дарига Нурсултановна (персональная справка). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 13 ғинуар 2019 года.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Биография Дариги Назарбаевой. 365info.kz. Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 16 июнь 2020 года.
  6. ↑ 6,0 6,1 Дарига Назарбаева стала спикером Сената Парламента Казахстана (20 март 2019). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 19 июль 2020 года.
  7. ↑ Дарига уходит в тень. Дочь елбасы перестала быть вторым лицом в Казахстане (3 май 2020). 3 май 2020 тикшерелгән.
  8. ↑ Святослав Антонов. Легендарные школы Алматы. Vox Populi (3 сентябрь 2015). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 29 октябрь 2018 года.
  9. ↑ 9,0 9,1 Биография Дариги Назарбаевой. РИА Новости. Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 13 июнь 2019 года.
  10. ↑ Назарбаева Д. Н. Политическая борьба в Италии вокруг принятия республиканской конституции 1947 г.: автореф. дис. … канд. истор. наук: 07.00.03 / МГУ им. М. В. Ломоносова. — Москва, 1990. — 18 с. Дата обращения: 17 июнь 2019.
  11. ↑ Назарбаева Д. Н. Демократизация политических систем стран Содружества Независимых Государств: опыт, проблемы, приоритеты : автореф. дис. … д-ра полит. наук: 23.00.02 / Рос. академия гос. службы при Президенте РФ. — Москва, 1998. — 52 с. Дата обращения: 17 июнь 2019.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 Дарига Назарбаева: с чего начиналась карьера самой влиятельной женщины в Казахстане. Central Asia Monitor (2 октябрь 2015). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 26 октябрь 2020 года.
  13. ↑ Мадина Алимханова. Фестиваль «Алма-Ата – моя первая любовь» будет отличаться от прошлых своей тематикой — организаторы (13 сентябрь 2011). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 24 октябрь 2020 года.
  14. ↑ Энциклопедия Алматы. Алматы - моя первая любовь. Дата обращения: 21 апрель 2017. Архивировано из оригинала 21 апрель 2017 года.
  15. ↑ Дочь президента Казахстана предложила учредить постоянный Евразийский медиафорум. Росбалт (26 июнь 2001). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 15 октябрь 2018 года.
  16. ↑ Дарига Назарбаева — попечитель молодёжи. Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 20 октябрь 2020 года.
  17. ↑ Дарига Назарбаева агитирует молодёжь вступать в общественное объединение «Асар» (11 сентябрь 2003). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 20 октябрь 2020 года.
  18. ↑ О том, что молодёжи необходимо активнее участвовать в общественной жизни страны и в частности в выборах, говорила в Евразийском университете в Астане Дарига Назарбаева (13 сентябрь 2003). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 20 октябрь 2020 года.
  19. ↑ «Настает тот самый момент…» (19 сентябрь 2003). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 20 октябрь 2020 года.
  20. ↑ 20,0 20,1 Председатель партии «Асар» впервые после официальной регистрации партии встретилась с журналистами (22 декабрь 2003). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 20 октябрь 2020 года.
  21. ↑ Зарегистрирована республиканская политическая партия «Асар» (19 декабрь 2003). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 20 октябрь 2020 года.
  22. ↑ Постановление Центральной избирательной комиссии Республики Казахстан от 27 сентября 2004 года N 142/206 О распределении депутатских мандатов по итогам голосования по партийным спискам на выборах депутатов Мажилиса Парламента Республики Казахстан, состоявшихся 19 сентября 2004 года
  23. ↑ Д. Ашимбаев. Новый Мажилис: штрихи к портрету. Дата обращения: 10 ноябрь 2008. Архивировано 11 декабрь 2008 года.
  24. ↑ В парламенте образована новая депутатская группа «Аймак». Караван (17 февраль 2005). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 20 октябрь 2020 года.
  25. ↑ Партия «Асар» приняла решение о слиянии с партией «Отан» (4 июль 2006). Дата обращения: 17 июнь 2008.
  26. ↑ Победа партии «Нур Отан» окончательно закрепила в Казахстане авторитарный режим. Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 24 июль 2016 года. 2016 йыл 24 июль архивланған.
  27. ↑ Современные мировые процессы требуют выработки единой системы безопасности на континенте Евразии — Д. Назарбаева. Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано из оригинала 4 март 2016 года. 2016 йыл 4 март архивланған.
  28. ↑ Политик, певица, благотворитель: Дарига Назарбаева отмечает день рождения (7 май 2019). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 3 сентябрь 2019 года.
  29. ↑ Дарига Назарбаева и ее сын Нурали вышли из состава акционеров Нурбанка. Zakon.kz (20 май 2010). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 21 ғинуар 2019 года. 2019 йыл 21 ғинуар архивланған.
  30. ↑ Дарига Назарбаева и Нурали Алиев выведены из совета директоров «Нурбанка». Vesti.kz (18 июнь 2010). Дата обращения: 17 июнь 2019.
  31. ↑ Дарига Назарбаева и Нурали Алиев выведены из совета директоров «Нурбанка». Tengri News (18 июнь 2010). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 9 август 2020 года.
  32. ↑ Имя Дариги Назарбаевой всплыло в «панамском архиве». Радио Азаттык (10 май 2016). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 18 июнь 2016 года.
  33. ↑ Самые богатые женщины Казахстана. Forbes Kazakhstan (29 май 2013). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 20 ғинуар 2017 года.
  34. ↑ Дочь и внука Назарбаева связали с необоснованным богатством в Лондоне. Оно арестовано (11 март 2020). Дата обращения: 16 март 2020. Архивировано 11 март 2020 года.
  35. ↑ Unexplained Wealth Order focuses on London mansion (10 март 2020). Дата обращения: 16 март 2020. Архивировано 14 март 2020 года.
  36. ↑ Алексей Калмыков. Недвижимость Назарбаевых в Лондоне: первая семья Казахстана отбилась от ареста в суде (9 апрель 2020). Дата обращения: 10 апрель 2020. Архивировано 10 апрель 2020 года.
  37. ↑ Ellen Milligan. Family Wins Fight With U.K. Cops Over ‘Billionaire Row’ Home (8 апрель 2020). Дата обращения: 10 апрель 2020. Архивировано 8 апрель 2020 года.
  38. ↑ David Dawkins. Billionaire Row ‘McMafia’ Ruling Dies In London Court As Family Of Former Kazakh President Unfreeze Assets (8 апрель 2020). Дата обращения: 10 апрель 2020. Архивировано 9 апрель 2020 года.
  39. ↑ Мажилис избрал главой комитета по социально-культурному развитию Даригу Назарбаеву; по финансам и бюджету — Гульжан Карагусову. Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 24 ғинуар 2012 года.
  40. ↑ 40,0 40,1 Дарига Назарбаева стала спикером сената Парламента РК. Today.kz (20 март 2019). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 25 июнь 2019 года. 2019 йыл 25 июнь архивланған.
  41. ↑ Людмила Выходченко. Дарига Назарбаева назначена заместителем Карима Масимова. Informburo.kz (11 сентябрь 2015). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 4 декабрь 2020 года.
  42. ↑ Дарига Назарбаева назначена депутатом Сената Парламента РК. Zakon.kz. Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 24 ноябрь 2018 года.
  43. ↑ Дарига Назарбаева стала спикером сената (20 март 2019). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 31 март 2019 года.
  44. ↑ Дочь Назарбаева переизбрана спикером сената Казахстана (2 сентябрь 2019). Дата обращения: 26 сентябрь 2019. Архивировано 20 сентябрь 2019 года.
  45. ↑ Кто станет депутатами Мажилиса от Nur Otan — список. Tengrinews.kz (12 ғинуар 2021). Дата обращения: 12 ғинуар 2021. Архивировано 5 ғинуар 2022 года.
  46. ↑ Дарига Назарбаева сложила полномочия депутата Мажилиса. Lenta.ru (25 февраль 2022). Дата обращения: 25 февраль 2022. Архивировано 25 февраль 2022 года.
  47. ↑ Всерьез о карьере певицы не думала. Дата обращения: 31 май 2012. Архивировано из оригинала 9 апрель 2014 года. 2014 йыл 9 апрель архивланған.
  48. ↑ 48,0 48,1 48,2 Дарига Назарбаева даст сольные концерты в Москве и Астане (29 ноябрь 2011). Дата обращения: 9 сентябрь 2019. Архивировано 25 октябрь 2020 года.
  49. ↑ В Астане при полном аншлаге прошел концерт Дариги Назарбаевой. Zakon.kz (29 июнь 2012). Дата обращения: 9 сентябрь 2019. Архивировано 25 октябрь 2020 года. 2020 йыл 25 октябрь архивланған.
  50. ↑ К 70-летию Великой Победы в РК пройдут концерты в рамках проекта «Времён связующая нить». Zakon.kz (18 март 2015). Дата обращения: 9 сентябрь 2019. Архивировано 25 октябрь 2020 года.
  51. ↑ В Павлодаре прошёл благотворительный фестиваль классической музыки. Zakon.kz (23 апрель 2013). Дата обращения: 9 сентябрь 2019. Архивировано 25 октябрь 2020 года. 2020 йыл 25 октябрь архивланған.
  52. ↑ Марио Мелани в Алматы. КТК (3 сентябрь 2008). Дата обращения: 9 сентябрь 2019. Архивировано 23 октябрь 2020 года.
  53. ↑ Казахский Паваротти. Караван (27 ғинуар 2012). Дата обращения: 9 сентябрь 2019.
  54. ↑ Качественная медицина — не роскошь, а необходимость. 365info.kz (23 март 2019). Дата обращения: 4 июль 2019. Архивировано 22 апрель 2019 года.
  55. ↑ В Алматы презентован музыкальный фильм с участием Дариги Назарбаевой. КТК (17 февраль 2012). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 17 февраль 2018 года.
  56. ↑ Дарига Назарбаева снялась в кино. Радио Азаттык (16 февраль 2012). Дата обращения: 17 июнь 2019. Архивировано 30 ғинуар 2020 года.
  57. ↑ Дарига Назарбаева выступит на фестивале искусств «Астана кештерi». Zakon.kz (27 июнь 2012). Дата обращения: 9 сентябрь 2019. Архивировано 25 октябрь 2020 года. 2020 йыл 25 октябрь архивланған.
  58. ↑ В столице прошла генеральная репетиция международного фестиваля искусств «Астана кештерi. Zakon.kz (27 июнь 2012). Дата обращения: 9 сентябрь 2019. Архивировано 25 октябрь 2020 года. 2020 йыл 25 октябрь архивланған.
  59. ↑ Нурсултан Назарбаев посетил I Международный фестиваль искусств «Астана кештери». Zakon.kz (28 июнь 2012). Дата обращения: 9 сентябрь 2019. Архивировано 25 октябрь 2020 года. 2020 йыл 25 октябрь архивланған.
  60. ↑ Ирония судьбы или… С юбилеем! Назарбаев наградил орденами и медалями ближайших родственников 2008 йыл 2 декабрь архивланған.
  61. ↑ Дочки-орденочки. Даригу Назарбаеву удостоили Парасата | ЦентрАзия. Дата обращения: 21 август 2015. Архивировано из оригинала 23 сентябрь 2015 года. 2015 йыл 23 сентябрь архивланған.
  62. ↑ Дарига Назарбаева награждена французским Орденом искусств и литературы. Дата обращения: 30 апрель 2020. Архивировано 20 ғинуар 2022 года.
  63. ↑ Даригу Назарбаеву наградили орденом «Барыс» II степени — Новости Политики — Новости Mail.Ru. Дата обращения: 21 август 2015. Архивировано из оригинала 17 декабрь 2013 года. 2013 йыл 17 декабрь архивланған.
  64. ↑ Дарига Назарбаева получила орден ко Дню Независимости. Bnews.kz (15 декабрь 2017). Дата обращения: 9 сентябрь 2019.(недоступная ссылка)
  65. ↑ Нуртай Абыкаев, Дарига Назарбаева, Куаныш Султанов награждены орденом «Барыс» І степени. Казинформ (13 декабрь 2021). Дата обращения: 14 декабрь 2021. Архивировано 14 декабрь 2021 года.
  66. ↑ Казахстанская правда. Дата обращения: 25 ноябрь 2018. Архивировано из оригинала 21 май 2013 года.
  67. ↑ 67,0 67,1 67,2 67,3 MacFarquhar, Neil. Rise of First Daughter in Kazakhstan Fuels Talk of Succession  (инг.), The New York Times (20 March 2019). 23 март 2019 тикшерелгән.
  68. ↑ Биография Рахата Алиева. РИА Новости (24 февраль 2015). Дата обращения: 20 декабрь 2016. Архивировано 17 август 2015 года.
  69. ↑ Взлет «мужа» Дариги Назарбаевой. Дата обращения: 30 ғинуар 2022. Архивировано 30 ғинуар 2022 года.
  70. ↑ Дарига Назарбаева выдала замуж единственную дочь. Дата обращения: 6 июль 2018. Архивировано 6 июль 2018 года.
  71. ↑ В Алматы прошла свадьба старшей внучки Президента РК. Дата обращения: 6 июль 2018. Архивировано 6 июль 2018 года.
«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Назарбаева_Дариға_Нурсолтан_ҡыҙы&oldid=1241877» битенән алынған