Иҫке Жиәш
Иске Жиәш[4] (Иҫке Зиәш[5]; татар. Иске Җияш, рус. Старое Зияшево) — Рәсәй Федерацияһы Татарстан Республикаһы Аҡтаныш районы ауылы.
| Иҫке Жиәш | |
| Дәүләт |
 Рәсәй империяһы.svg){kind=small} Совет Рәсәйе Рәсәй |
|---|---|
| Административ-территориаль берәмек | Тлякеевское сельское поселение[d][1] |
| Халыҡ һаны |
223 кеше (1795)[2], 11 кеше (1795)[2], 18 кеше (1816)[2], 283 кеше (1816)[3], 12 кеше (1834)[2], 425 кеше (1834)[2], 254 кеше (1850)[2], 19 кеше (1850)[2], 280 кеше (1859)[2], 425 кеше (1902)[2], 662 кеше (1905)[2], 767 кеше (1912)[2] |
| Почта индексы | 423732 |
 | |
География үҙгәртергә
Ауыл Шәбеҙ йылғаһы буйында, Аҡтаныш ауылынан көнбайышҡа табан 18 км алыҫлыҡта урынлашҡан[6].
Тарих үҙгәртергә
Ауылға гәрә ырыуы башҡорттары нигеҙ һала. Тәүге тапҡыр 1732 йылда телгә алына[5]. Ауыл Гәрәй улусының Әжәҡул түбәһенә ҡарай, һуңыраҡ был улус Ырымбур губернаһы Минзәлә өйәҙенә ҡарай. 1865 йылда Минзәлә өйәҙе Өфө губернаһына инә. 1866 йылда ырыу улустары бөтөрөлгәс, ауыл Шәрип улусы, ә артабан Таҡталасыҡ улусы составына керә[7].
Ауыл кешеләре 1773—1775 йылдарҙағы Крәҫтиәндәр һуғышында әүҙем ҡатнаша[6].
1848 йылда ауылда мәсет (1816 йылдан билдәле), мәктәп, 1905 йылда — 4 тирмән (шул иҫәптән 1 ел тирмәне), икмәк магазины теркәлгән[7].
1920 йылда ауыл яңы ойошторолған Татар АССР-ының Минзәлә кантоны составына керә. 1930 йылдан Аҡтаныш районы, 1963 йылдан — Минзәлә районы, 1965 йылдан — йәнә Аҡтаныш районы составында була[6].
Халҡы үҙгәртергә
1795 йылда ауылда 27 ихатала 223 аҫаба башҡорт һәм 2 ихатала 11 типтәр, 1816 йылда — 283 башҡорт һәм 19 типтәр, 1834 йылда — 425 башҡорт һәм 12 типтәр иҫәпләнгән. 1902 йылда 141 ихатала — 425 йән ир затлы аҫаба башҡорт, 1905 йылда 145 ихатала — 662 кеше, 1912 йылда 156 ихатала — 767 аҫаба башҡорт йәшәй[7].
| 1795 | 1834 | 1859 | 1865 | 1870 | 1884 | 1897 | 1906 | 1913 | 1920 | 1926 | 1938 | 1949 | 1958 | 1970 | 1979 | 1989 | 2002[6][5] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 234 | 425 | 548 | 585 | 652 | 697 | 662 | 767 | 740 | 662 | 560 | 404 | 365 | 368 | 340 | 215 | 189 | 184 |
Билдәле шәхестәре үҙгәртергә
- Хәйбулла Ильясов (1792—?) — хәрби эшмәкәр. 1812 йылғы Ватан һуғышында һәм Рус армияһының сит илгә 1813—1814 йылдарҙағы походтарында ҡатнашыусы.
Иҫкәрмәләр үҙгәртергә
- ↑ ОКТМО (урыҫ)
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 улы Ә. Ә. З. Аулы мензелинских башкир — Өфө: Китап, 2009.
- ↑ улы Ә. Ә. З. Ауыл мензелинских башкир — Өфө: Китап, 2009.
- ↑ Камалов А. А., Камалова Ф. У. Атайсал. — Уфа: Башкирское издательство «Китап», 2001. — С. 384. — 544 с. — ISBN 5-295-02882-8.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Населённые пункты камско-икских башкир, входившие в Казанскую и Уфимскую губернии / Иҫке Жиәш // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Татарская энциклопедия.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Асфандияров А. З. Аулы мензелинских башкир. — Уфа: Китап, 2009. — С. 321—325. — 600 с. — ISBN 978-5-295-04952-1.
