Егәлге
Егәлге, Егәлгә (рус. Зигальга) — Башҡортостан Республикаһы, Көньяҡ Уралда Йүрүҙән йылғаһының һул ярында урынлашҡан тау һырты, Көньяҡ Уралдың Тағанай-Ямантау һыҙатында урынлашҡан иң бейек һәм оҙон тау һырты.
| Егәлге | |
|---|---|
 | |
| Бейек нөктәләре | |
| Абсолют бейеклеге | 1427Оло Шелом м |
| Урынлашыуы | |
| 54°35′31″ с. ш. 58°31′24″ в. д.HGЯO | |
| Ил | |
| Тау системаһы | Көньяҡ Урал |
 Егәлге Викимилектә | |
Тарихы үҙгәртергә
Тау һыртының көньяҡ өлөшө Көньяҡ Урал дәүләт тәбиғәт ҡурсаулығы биләмәһендә урынлашҡан. 2014 йылда Силәбе өлкәһендә 84 мең га ерҙә «Егәлге милли паркы» булдырыу ҡаралған булған[1].
«Биологик төрлөлөктө һаҡлау һәм экологик туризмды үҫтереү» федераль проекты сиктәрендә Силәбе өлкәһендә «Экология» милли проекты нигеҙендә федераль әһәмиәттәге махсус һаҡланыусы тәбиғәт территорияһы - «Егәлге» милли паркы барлыҡҡа килә. 2019 йылдың 18 ноябрендә Рәсәй Хөкүмәте тарафынан был хаҡта ҡарар ҡабул ителә [2]
Этимологияһы үҙгәртергә
Топонимистар атаманың килеп сығышы буйынса бер фекерҙә генә түгел. Бер төркөм тел белгестәре уны фарсы телендәге "зәңгәр" (ҙур ҡая) тигән һүҙҙән килеп сыҡҡан тип һанай [3]
Силәбе өлкәһенең топонимикаһын, башҡорт халҡының фольклорын өйрәнгән географ, топонимист Шувалов Николай Иванович үҙенең "От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь" тигән һүҙлегендә тип яҙа:
Зигальга, хребет, Катав-Ивановский район.В источниках ХVIII в. упоминается как Джигалга, Джигалгя, Джнгала, Джигальга, Егалга. В словаре топонимов Башкортостана хребет называется Зангарга. Название сравнивается с иранским словом зангар — «большая скала». Возможна трактовка от древнего тюркского мужского имени Джигал-оглу, Джигале-оглу. [4].
Иҫкәрмәләр үҙгәртергә
- ↑ Запрос на природу. // expert.ru. Дата обращения: 2012-2-11.
- ↑ Постановление Правительства Российской Федерации от 18 ноября 2019 года N 1465 О создании национального парка "Зигальга"
- ↑ Хисамитдинова Ф.Г., Сиразитдинов З.А. Русско-башкирский словарь-справочник названий населенных пунктов Республики Башкортостан. - Уфа: Китап, 2001.- 320. с.
- ↑ Шувалов Н. И. Беликуль // От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь. — 2-е изд., переработанное и дополненное. — Челябинск: Южно-Уральское книжное издательство, 1989. — 160 с. — ISBN ISBN 5-7688-0157-7