Бәләкәй Муса (Мәләүез районы)

Бәләкәй Муса
	Ауыл
	Бәләкәй Муса
Ил	Рәсәй
Федерация субъекты	Башҡортостан
Муниципаль район	Мәләүез районы
Координаталар	53°22′ с. ш. 55°56′ в. д.HGЯO
Сәғәт бүлкәте	UTC+6
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	02, 102
	Картаны күрһәтергә/йәшерергә Бәләкәй Муса

Бәләкәй Муса (рус. Мало-Мусино) — Башҡорт АССР-ы Мәләүез районының рәсми иҫәптән алынған ауылы. 1956 йылдан Салауат ҡалаһы составында^[1].

Географик урыны

Хәҙерге Салауат ҡалаһы үҙәгенән көнсығыш йүнәлештә Ағиҙел йылғаһы буйында урынлашҡан була. 1956 йылда Мәләүез районының Нурдәүләт ауыл Советы составына ингән^[1]. Хәҙерге ваҡытта ауылдың элекке биләмәләрендә Салауат ҡалаһының Муса, Тыныслыҡ һәм Геология урамдары урынлашҡан^[2].

Тарихы

Ауыл Нуғай даруғаһы Юрматы улусының аҫаба башҡорттары ерҙәрендә урынлашҡан. Уға нигеҙ һалыусы булып указлы мулла Муса Имашев иҫәпләнә. Нәҡ ул 18-се быуат уртаһында ошонда килеп төпләнә һәм артабан торама пукты уның исеме менән аталып китә. Тарихи мәғлүмәттәр күрһәтеүенсә, 19-сы быуаттың беренсе яртыһында ауыл «Мулла Муса» атамаһы менән иҫәпкә ҡуйылһа, 20-се быуаттың 30‑сы йылдарында иһә «Бәләкәй Муса» исемен алған.

Ауылда йәшәүселәрҙең төп шөғөлө малсылыҡ һәм игенселек булһа, шулай уҡ умартасылыҡ һәм урман кәсептәре менән мәшғүлдәр ҙә арыуыҡ ҡына осраған. 1906 йылда мәсет теркәлгән.

Халҡы

1795 йылғы иҫәп алыу буйынса ауылда булған 25 йорт-хужалыҡта 104 кеше йәшәүе теркәлһә, 1865 йылда иһә был күрһәткестәр ике тапҡырҙан күберәккә артҡан: 56 йортта барлығы 282 кешенең көн күреүе асыҡланған. Артабанғы йән иҫәбен алыу мәғлүмәттәренә ярашлы ауылда йәшәүселәр һаны: 1906 йылда — 387 кеше, 1920 йылда — 402; 1939 йылда — 309 кеше булып тарихҡа кергән^[1].

Билдәле шәхестәре

Йомағужин Өлфәт Зәйнетдин улы (11.05.1949), дәүләт һәм йәмәғәт эшмәкәре. 2009 йылдан Башҡортостан Республикаһының ЮНЕСКО эштәре буйынса комитетының башҡарма директоры. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре. Халыҡтар дуҫлығы ордены кавалеры^[3].

Иҫкәрмәләр

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Башҡорт энциклопедияһы — Бәләкәй Муса, ауыл, Салауат ҡалаһы эсендә (Тикшерелеү көнө: 31 март 2021)
↑ Салават. Энциклопедия. — Уфа: Башкирская энциклопедия. 2018. — 536 с.: илл. ISBN 978-5-88185-397-6. (рус.) (Тикшерелеү көнө: 31 март 2021)
↑ Единый республиканский бизнес-портал. Юмагузин Ульфат Зайнетдинович (рус.) (Тикшерелеү көнө: 11 май 2019)

Әҙәбиәт

Книга о Салавате (полный текст) 2022 йыл 31 март архивланған. (рус.)

Сығанаҡтар

Салават. Энциклопедия. — Уфа: Башкирская энциклопедия. 2018. — 536 с.: илл. ISBN 978-5-88185-397-6.

Һылтанмалар

Бәләкәй Муса (Мәләүез районы) // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9. (Тикшерелеү көнө: 31 март 2021)

	Портал «Башҡортостан ауылдары»
	Башҡортостан Республикаһы Законы (№ 22-з, 16 июль, 2008 йыл.) Викикитапханала
	Проект «Башҡортостан ауылдары»

[БЭ-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Башҡорт энциклопедияһы — Бәләкәй Муса, ауыл, Салауат ҡалаһы эсендә (Тикшерелеү көнө: 31 март 2021)

[2] Салават. Энциклопедия. — Уфа: Башкирская энциклопедия. 2018. — 536 с.: илл. ISBN 978-5-88185-397-6. (рус.) (Тикшерелеү көнө: 31 март 2021)

[3] Единый республиканский бизнес-портал. Юмагузин Ульфат Зайнетдинович (рус.) (Тикшерелеү көнө: 11 май 2019)

[1]

[2]

[3]