Бергилде (йылға)
Бергилде — рус. Биргильда́ - Рәсәйҙең Силәбе өлкәһе йылғаһы [2].
| Бергилде | |
| Ҡайҙа ҡоя | Мейәс |
|---|---|
| Һыу йыйыу бассейны | бассейн Тобола[d] |
| Бассейн майҙаны | 497 км² |
| Дәүләт |
 Рәсәй[1] |
| Административ-территориаль берәмек | Силәбе өлкәһе |
| Диңгеҙ кимәленән бейеклек | 221 метр |
| Оҙонлоҡ | 36 km |
 | |
Географияһы
үҙгәртергәТимирязевский ҡасабаһынан көньяҡ-көнсығыштараҡ, диңгеҙ кимәленән 300 метр тирәһе бейеклектә башлана[3]. Ярҙары һаҙлыҡлы.
Бергилде Шершни һыуһаҡлағысының өҫкө өлөшөнә, Бутаки ауылы янында, Мейәс йылғаһының һул яры яғынан 382 км урынында ҡушыла. Тамағының бейеклеге — диңгеҙ кимәленән 222 м[4]. Йылғаның оҙонлоғо 36 км[5].
Ҡушылдыҡтары, шул иҫәптән ҙурҙары — Сура (һулдан) һәм Бишбайтал (уңдан) — һаҙлыҡлы ярлы шишмәләр.
Һыу системаһы объекттарын: Мейәс → Иҫәт → Тубыл → Иртыш → Обь → Карск диңгеҙе.
Һыу реестры мәғлүмәттәре
үҙгәртергәРәсәй дәүләт һыу реестрының мәғлүмәттәренә ҡарағанда, Иртыш һыу бассейны округына ҡарай, йылғаның һыу хужалығы участкаһы — Мейәс Арғужа һыуһаҡлағысынан Силәбе ҡалаһына тиклем, бәләкәй йылға һыу бассейны — Тубыл. Йылға һыу бассейны - Иртыш[5].
Дәүләт һыу реестрында объект коды — 14010500912111200003656[5].
Этимологияһы
үҙгәртергәБергилде йылғаһының атамаһы килеп сығышын Силәбе өлкәһенең топонимикаһын, башҡорт халҡының фольклорын өйрәнгән географ, топонимист Шувалов Николай Иванович үҙенең "От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь" тигән һүҙлегендә былай аңлата: топоним башҡорт телендәге "бер" һәм "килде" һүҙҙәренән килеп сыҡҡан. Башҡорттар тәүге улдарына шундай исем ҡуша торған булғандар [6].
Иҫкәрмәләр
үҙгәртергә- ↑ GEOnet Names Server — 2018.
- ↑ «Рәсәй гидротехник ҡоролмалар регистры һәм дәүләт һыу кадастры үҙәге».
- ↑ Лист карты N-41-38 Тимирязевский. Масштаб: 1 : 100 000. Состояние местности на 1986 год. Издание 1987 г.
- ↑ Лист карты N-41-27 Челябинск. Масштаб: 1 : 100 000. Состояние местности на 1986 год. Издание 1987 г.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Государственный водный реестр РФ: Биргильда. Архивировано 21 июль 2012 года.
- ↑ Шувалов Биргильда // От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь. — 2-е изд., переработанное и дополненное. — Челябинск: Южно-Уральское книжное издательство, 1989. — 160 с. — ISBN ISBN 5-7688-0157-7
)/N41-038%20%20%20%D0%A2%D0%98%D0%9C%D0%98%D0%A0%D0%AF%D0%97%D0%95%D0%92%D0%A1%D0%9A%D0%98%D0%99%20%2086-87.jpg){kind=link}
)/N41-027%20%20%20%D0%A7%D0%95%D0%9B%D0%AF%D0%91%D0%98%D0%9D%D0%A1%D0%9A%20%2086-87.jpg){kind=link}
Сығанаҡтар
үҙгәртергә- Шувалов Н. И. Биргильда// От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь. — 2-е изд., переработанное и дополненное. — Челябинск: Южно-Уральское книжное издательство, 1989. — 160 с. — ISBN ISBN 5-7688-0157-7
Һылтанмалар
үҙгәртергә- Рәсәй Федерацияһы тәбиғәт ресурстары һәм экология министрлығы 2015 йыл 26 май архивланған.
- От Парижа до Берлина по карте Челябинской области[1]</ref>