Белоруссияла ЮНЕСКО Бөтә донъя мираҫы объекттарының исемлеге

Wikimedia-Listn

Беларусь Республикаһында ЮНЕСКО Бөтә донъя мираҫының исемлегендә 4 объект инә (2014 йылға ҡарата), был дөйөм иҫәптән (2016 йылда 1052) 0,4 % тәшкил итә. Исемлеккә мәҙәни критерийҙар буйынса 3 объект һәм тәбиғи критерийҙар (vii критерий) буйынса 1 объект индерелгән. Бынан башҡа, 2014 йыл мәғлүмәттәре буйынса, Беларусь Республикаһы территорияһындағы 10 объект Бөтә донъя мираҫы исемлегенә кандидаттар иҫәбендә тора[1]. 1988 йылдың 12 октябрендә СССР Бөтә донъя мәҙәни һәм тәбиғи мираҫы тураһында конвенцияны ратификациялай[2]. Беларусь Республикаһы территорияһында урынлашҡан тәүге объект исемлеккә 1992 йылда ЮНЕСКО Бөтә донъя мираҫы комитетының 16-сы сессияһында, ил бойондороҡһоҙлоҡ алғас, индерелә.

Исемлек үҙгәртергә

Был таблицала объекттар ЮНЕСКО Бөтә донъя мираҫының исемлегенә инеү тәртибендә бирелгән.

# Рәсеме Атамаһы Урынлашыуы Төҙөү ваҡыты Исемлеккә индереү йылы Критерийҙар
1   Беловеж шырлығы
(бел. Белавежская пушча)
Яҡындағы ҡала: Каменец
Өлкә: Брест
(Польша менән бергә  )
1992, 2014 33 vii
2   Мир замогы
(бел. Мірскі замак)
Ҡала ҡасабаһы: Мир
Өлкә: Гродно
XVIXVII бб. 2000 йыл 625 ii, iv
3   Струве геодезик дуғаһы
(бел. Дуга Струвэ)
(5 пункт)
Өлкәләр: Гродно, Брест
(Латвия  , Литва  , Молдавия  , Норвегия  , Рәсәй  , Финляндия  , Украина  , Швеция  , Эстония  )
XIX б. 2005 йыл 1187 ii, iii, vi
4   Несвижда Радзивиллов һарай-парк комплексы
(бел. Палацава-паркавы комплекс Радзівілаў у Нясвіжы)
Ҡала: Несвиж
Өлкә: Минск
XVI б. 2005 йыл 1196 ii, iv, vi

Объекттарҙың географик урынлашыуы үҙгәртергә

Белоруссияла ЮНЕСКО Бөтә донъя мираҫы объекттары

Алдан исемлек үҙгәртергә

Таблицала объекттар алдан исемлегенә өҫтәү тәртибендә бирелгән. Был исемлектә бөтә донъя мираҫы исемлегенә индереүгә кандидат булараҡ Беларусь Республикаһы тарафынан тәҡдим ителгән объекттар күрһәтелгән.

# Рәсеме Атамаһы Урынлашыуы Төҙөү ваҡыты Исемлеккә индереү йылы Критерийҙар
1   Август каналы
(бел. Аўгустоўскі канал)
Яҡындағы торама: Сопоцкин
Өлкә: Гродно
XIX быуат 2004 йыл 1892 i, iii
2  
 
Полоцкта Спас-Преображенский сиркәүе һәм София соборы
(бел. Сафійскі сабор)
Ҡала: Полоцк
Өлкә: Витебск
11281156 һәм
10301060 йй.
тулы реконструкция — 1738—1750 йй.
2004 йыл 1893 i, ii
3   Гроднола Борисоглебск (Колож) сиркәүе
(бел. Гродзенская Барысаглебская царква)
Ҡала: Гродно
Өлкә: Гродно
1183 йыл 2004 йыл 1895 i, ii
4  
 
 
Белоруссия, Польша һәм Литвала оборона тибындағы культ ҡоролмалары
(бел. Абарончы храм):
Мурованкала Раштыуа Богородица сиркәүе, Сынковичила Изге Михаил сиркәүе һәм Камаила Иоан Суҡындырыусы костёлы
Өлкә: Витебск, Гродно XVI быуатXVII быуат башы 2004 йыл 1899 i
5   Полесьеның ағас сиркәүҙәре
(бел. Палессе): Здитовала Изге Никита сиркәүе, Хмелевола Спас-Преображенск сиркәүе һ.б.
Өлкә: Гомель, Брест XVI быуаттан 2004 йыл 1901 i, ii, iii

Объекттарҙың географик урынлашыуы үҙгәртергә

 
 
Август каналы
 
Полоцкта Спас-Преображенский сиркәүе һәм София соборы
 
Борисоглебск сиркәүе
 
Ҡәлғә-сиркәүҙәр
 
Полесьеның ағас сиркәүҙәре
Кандидаты, вошедшие в Предварительный список

Сығарылған объекттар үҙгәртергә

Объекттарҙың бер өлөшө, теге йәки был сәбәп буйынса, ЮНЕСКО тарафынан Алдан исемлегенән сығарылған.

# Рәсеме Атамаһы Урынлашыуы Төҙөү ваҡыты Исемлеккә индереү йылы Сәбәп
1   Березинский биосфера ҡурсаулығы
(бел. Бярэзінскі біясфэрны запаведнік)
Өлкәләр: Витебск, Минск 1991 йыл 628 Бөтә донъя мираҫының тәбиғи критерийҙарына тура килмәй[3]
2   Евфросиния Полоцкаяның рухи мираҫын материаль рәүештә тергеҙеү
(бел. Ефрасіння Полацкая)
Өлкә: Витебск XII быуат 2008 йыл 1316 Номинациянан алынған[4]
3   Каменец башняһы
(бел. Камянецкая вежа)
Ҡала: Каменец
Өлкә: Брест
12711288 йй. 2004 йыл 1894
4   Могилёвта Изге Никольский монастыре
(бел. Манастыр Св. Мікалая)
Ҡала: Могилёв
Өлкә: Могилёв
XVII быуат 2004 йыл 1896
5   Брест ҡәлғәһе
(бел. Брэсцкая крэпасць)
Ҡала: Брест
Өлкә: Брест
18331842 йй. 2004 йыл 1897
6   Гомель һарай-парк ансамбле
(бел. Гомельскі палацава-паркавы ансамбль)
Ҡала: Гомель
Өлкә: Гомель
XVIIIXIX бб. 2004 йыл 1898
7   Минскта Бойондороҡһоҙлоҡ проспектының архитектура ансамбле[5]
(бел. праспект Незалежнасці)
Ҡала: Минск
Өлкә: Минск
1940—1960 йй. 2004 йыл 1900

Объекттарҙың географик урынлашыуы үҙгәртергә

 
 
Березинский биосфера ҡурсаулығы
 
Каменец башняһы
 
Изге Никольский монастыре
 
Брест ҡәлғәһе
 
Гомель һарай-парк ансамбле
 
Бойондороҡһоҙлоҡ проспекты
Алдан исемлеккә кергән кандидаттар

Шулай уҡ ҡарағыҙ үҙгәртергә

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. Tentative (ингл.). UNESCO World Heritage Centre. — Список кандидатов в объекты всемирного наследия ЮНЕСКО в Беларуси. Дата обращения: 2 декабрь 2010. Архивировано 17 февраль 2012 года.
  2. The States Parties - Belarus. unesco.org. Дата обращения: 2 декабрь 2010. Архивировано 21 ғинуар 2012 года.
  3. UNESCO World Heritage Centre - Decision - 16COM X.B
  4. UNESCO World Heritage Centre - Decision - 33COM 8B.20
  5. В список ЮНЕСКО был включен участок протяженностью ок. 2900 метров — от пересечения с Бобруйской улицой до перекрестка с проспектом Машерова и ул. Козлова, расположенным сразу за площадью Победы

Һылтанмалар үҙгәртергә