M-KOPA[2] (суахили телендә kopa — үтескә алыу) — Африкалағыбер нисә илдә эшләүсе компания, «pay-as-you-go» (PAYG) моделен[3]  уйлап тапҡан һәм тормошҡа ашыра, был яңылыҡ бик түбән килемле  йорт хужалыҡтарына ҡояш энергияһын файҙаланыу  системаһын һата[1][4][5][6].

M-KOPA
Нигеҙләнгән

2011

Нигеҙләүсе

Ник Хьюз (ингл. Nick Hughes), Джесси Мур (ингл. Jesse Moore) и другие.

Уранлашыуы

Найроби (Кения), Дар-эс-Салам (Энтеббе), (Уганда)

Төп фигуралар

Джесси Мур (ингл. Jesse Moore)

Тармаҡ

Күмәртә сауҙа

Продукция

Ҡояш энергияһын файҙаланыу системаһы

Хеҙмәткәрҙәр һаны

300 (2014[1])

Сайт

http://www.m-kopa.com/

Компания мохтажлыҡта йәшәгән кешеләргә энергия  тотоноу һәм кәрәсин лампаһынан ҡотолоу мөмкинлеген биреү маҡсатын ҡуя[5].

Ойошторолоуы

үҙгәртергә

 2010 йыл буйы барған һынауҙар уңышлы тамамланғас, 2011 йылда Кенияла бер нисә кеше ҡатнашлығында  M-KOPA ойошторола, был кешеләрҙең ҡайһы берҙәре быға тиклем  M-Pesa мобиль түләүҙәр системаһын эшләүҙә ҡатнаша[1][4]. Улар араһында — Ник Хьюз (инглNick Hughes), Джесси Мур (инглJesse Moore) һәм башҡалар.

Компанияның идарасы директоры —  Джесси Мур (инглJesse Moore)[4][7].

M-KOPA LLC'тың штаб-фатиры Кенияла Найроби ҡалаһында урынлашҡан[4]. Компанияның бүлендек ойошмалары ла бар: Танзанияла (Дар-әс-Сәләм) —  M-KOPA Solar Tanzania Limited һәм  Угандала (Энтеббе) — M-KOPA Uganda.

2014 йылға  компанияла 300 хеҙмәткәр эшләй[1]. Бынан тыш M-KOPA  700 бойондороҡһоҙ эшҡыуар һәм магазин хужаһы менән хеҙмәттәшлек итә[1].

Компания  инвестициялар теҙмәһен үткәрә, атап әйткәндә Acumen[6], Gray Ghost Ventures һәм Royal Dutch Shell (Foundation[ Shell Foundation]) уның акционеры булып тора[1][4].

M-KOPA шулай уҡ  Билл һәм Мелинда Гейтстар фондынан  һәм Бөйөк Британияның халыҡ-ара үҫеш министрлығынан кире ҡайтарылмай торған гранттар ала[1].

Эшмәкәрлеге

үҙгәртергә

Тәүшарттар

үҙгәртергә

2014 йылға  Кениялағы йорт хужалыҡтарының 80 %-ы самаһы[8] (уларҙа 44 миллионлап кеше йәшәй) электр селтәрҙәренә тоташмаған, һәм өйҙө яҡтыртыу өсөн кәрәсин ҡулланыла[4][9][10][10][11].

Селтәрле электрҙан баш тартыу сәбәбе — уның, шул иҫәптән уға тоташыуҙың, ҡиммәтлеге[4]. Селтәргә тоташыу өсөн кәм тигәндә  35 000 [ шиллинг ](яҡынса 412 АҠШ доллары) түләргә кәрәк[4][11].

Ә йән башына тура килгән йыллыҡ килем дәүмәле Кенияла 820 АҠШ доллары тәшкил итә[4].

Ғаилә килеменең 30 %-ынан ашыуы кәрәсин алыуға китә[9].

Түбән килемдәр һәм үҫешмәгән инфраструктура кениҙарҙы ҡулаҡсаһыҙ финанс  әйләнешендә ҡатнашыуҙан да мәхрүмә итә. Ҡайһы бер баһалар буйынса, ил граждандарының  33%-ы банк секторы менән солғанмаған,  һаҡлыҡҡа аҡса һалыу иҫәптәре, кредит  карталары, кредиттар һәм хатта ҡулаҡсаһыҙ хисаплашыу менән файҙаланыуҙан мәхрүм[4].

Иҡтисади проблемаларҙан тыш, фәҡир кениҙар сәләмәтлеген хәүеф аҫтына ҡуя. Бөтә донъя һаулыҡ һаҡлау ойошмаһы мәғлүмәттәре буйынса, кәрәсин лампаларын ҡулланыусы көнөнә ике ҡап тәмәке төтөнөнә бәрәбәр зарарлы матдәләр һулай[4][9].

  M-KOPA'ның төп продукты — D.light Design тарафынан эшләнгән һәм етештерелгән ҡояш электрификацияһы системаһы —  ҡыйыҡҡа ҡуйыла торған  4 ватлы ҡояш панеленән, мобиль элемтә функционалы булған идара итеү блогынан (ул стенаға беркетелә), өс лампанан һәм кеҫә телефоны өсөн зарядлау ҡоролмаһынан тора[4][6][10][12].

Бындай  системаның хаҡы 16 900 шиллинг (199 АҠШ доллары самаһы) тора, Кенияла күптәрҙең уны һатып алырға көсө етмәй[4].

Төп комплекттан тыш, компания киңәйтелгән комплектты тәҡдим итә, уға тағы портатив фонарь менән радиоалғыс инә[10].

Йорт хужалыҡтарына тәҡдим ителгән система даими камиллаштырыла һәм  2015 йылда өсөнсө йыйылма барлыҡҡа килде[5].

Бизнес-сиселеш

үҙгәртергә

  M-KOPA компанияһы үҙенең продукты өсөн түләүҙе кисектереүҙең үҙенсәлекле юлын тапты, ул «pay-as-you-go» (PAYG — «файҙаланылған өсөн түлә») тип атала[4][13].

Договор буйынса тәүге түләү 2 500 шиллинг  (29 АҠШ доллары самаһы) тәшкил итә, артабан һатып алыусы системаның хаҡы ҡапланғансы  йыл буйына көн һайын 40 шиллинг  (40-50 АҠШ центы) түләй[4][10].

Артабан системаны файҙаланыу өсөн түләү юҡ[4][5].

Бизнес-модель параметрҙары түләүҙәр йорт хужалыҡтарының электр энергияһына ағымдағы ихтыяжын ҡапларлыҡ һәм көн һайын кәрәсин алыуға киткән аҡса күләменә торошло булырлыҡ  итеп төҙөлгән[4]. Хатта кәрәсин сығымдары ошо схема буйынса түләүҙәрҙән артығыраҡ та була[1][4]. Һөҙөмтәлә йорт хужалығы бер аҙ аҡсаһын янда ла ҡалдыра ала[1][4]. Өҫтәүенә, был схеманың хаҡына кешеләрҙең электрлы ергә барып, кеҫә телефонын зарядлап алыуына киткән сығымдар ҙа индерелмәгән[4]. Шуны ла ҡушып һанаһаң, экономия тағы ла күберәк булып сыға[4].

Һатылыусы системаның идара итеү блогы  ситтән тороп контролләү һәм электр энергияһы биреүҙе көйләү мөмкинлеген дә индерә, был  M-KOPA'ның түләүҙәрҙең индерелмәүе ихтималлығына бәйле хәүефен кәметә[4][5]. Шулай итеп, аҡсаң булмағанда системаны файҙаланмай торорға, аҡсаң булғас, ҡабат тотона башларға мөмкин (мәҫәлән, һәйбәт уңыш йыйып алғас)[9].

Түләүҙе кисектереүгә инновациялы ҡараштан тыш M-KOPA үҙ-ара хисаплашыуҙарҙа ла алдынғы ысулды ҡуллана. M-KOPA түләүҙәре [ Vodafone]'дың Африкалағы бүлендеге, мобиль элемтә операторы Safaricom тарафынан хеҙмәтләндерелә, уның Кенияла ғына ла 15,1 миллион клиенты бар[1][4][12]. Селтәрҙе ҡулланыусылар өсөн оператор M-Pesa системаһын эшләгән, ул банк операцияларын гаджет ярҙамында иҫәп асып тормайынса башҡарыу мөмкинлеген бирә[4]. Ҡайһы бер мәғлүмәттәр буйынса, был мобиль түләүҙәр системаһы менән  кениҙарҙың 95 %-ы файҙалана һәм уның аша йыл һайын илдең тулайым эске продуктының өстән бер өлөшө самаһы үтә[1].

M-KOPA сифатлы маркетинг системаһы булған продукт тәҡдим итеп кенә ҡалмай, клиенттарҙы хеҙмәтләндереүгә лә заманса ҡараш индерә. Мәҫәлән, компанияла 24 сәғәт эшләй торған  колл-үҙәк асҡандар, ул 100 хеҙмәткәр тота[1].

Конкуренттар

үҙгәртергә

Хәҙер M-KOPA ҡояш батареялары һатҡанда  PAYG принцибын ҡулланыусы берҙән-бер компания түгел, ләкин нәҡ ул бик юғары һөҙөмтәләргә өлгәшә алды[9]. Сағыштырыу өсөн: 2013  йылдың  ноябрендә  M-KOPA'ның  31 мең клиенты булғанда, Англияның Кембридж ҡалаһынан Azuri Technologies Ltd.  21 000-гә етергә планлаштыра ғына ине, ә Сан-Францисконан  AngazaDesign 12 айҙа 10 000 книент йыйырға йыйына ине[9].

Эшмәкәрлек күрһәткестәре

үҙгәртергә

2014 йыл башына компания 18 ай эсендә 65 000 самаһы ҡояш батареяһы һата (аҙнаһына уртаса 1000-де йәки айына 5000-де)[1].

2015 йылға  M-KOPA 150 000-дән ашыу берәмек система һатҡан[11][14].

2014 йылда M-KOPA  Bloomberg агентствоһы тарафынан «Яңы энергия пионеры» (инглNew Energy Pioneer) тип аталды[7][12].

2015 йылда M-KOPA  Zayed Future Energy Award премияһына лайыҡ булды  (1,5 миллион доллар)[14].

M-KOPA социаль эшҡыуарлыҡта технология рычагтарын уңышлы ҡулланыу миҫалы итеп килтерелә[15][16].

Иҫкәрмәләр

үҙгәртергә
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 Katie Fehrenbacher.
  2. Также M-KOPA Solar.
  3. Шулай уҡ ҡарағыҙ #Бизнес-сиселеш.
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 4,14 4,15 4,16 4,17 4,18 4,19 4,20 4,21 4,22 4,23 Sarah McGregor.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Anmar Frangoul.
  6. 6,0 6,1 6,2 M-KOPA 2015 йыл 21 май архивланған. (англ.
  7. 7,0 7,1 Jesse Moore 2016 йыл 4 март архивланған. (англ.). Фонд Сколла. Проверено 21 мая 2015.
  8. 3-5 млн, по разным оценкам
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 David Wogan.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 Andy Volk.
  11. 11,0 11,1 11,2 Virtual weather vanes in Kenya 2015 йыл 20 май архивланған. (англ.
  12. 12,0 12,1 12,2 M-KOPA Solar scoops Bloomberg New Energy finance award (англ.). capitalfm.co.ke (8 April 2014). Проверено 21 мая 2015.
  13. Форма «pay-per-use».
  14. 14,0 14,1 M-KOPA Win Energy Prize 2016 йыл 5 март архивланған. (англ.
  15. Scaling Up: Catalyzing the Social Enterprise 2015 йыл 21 май архивланған. (англ.
  16. Silicon Savanna, Solar Panels and M-Kopa (англ.

Һылтанмалар

үҙгәртергә