Ҡоба күбәләктәр

Ҡоба күбәләктәр
Фәнни классификация
Батшалыҡ: Хайуандар Тип: Быуынтыҡ аяҡлылар Класс: Бөжәктәр Отряд: Тәңкә ҡанатлылар Супер- ғаилә: Pyraloidea Ғаилә: Ҡоба күбәләктәр
Латинса исеме
Pyralidae Latreille, 1802
Подсемейства
Acentropinae Chrysauginae Epipaschiinae Galleriinae Phycitinae Pyralinae
ITIS 117641 NCBI 7135

Ҡоба күбәләктәр — күбәләктәр ғаиләһе. 20 меңгә яҡын төрө билдәле, бөтә Ер шарында таралған.

Төрҙәре

Башҡортостанда 20‑гә яҡын төрө билдәләнгән

• келәт күбәләге
• өй күбәләге
• он күбәләге
• болон күбәләге
• кәбеҫтә ҡобаһы һ. б.

Ҡылыҡһырлама

Ҡанаттарының ҡоласы 1—3, һирәк 5 см тиклем. Һорғолт көрән, аҡ, йәшкелт көрән, һоро төҫтә. Алғы ҡанаттары тар, өсмөйөшлө йәки оҙонса, 11—12, һирәгерәк 9—10 тамырсыҡлы, артҡылары — киң, түңәрәкләнеп бөтә, ҡыҫҡа сәсәкле; тыныс хәлдә ҡанаттары өсмөйөш рәүешендә йәки кәүҙәһен уратып тора. Мороно ҡыҫҡа (өй күбәләгендә юҡ), мөгөҙ ҡатлаулы. Күҙҙәре ябай. Мыйыҡтары еп рәүешендә, ата күбәләктәрҙеке — керпекле йәки тешле. Аяғы оҙон.

Үрсеүе

Йомортҡалары аҡ йәки һарғылт, үҙе туҡланған субстратҡа һала. Ҡарышлауығы ҡара төрткөлө, 16 быуынлы, төкһөҙ. Тупраҡ,япраҡ өҫтөндә көптә ҡурсаҡлана. Республика шарттарында йылына 1—2 быуын үҫә. Ҡарышлауығы ҡурсаҡ көбөндә ҡышлай.

Йәшәйеше

Эңерҙә һәм төндә әүҙем. Ҡарышлауығы үҫемлектәрҙең вегетатив өлөштәре һәм емештәре менән туҡлана, имагоһы туҡланмай. Башҡортостан Республикаһында бөтә ерҙә таралғандар. Он күбәләге ондо һәм он аҙыҡтарын боҙа. Амбар күбәләге, кәбеҫтә күбәләге, болон күбәләге һ.б. — ауыл хужалығы һәм урман культуралары ҡоротҡостары.

Әҙәбиәт

• Энциклопедический словарь Ф. А. Брокгауза и И. А. Ефрона. — С.-Пб.: Брокгауз-Ефрон. 1890—1907.

Һылтанмалар

• Ҡоба күбәләктәр // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.