Шәбағыш

Шәбағыш (рус. Шабагиш) — Башҡортостандың Көйөргәҙе районындағы ауыл. 2009 йылдың 1 ғинуарына ҡарата халыҡ һаны 571 кеше. Почта индексы — 453367, ОКАТО коды — 80239860001.

Ауыл
Шәбағыш
Ил	РәсәйРәсәй
Федерация субъекты	Башҡортостан
Муниципаль район	Көйөргәҙе районы
Координаталар	52°43′40″ с. ш. 55°42′24″ в. д.
Сәғәт бүлкәте	UTC+6
Телефон коды	34757
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	02, 102
ОКАТО коды	80 239 860 001
ОКТМО коды	80 639 460 101
Шәбағыш

Халыҡ һаны

Милли составы

Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыу (2002) мәғлүмәте буйынса башҡорттар 45 %, татарҙар 49 % тәшкил итә.

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө	Бөтә халыҡ	Ир-егеттәр	Ҡатын-ҡыҙҙар	Ир-егеттәр өлөшө (%)	Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар)
1920 йыл 26 август
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар	178
1959 йыл 15 ғинуар	310
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар	415
2002 йыл 9 октябрь	530
2010 йыл 14 октябрь	581

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.

1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Халыҡ һаны буйынса сығанаҡтар

Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.

• 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.

Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.

• 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.

Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.

• 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)

Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.

• 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.

Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.

• 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.

Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.

• 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
• 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник.  (рус.)
• Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7

1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.

Географик урыны

• Район үҙәгенә тиклем (Ермолаевка): 10 км
• Яҡындағы тимер юл станцияһы (Ермолаево): 9 км

Тарихы

Шәбағыш ауылы 1928 йылда барлыҡҡа килгән. Стәрлетамаҡ өйәҙенең Оло Аллағыуат ауылынан Көйөргәҙе еренә халыҡты күсереүҙе Сиражетдинов Хәсән , Мираҫов Нурмөхәмәт, Юлдашев Ғәбделлатип ойоштора.

1928 йылдың яҙында 18 ғаилә яңы урынға күсә һәм Шәбағыш ауылына нигеҙ һала.

Ауылдың исемен берәүҙәр тиҙ ағымлы йылға (шәп-ағыш) менән бәйләй, икенселәр коллективлаштырыуҙың ҡыҙыу ваҡиғалары менән бәйләй, өсөнсөләр, исеме ҡуйы урман (шәп ағаслыҡ) һүҙенән алынған, тип иҫәпләй.

1929 йылда илдәге кеүек, Шәбағышта ла коллективлаштырыу башлана. Ауылда тәүгеләрҙән булып «Шәбағыш» ауыл хужалығы артеле ойошторолған, һуңынан «Самолет», «Йондоҙ», Иҫәнсурин исемендәге колхоз тип үҙгәртелгән, тәүге рәйестәре — Мираҫов Нурмөхәмәт, Юлдашев Ғәбделлатип, Бикмөхәмәтов Шакир, Йосопов Ярулла.

Урамдары

• Аллағыуат урамы (рус. улица Аллагуватская )
• Мәсет урамы (рус. улица Мечетная )
• Тыныслыҡ урамы (рус. улица Мира )
• Ҡояшлы урамы (рус. улица Солнечная )

Видеояҙмалар

• Пушкин музейы, Шәбағыш ауылы, Көйөргәҙе районы
• Шәбағыш ауылының 90 йыллығы
• Шәбағыш
• Шәбағыш ауылының 85 йыллығы
• Шәбағышта ауыл мәҙәниәт йортон асыу
• Ауыл тарихы. Фотолар