Торағай балсыҡ вулканы

Торағай балсыҡ вулканы(әз.Torağay palçıq vulkanı)- Әзербайжандағы иң ҙур батҡаҡ вулкандарының береһе. Баҡы ҡалаһы Ҡарадағ районы Ҡобустан ҡасабаһынан 28 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Был вулкан Чеилдағ ҡасабаһынан 12 км ситтәрәк ята. Уның кратерының диаметры 900 метр тирәһе. Бейеклеге— 402 метр. Ул әле лә әүҙем ҡала.

Торағай балсыҡ вулканы
Дәүләт	Әзербайжан
Диңгеҙ кимәленән бейеклек	402 метр
Торағай балсыҡ вулканы Викимилектә

Характеристикаһы

Лайлалы Торагай вулканы — Әзербайжандағы иң ҙур һәм иң матур вулкандарҙың береһе. Был вулкан әүҙемлеге 1841 йылдан башлап теркәлә, ә һуңғы бысраҡ атылыу 1988 йылда күҙәтелә, ә 1984—1988 йылдарҙа иң көсөргәнешле эшмәкәрлек осоро була, ул дүрт тапҡыр атыла. Вулкан дөйөм Кавказ һәм Кавказға ҡаршы ер ярылған урында урынлашҡан.

Вулкан конус формаһында, нигеҙенә табан киңәйә, вертикаль диуарҙар барлыҡҡа килә. Конустың өҫкө өлөшөндә- 500 квадрат метр ҙурлыҡтағы кратер.Батҡаҡ биш-ете ер ярығынан ара-тирә урғыла. Батҡаҡ башлыса көньяҡ-көнбайыш йүнәлештә ағып төшә. Вулкан нигеҙе — 10 квадрат км, батҡаҡтың уртаса ҡалынлығы, ә атылыуҙың дөйөм күләме — 350 млн. кубик.м. Ҡайһы ваҡыт көслө шартлау, ер аҫтынан көслө ут атылыуы күҙәтелә, уның бейеклеге 300 м тиклем етә.

Әҙәбиәт

• Tələt Kəngərli. Azərbaycan Respublikasının geoloji irsi. Bakı: Nafta-Press, 2013.

Һылтанмалар

Грязевой вулкан Торагай.Извержение