Тирбәлеүҙәр периоды

Тирбәлеүҙәр периоды — осцилляторҙын тәүге тигеҙләнеш хәлғә әйләнеп ҡайтыу ваҡыты.

Период
Үлсәнеш

T

Үлсәү берәмеге
СИ

с

Ошо төшөнсө гармоник һәм ангармоним тирбәлеүҙәрғә ҡулланырға ала.

Баҫылған тирбәлеүҙәр тураһында әйткәндә, уның өсөн период –тирбәлеп үткән ҙурлыҡтын ноль аша үтеү ваҡыты.


Шартлы тамғалар:: (бер ваҡыт , һандар ҡулланыла).

Үлсәү берәмеге: секунда

Тирбәлеүҙәр периоды йышлыҡ менән бәйләнғән:

Тулҡын процесстар өсөн тулҡын оҙонлоғо менән бәйләнғән:

ҡайҙа - тулҡындын ккилеү (етеү) тиҙлеге - фаза тиҙлеге.

Квант физикаһында тирбәлеүҙәр периоды энергия менән бәйле. Сөнки объектын энергияһы, мәҫәлән бөртзктөн энергияһы – уның йышлыҡ.


Ябай физик системаларҙын тирбәлеүҙәр периодтары' үҙгәртергә

Пружина маятниғы үҙгәртергә

 ,

ҡайҙа   — йөктөн массаһы,   — пружинаның жесткосы ????.

Математика маятниғы үҙгәртергә

  Ҡайҙа   — асып алыған епе оҙонлоғо,   =9,88 м/с^2.


Физик маятниғы үҙгәртергә

 

ҡайҙа  момент инерции маятника относительно оси вращения,  масса маятника,   — маятникты элеп ҡуйып урындан уның массаһының үҙәгенә тиклем оҙонлоҡ

Боролған маятниғы үҙгәртергә

 

где  момент инерции маятника относительно оси кручения, а   — вращательный коэффициент жёсткости маятника.

Электр тирбәлеү контуры үҙгәртергә

 ,

где  индуктивность катушки,  ёмкость конденсатора.

1853 йылда формуланы инглиз физиғы У. Томсон сығарҙы.

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

Шулай уҡ ҡарағыҙ үҙгәртергә