Үле диңгеҙ
Үле диңгеҙ (ғәр. البَحْر المَيّت, Эль-Мейт[4] — «Мёртвое море»; йәһ. ים המלח Ям хa-мэлах — «Тоҙ диңгеҙе»[5]; шулай уҡ Асфальт диңгеҙе[6], Содом диңгеҙе[7]) — Израиль, Фәләстин Дәүләте һәм Иордания араһында урынлашҡан тымыҡ тоҙло күл. Ундағы һыу кимәле диңгеҙ кимәленән 430 метрға (09.2015) түбәнерәк[1][2] һәм ул йылына 1 метр тиҙлек менән түбәнәйә бара. Күлдең яр буйҙары Ерҙәге иң түбән ҡоро урын. Үле диңгеҙ — беҙҙең планеталағы иң тоҙло һыу ятҡылыҡтарының береһе, уның тоҙлолоғо 300—310 ‰, ә ҡайһы бер йылдарҙа 350 ‰ тәшкил итә[8].
Озеро | |
Үле диңгеҙ | |
---|---|
ғәр. البَحْر المَيّت, йәһ. ים המלח | |
Морфометрия | |
Абсолют бейеклеге | −430[1][2] м |
Үлсәме | 67 × 18 км |
Майҙаны | яҡынса 810 км² |
Күләме | 147 (башта 325) км³ |
Иң тәрән урыны | 306[3] м |
Гидрология | |
Минераллығы | тоҙло |
Тоҙлолоғо | 300—350 ‰ |
Впадающая река | Иордан |
Урынлашыуы | |
31°29′27″ с. ш. 35°28′47″ в. д.HGЯO | |
Үле диңгеҙ Викимилектә |
Күлдең оҙонлоғо 67 км, иң тар урындағы киңлеге 18 км, максималь тәрәнлеге 306 м[3].
Иҫкәрмәләр
үҙгәртергә- ↑ 1,0 1,1 Dead Sea Level Data Summary 2012
- ↑ 2,0 2,1 http://www.water.gov.il/Hebrew/Water-Environment/Dead-Sea/Pages/default.aspx Water Authority of Israel]
- ↑ 3,0 3,1 Lawrence Nemeh. Dead Sea desiccation (ингл.). Nicholas School of the Environment at Duke University (2012). Дата обращения: 7 август 2014. 2015 йыл 13 сентябрь архивланған.
- ↑ Инструкция по передаче на картах географических названий арабских стран. — М.: Наука, 1966. — С. 25.
- ↑ Мертвое море // Еврейская энциклопедия Брокгауза и Ефрона. — СПб., 1908—1913.
- ↑ Мертвое море // Малый энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 4 томах. — СПб., 1907—1909.
- ↑ Содомское море // Географические названия мира: Топонимический словарь. — М: АСТ. Поспелов Е. М.. 2001
- ↑ Мёртвое море // Энциклопедический словарь. 2009
Һылтанмалар
үҙгәртергәҮле диңгеҙ Викимилектә | |
Үле диңгеҙ Викигид |
- Мёртвое море — Ҡыҫҡа йәһүд энциклопедияһынан (рус.)
- Monitoring of the Dead Sea. Israel Marine Data Center (ISRAMAR)
- Ямы на Мёртвом море
Был гидрология буйынса тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып Википедия проектына ярҙам итә алаһығыҙ