Малышев Иван Михайлович
Иван Михайлович Малышев ( 28 август [9 сентябрь] 1889, Верхотурье, Пермь губернаһы - 22 июнь, 1918 йыл, Тулуш станцияһы, Өфө губернаһы) - Рәсәй революционеры, Екатеринбургтағы революцион хәрәкәттә ҡатнашыусы. Граждандар һуғышында ҡатнашыусы.
| Малышев Иван Михайлович | |
| Зат | ир-ат |
|---|---|
| Гражданлыҡ |
 Рәсәй империяһы |
| Тыуған көнө | 28 август (9 сентябрь) 1889 |
| Тыуған урыны | Верхотурье[d], Пермь губернаһы, Рәсәй империяһы[1] |
| Вафат булған көнө | 22 июнь 1918[1] (28 йәш) |
| Вафат булған урыны | Тундуш[d], Златоустовский городской округ[d], Силәбе өлкәһе |
| Ерләнгән урыны | Златоуст |
| Һөнәр төрө | революционер, уҡытыусы |
| Сәйәси фирҡә ағзаһы | Рәсәй социал-демократик эшселәр (большевиктар) партияһы |
Хәтер үҙгәртергә
.png)
Иван Михайлович Малышев тимер юл хеҙмәткәре ғаиләһендә тыуған. Ул Тау мәктәбен һәм Пермь уҡытыусылар курсын тамамлай. Агафуров ҡәрҙәштәр мәктәбендә уҡытыусы булып эшләй. 1905 йылда ул РСДРП (б) ға инә, Урал заводтарында революцион агитация алып бара. 1905 йылда Мотовилиха эшселәре күтәрелешендә ҡатнашыуы өсөн төрмәгә ултыртыла. Ул язаһын Пермь губернаһы, Түбәнге Түрәлә Николаев ремонт төрмәһендә үткәрә. Беренсе Бөтә донъя һуғышы ваҡытында ул армияла хеҙмәт итә. Ул Верх-Исет металлургия заводында (ВИЗ) эшләй, унда ул медицина кассаһы менән идара итә. Октябрь революцияһынан һуң, Уралда Совет хакимиәтен булдырыуҙа әүҙем ҡатнаша. Ул Екатеринбург ҡала комитетының беренсе рәйесе һәм Урал төбәк партия комитеты, Урал Советтарының төбәк башҡарма комитеты ағзаһы итеп һайлана. Ул Урал профсоюздары ойоштороусы һәм Урал өлкәһенең беренсе хеҙмәт комиссары ине.
Ҡыҙыл Гвардия отрядтәре башында ул Троицк янындағы Аҡ казак А.И. Дутовты еңеүҙә ҡатнашҡан. Эшсе-Крәҫтиән Ҡыҙыл Армияһы тарихында беренсе сәйәси комиссарҙарының береһе. Силәбе-Златоуст юнәлешендәге фронттың комиссары һәм командующийы итеп билдәләнә. 1918 йылда чехословак легионерҙары һөжүм иткән ваҡытта хәрби операцияларҙы шәхсән үҙе етәкләй. Һуғыштарҙың береһендә Тургояк разъезы янында яралана. 18 июнь көндө аҡ гвардиясылар тарафынан ҡулға алына һәм 1918 йылдың 22 июнендә Сыростан ауылында язалап үлтерелә һәм Златоуст ҡалаһының тыуған яҡты өйрәнеү музейы алдында туғандар ҡәберлегендә ерләнә.
Хәтер үҙгәртергә
- 3-сө Урал дивизияһының Коммунистик батальоны Малышев исеме менән аталған
- Екатеринбургтың үҙәк урамдарының береһе Малышев исеме менән аталған. 1977 йылда скульптор В. Э. Егорова һәйкәл эшләгән
- Малышев исемен Свердловск өлкәһендәге ауыл йөрөтә
- Мейәстә И.M. Малышев исемендәге урам (Почта тыҡрығы 1977 йылда үҙгәртелде). Өйҙәрҙең береһендә уға арналған мемориаль таҡта бар.
- Уның тыуған ҡалаһы Верхотурье ҡалаһында урамға Малышев исеме бирелгән
- Первоуральскта Малышев урамы
- Троицк ҡалаһында Малышев урамы (Силәбе өлкәһе. )
- Түбәнге Түрелә Малышев урамы
- Төмәндә Малышев урамы
- Пермдә Малышев урамы
- Кемилва Малышев урамы (Карелия)
- Невьянскта Малышев урамы
Иҫкәрмәләр үҙгәртергә
- ↑ 1,0 1,1 Малышев Иван Михайлович // Большая советская энциклопедия (урыҫ): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
Һылтанмалар[1] үҙгәртергә
- Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
- Плотников И. Ф.. Малышев Иван Михайлович. Уральская историческая энциклопедия. Институт Истории Археологии и. әлеге сығанаҡтан 2013-04-17 архивлана. 2010-03-18 тикшерелде.
- Мейәс : энцикл. слов. — Мейәс : Геор, 2003. — С. 254.
- Мой приветливый город Мейәс. — Мейәс : Геор, 1998. — С. 359.
- Морозов В. В. Мейәс — город в золотой долине. — 3-е изд., исп. и доп. — Челябинск : Юж.-Урал. кт. изд-во, 1983. — С. 53-54.
- Калып:Уральский следопыт
- ↑ Ольга Маркова. Кликун Камень. — Средне-Уральское книжное издательство, Свердловск. — 1970. — 191 с.