Добаткин Владимир Иванович

Добаткин Владимир Иванович
	Добаткин Владимир Иванович
Зат	ир-ат
Гражданлыҡ	СССР
Тыуған көнө	23 февраль 1915
Тыуған урыны	Рязань губернаһы[d], Рәсәй империяһы
Вафат булған көнө	9 октябрь 1999 (84 йәш)
Вафат булған урыны	Мәскәү, Рәсәй
Ерләнгән урыны	Троекуров зыяраты[d]
Туған тел	урыҫ теле
Һөнәр төрө	металлург
Уҡыу йорто	Дәүләт төҫлө металдар һәм алтын университеты
Ғилми дәрәжә	техник фәндәр докторы[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

Добаткин Владимир Иванович (1915 — 1999) — СССР һәм Рәсәй металлургы.^[1] СССР Фәндәр академияһының мөхбир ағзаһы. Ленин премияһы һәм өсөнсө дәрәжә Сталин премияһы лауреаты

Биографияһы

Добаткин Владимир Иванович 1915 йылдың 10 (23 февралендә) Бетино ауылында тыуған (хәҙер Рязань өлкәһе).

1941 йылда Төҫлө металдар һәм алтын дәүләт университетын тамамлай; 1941—1958 йылдарҙа 95-се заводта (Үрге-Салдинский металлургия производство берекмәһе): өлкән инженер, баш металлург урынбаҫары, баш металлург булып эшләй;^[1] 1956 йылда техник фәндәр докторы. Докторлыҡ диссертацияһының темаһы: «Строение слитков деформируемых алюминиевых сплавов и его влияние на свойства изделий»; профессор;^[2]1958—1961 йылдарҙа авиация материалдарының Бөтә Рәсәй ғилми-тикшеренеү институты хеҙмәткәре; 1961—1987 йылдарҙа Еңел иретмәләрҙең Бөтә Рәсәй институты начальнигы урынбаҫары; 1979 йылда СССР Фәндәр академияһының мөхбир ағзаһы

1999 йылдың 9 октябрендә Мәскәүҙә вафат була. Троекуров зыяратында ерләнә

Фәнни эшмәкәрлеге

В. И. Добаткиндың төп эштәре өҙлөкһөҙ ҡойоу, металдарҙы өйрәнеүсе фәнгә еңел иретмәләрҙе термик эшкәртеүгә арналған. Ул иретмәләрҙе кристаллаштырыуҙың ҡайһы бер законлылыҡтарын билдәләй, алюминий һәм титан иретмәләренән деформацияланған ярымфабрикаттаҙны нығытыуҙың мөһим механизмдарының береһе — структур (субзерен) нығытыуҙы аса һәм һүрәтләй. Уның етәкселегендә бер нисә эре етештереү мәсьәләһе хәл ителә: эре габаритлы титан ҡойолмаларын сәнәғәтле етештереү технологияһы эшләнә һәм ойошторола; киң фюзеляжлы самолеттарҙың яңы быуыны өсө ҙур габаритлы ҡушылмаларҙы ҡойоу һәм юғары ныҡлыҡтағы алюминий иретмәләренән ярымфабрикаттар алыу буйынса сәнәғәтле технология эшләнә; юғары ныҡлыҡтағы алюминий иретмәләрҙең конструкцион ныҡлығы арта^[1]

В. И. Добаткин —металдарҙың вакуумлы иретмә технологияһына нигеҙ һалыусыларҙың береһе^[3]. Уның етәкселегендә СССР-ҙа беренсе тапҡыр ҡаты профилдәр, нәҙек торбалар һәм эре штамповкалар яһау үҙләштерелә.^[2]

Ғилми хеҙмәттәре

В.И.Добаткин — 200-ҙән ашыу баҫма эшенең, шул иҫәптән 6 монография авторы^[1] Төп хеҙмәттәре:

Добаткин, Владимир Иванович. Литейные свойства сплавов применительно к непрерывному литью [Текст] / Добаткин В. И.; Моск. авиац. технол. ин-т «МВО». Москва : тип. МАТИ, 1946.
Добаткин, Владимир Иванович. Непрерывное литье и литейные свойства сплавов [Текст] / В. И. Добаткин, канд. техн. наук; [Предисл. акад. А. А. Бочвар и проф. д-ра С. М. Воронова, с. 3-4]. Москва : изд-во и тип. Оборонгиза, 1948.
Добаткин, Владимир Иванович. Строение слитков деформируемых алюминиевых сплавов и его влияние на свойства изделий [Текст] : Автореферат дис. работы, представл. на соискание учен. степени доктора техн. наук / М-во высш. образования СССР. Моск. ин-т цвет. металлов и золота им. М. И. Калинина. Москва : [б. и.], 1956.
Добаткин, Владимир Иванович. Слитки алюминиевых сплавов [Текст] / В. И. Добаткин, д-р техн. наук. Свердловск : Металлургиздат. Свердл. отд-ние, 1960.
Технология производства и свойства титановых сплавов [Текст] : Материалы Науч.-техн. совещания / Всесоюз. ордена Ленина науч.-исслед. ин-т авиац. материалов ; Отв. ред.: д-р техн. наук В. И. Добаткин, инж. И. Н. Каганович. [Москва] : ОНТИ, 1961—1967.
Вакуумная дуговая плавка металлов и сплавов [Текст] : Сборник / Под общ. ред. д-ра техн. наук В. И. Добаткина ; ВИЛС [Б. м.] : ОНТИ, 1966—1969.
Добаткин, Владимир Иванович. Гранулируемые алюминиевые сплавы / В. И. Добаткин, В. И. Елагин. М. : Металлургия, 1981.
Непрерывное литье в электромагнитный кристаллизатор / [З. Н. Гецелев, Г. А. Балахонцев, Ф. И. Квасов и др.]; Под ред. В. И. Добаткина. М. : Металлургия, 1983.
Плавка и литье алюминиевых сплавов : Справочник / [ М. Б. Альтман, А. Д. Андреев, Г. А. Балахонцев и др.]; Отв. ред. В. И. Добаткин. М. : Металлургия, 1983.
Воздействие мощного ультразвука на межфазную поверхность металлов / [В. И. Добаткин, Г. И. Эскин, О. В. Абрамов и др.]; Отв. ред. А. И. Манохин; АН СССР, Прогр. ком. «Физика, химия и механика поверхности», Ин-т физики твердого тела. М. : Наука, 1986.

Танылыуы

Ленин премияһы (1966);
Өсөнсө дәрәжә Сталин премияһы (1949)
Ленин ордены;
өс Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены;
Халыҡтар Дуҫлығы ордены;
миҙалдар
Рәсәй Фәндәр академияһының Д.К. Чернов исемендәге алтын миҙалы (1995) —«Исследование структурного упрочнения и наследственного влияния строения слитка на свойства деформированных легких сплавов» темаһы буйынса эштәр циклы өсөн;
П.П. Аносов исемендәге СССР ФА премияһы лауреаты (1975) — «Исследование закономерностей кристаллизации слитков и гранул алюминиевых сплавов» темаһына эштәр серияһы өсөн.

Иҫкәрмәләр

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Добаткин Владимир Иванович 2020 йыл 19 февраль архивланған. на портале «Свободная энциклопедия Урала»;
↑ ^2,0 ^2,1 Развитие. 2014 йыл 23 октябрь архивланған. Страница истории на официальном сайте Верхне-Салдинского металлургического производственного объединения (Корпорации ВСМПО-АВИСМА);
↑ Добаткин Владимир Иванович на портале viperson.ru.

Әҙәбиәт

Авиация: Энциклопедия. — М.: Большая Российская Энциклопедия. Главный редактор Г. П. Свищев. 1994;
Большой энциклопедический словарь: В 2-х т. / Гл. ред. А. М. Прохоров. — М.: Советская энциклопедия. 1991.

Һылтанмалар

Профиль Владимира Ивановича Добаткина РФА рәсми сайтында.

[СЭУ-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Добаткин Владимир Иванович 2020 йыл 19 февраль архивланған. на портале «Свободная энциклопедия Урала»;

[ВСМПО-2] 2,0 ^2,1 Развитие. 2014 йыл 23 октябрь архивланған. Страница истории на официальном сайте Верхне-Салдинского металлургического производственного объединения (Корпорации ВСМПО-АВИСМА);

[3] Добаткин Владимир Иванович на портале viperson.ru.

[1]

[2]

[3]