Гоголь тыҡрығы (Таганрог)

Гоголь тыҡрығы — Таганрогтың иң йәнле сауҙа тыҡрығы. Ҡаланың үҙәк тарихи өлөшөндә урынлашҡан.

Гоголь тыҡрығы
Таганрог
Фотография
Гоголь тыҡрығы, 2013 й.
Дөйөм мәғлүмәт
Ил

Рәсәй

Төбәк

Ростов өлкәһе

Ҡала

Таганрог

Элекке исемдәре

Йәрминкә тыҡрығы

Оҙонлоғо

2340 м

картала

Яндекс. Картала
Карта Google-да

Географияһы үҙгәртергә

Петр һәм Ломакин урамдары араһында урынлашҡан[1]. Оҙонлоғо 2340 м[2]. Йорттарға номерҙар ҡуйыу Петр урамынан башлана.

Тарихы үҙгәртергә

Йәрминкәләр тыҡрығы Н. В. Гоголь исеме менән 1909 йылда, яҙыусы тыуыуының йөҙ йыллығы хөрмәтенә аталған.

 
Гоголь тыҡрығы, 1918 йыл. Аэрофотосъемка, немец оккупацияһы

Элекке атамаһын — Йәрминкә тыҡрығы, бөгөнгө көндәге Үҙәк баҙар урынында йәрминкәләр ойошторолоу айҡанлы ала. Александр урамы менән Йәрминкә тыҡрығы мөйөшөндә, Моисеев йортонда, Антон Чеховтың атаһы П. Е. Чеховтың билдәле кибете булған[3]. Әлеге ваҡытта был йортта «Чеховтар кибете» дәүләт музейы урынлашҡан[4].

Үҙгәртеп ҡороу осоронда тыҡрыҡтың һул яғында, Үҙәк баҙар районында, бик күп һанда кибеттәр төҙөлә[5].

2015 йылда мэрия был кибеттәрҙе һүтеү тураһында ҡарар ҡабул итә. Был ҡарар, кибеттәрҙең тыҡрыҡтың тышҡы күренешен йәмһеҙләп тороуы һәм ҡала бюджетына бер ниндәй ҙә килем килтермәүе менән аңлатыла[6]. Тыҡрыҡты кибеттәрҙән таҙартыу артынса ҡала хакимиәте, Гоголь тыҡрығындағы боронғо йорттарҙың фасадын тәртипкә килтереү менән шөғөлләнергә ниәт итеүен иғлан итә.

Гоголь урамында урынлашҡан үҙгәртергә

 
Таганрог, Гоголь тыҡрығы, 1917 йылға тиклемге фото

Һәйкәл үҙгәртергә

  • Михаил Танич һәйкәле (проект)[12]. 2013 йылда буласаҡ һәйкәл урынында мемориал билдәһе ҡуйылған[13].
  • «Меркурий» скульптура композицияһы (скульпторы Дмитрий Лындин, 2012).
  • «Йыуан һәм нәҙек» скульптура композицияһы (скульпторы Давид Бегалов, 2011)[14].

Ҡыҙыҡлы факттар үҙгәртергә

  • Үҙәк баҙарҙа «Һөт, бал, сало, ҡош» павильоны урынында, элек Митрофаниевский сиркәүе урынлашҡан булған, 1936 йылда һүтелгән[15].

Сығанаҡтар үҙгәртергә

  1. Киричек М. С. По ладоням твоих площадей. — Таганрог: Лукоморье, 2007. — 166 с.
  2. Измерение расстояния по карте Яндекс
  3. Кожевникова Е. А. «Лавка Чеховых» музей // Таганрог. Энциклопедия. — Таганрог: Антон, 2008. — С. 442.
  4.   Рәсәй Федерацияһының мәҙәни мираҫ объекты № 6110062000№ 6110062000
  5. Всеглядова Д. Прощание с ларьками // Таганрогская правда. — 2015. — 20 марта. — С. 1-3.
  6. Собств. корр. В Таганроге переулок Гоголевский очищают от ларьков // bloknot-taganrog.ru. — 2015. — 15 июля.
  7. Киричек М. С. Два века таганрогского парка. — Таганрог: Лукоморье, 2006. — 128 с.
  8. Челнокова В. Мечтай, думай, действуй в новом Дворце // Новая таганрогская газета. — 2011. — 17 сент.
  9. Чехова Е. Музей она любит всей душой… // Таганрогская правда. — 2014. — 21 янв.
  10.   Рәсәй Федерацияһының мәҙәни мираҫ объекты № 6110064000№ 6110064000
  11. Сазонова Е. Все цвета «Радуги» // Таганрогская правда. — 2013. — 17 мая.
  12. Емин В. Памятник поэту Михаилу Таничу установят в Таганроге // РИА Новости. — 2013. — 13 сент.
  13. Собств. корр. Иосиф Кобзон планирует заложить в Таганроге памятник Михаилу Таничу // 161.ru. — 2013. — 9 сент.
  14. Собств. корр. Чеховские персонажи в Таганроге 2015 йыл 28 сентябрь архивланған. // mytaganrog.ru. — 2015. —10 янв.
  15. Гаврюшкин О. П. Отблески золотых куполов. История таганрогских церквей и захоронений христианского кладбища. — Таганрог: 1999. — 282 с.