Гжель дәүләт университеты

Гжель дәүләт университеты — рус. Гжельский государственный университет — юғары уҡыу йорто, 1899 йылда нигеҙ һалынған, һынлы сәнғәт өлкәһендә кадрҙар әҙерләү һәм ҡайтанан әҙерләү менән шөғөлләнә , Рәсәй Федерацияһы мәғариф һәм фән министрлығы системаһына ингән.

Гжель дәүләт университеты
Нигеҙләү датаһы 1899[1]
Дәүләт  Рәсәй[1]
Административ-территориаль берәмек Мәскәү
Рәсми сайт en.art-gzhel.ru[1]
Карта

Төп тарихы үҙгәртергә

СССР һәм Рәсәй тарихы үҙгәртергә

1899 йылда Речицы ауылында С. Г. Строганов исемендәге Мәскәү дәүләт художество-сәнәғәт академияһы үҙәк училищеһы директоры Н. В. Глобаның башланғысы менән урындағы художество оҫтаханалары хеҙмәткәрҙәренең һәләтле балаларына махсус художество-ғәмәли белем алыу өсөн булдырылған училище филиалы[2].

1901 йылдан алып филиалда фарфорҙа һәм фаянста биҙәк төшөрөү буйынса ижад оҫтаханаһында балаларҙы даими уҡыталар.

Курс тыңлаусылары ун йәштән өлкәнерәк крәҫтиән ҡатламы балалары була. Филиалдың беренсе уҡытыусылары булып билдәле рәссамдар В. П. Трофимов һәм П. Я. Овчинников эшләй. Беренсе донъя һуғышы башланғанға тиклем филиал уҡыусылар һанының артыуына бәйле художество кластарын арттыра, ғәмәли дәрестәр махсус төҙөлгән керамик оҫтаханала алып барыла.1917 йылғы революция ваҡиғалары башланғанға тиклем филиал Гжель урыҫ халыҡ кәсептәрен артабан үҫтереүҙә мөһим роль уйнай.

[2][3].

1918 йылда Бөтә Рәсәй Үҙәк башҡарма комитеты Ҡарары менән Строганов училищеһы филиалы нигеҙендә РСФСР Халыҡ мәғарифы халыҡ комиссариаты һынлы сәнғәт мәктәбе ойошторола.

1923 йылда Гжель һынлы сәнғәт мәктәбе Гжель керамика мәктәбе тип үҙгәртелә, ул уҡыуҙан тыш үҙенең етештереү базаһын һәм уҡытыу оҫтаханаларын үҫтерә башлай. Мәктәптең уҡытыу программаһы һынлы сәнғәт, һүрәт, скульптура, техник һәм ижтимағи-сәйәси дисциплиналар, рус теле һәм әҙәбиәте кеүек предметтарҙан тора[3][4].

1925 йылда керамик мәктәп базаһында Гжель керамикаға уҡытыу оҫтаханалары ойошторола. 1926 йылда Гжель уҡытыу оҫтаханалары базаһында Гжель керамика һөнәрселегенә уҡытыу мәктәбе ойошторола.

1930 йылда Гжель керамика һөнәренә уҡытыу техникумы керамика мәктәбе нигеҙендә булдырыла, 1935 йылда техникум керамика буйынса белгестәрҙең тәүге сығарылышын яһай. 1937 йылда техникум Ленинград ҡалаһына күсерелә, унда белгестәр һәм керамика оҫталары әҙерләүен дауам итә.

1944 йылда Бөйөк ватан һуғышы осоронда Гжель керамика техникумы ҡайтанан Гжель ҡалаһына күсә, унда 1957 йылдан — рәссам-мастер һөнәре буйынса белгестәр әҙерләнә башлай[3][5].

Советтан һуңғы һәм хәҙерге тарих үҙгәртергә

1991 йылда Гжель керамика техникумы Гжель художество-сәнәғәт колледжына үҙгәртелә.

Бында уҡыусылар урта профессиональ һәм художестволы белемгә эйә була. 2002 йылдың 4 апрелендә Рәсәй Федерацияһы Хөкүмәтенең 430-р һанлы ҡарары менән художество-сәнәғәт колледжы нигеҙендә Гжель дәүләт художество-сәнәғәт институты ойошторола. Техникум һәм колледж етәксеһе — билдәле халыҡ кәсептәре мастеры һәм уҡытыусыһы В. М. Логинов[3]

2015 йылдың 29 апрелендә Рәсәй Федерацияһы Хөкүмәте бойороғо менән институт, юғарыраҡ статусҡа эйә булып, Гжель дәүләт университетына үҙгәртелә[3]. Университеттың уҡытыу структураһына өс институт:һынлы сәнғәт һәм дизайн, социаль-гуманитар белем биреү һәм ситтән тороп уҡыу институты; туғыҙ дөйөм институт кафедраһы: биҙәү-ҡулланма сәнғәте һәм дизайн, һынлы сәнғәт һәм халыҡ художество мәҙәниәте, иҡтисад һәм финанс, идара ойоштороу теорияһы һәм теорияһы, социаль-мәҙәни эшмәкәрлек һәм туризм, сит телдәр һәм телмәр коммуникациялары, психология һәм педагогика, дөйөм белем биреү дисциплиналары һәм физик культура хәүефһеҙлеге һәм йәшәйеш хәүефһеҙлеге; шулай уҡ биш художество мәктәбе инә[6]

Университет составында 17 доктор һәм 42 фән кандидаты, 12 атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре, юғары мәктәп хеҙмәткәрҙәре, Рәсәй Федерацияһы рәссамдары һәм уҡытыусылары эшләй[7]

Структураһы үҙгәртергә

Институттары үҙгәртергә

  • Һынлы сәнғәт һәм дизайн институты
  • Социаль-гуманитар белем биреү институты
  • Ситтән тороп уҡыу институты

Кафедралары үҙгәртергә

  • Биҙәү-ҡулланма сәнғәте һәм дизайн кафедраһы
  • Һынлы сәнғәт һәм халыҡ художество мәҙәниәте кафедраһы
  • Иҡтисад һәм финанстар кафедраһы кафедраһы
  • Идара итеүсе ойошмалар һәм теорияһы кафедраһы
  • Социаль-мәҙәни эшмәкәрлек һәм туризм кафедраһы
  • Телмәр коммуникациялар һәм сит телдәр кафедраһы
  • Педагогика һәм психология кафедраһы
  • Дөйөм белем биреү дисциплиналары кафедраһы
  • Физик культура һәм тормош хәүефһеҙлеге кафедраһы

Етәкселеге үҙгәртергә

Институттың ғорурлығы үҙгәртергә

Социалистик Хеҙмәт Геройы үҙгәртергә

Билдәле педагогтар үҙгәртергә

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. 1,0 1,1 1,2 (unspecified title) — 2017-07-12 — 2017. — doi:10.6084/M9.FIGSHARE.5203408.V1
  2. 2,0 2,1 Художественно-промышленное образование в Гжели: дореволюционный период / Б. В. Илькевич, В. В. Никонов. — М. : Прометей, 2012 г. — 100 с
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Гжельский государственный университет: история. Дата обращения: 10 декабрь 2020.
  4. Художественно-промышленное образование в Гжели в первые годы советской власти / Б. В. Илькевич, В. В. Никонов. — Гжель : ГГХПИ, 2013 г. — 202 с
  5. Художественно-промышленное образование в Гжели. 1899—1937 гг. / Б. В. Илькевич, В. В. Никонов. — Гжель : ГГХПИ, 2014 г. — 352 с
  6. Структура университета. Дата обращения: 10 декабрь 2020.
  7. 2002—2019: от Гжельского государственного художественно-промышленного института к Гжельскому государственному университету. Дата обращения: 10 декабрь 2020.

Әҙәбиәт үҙгәртергә

  • Гжель. Истоки творчества и мастерства: посвящается 110-летию Гжельского государственного художественно-промышленного института / Б. В. Илькевич, В. В. Семенова. — Гжель : ГГХПИ, 2011 г. — 157 с. — ISBN 978-5-903151-05-9
  • Учащиеся Гжельского техникума, 1947—1957 / А. Г. Киселев, С. Н. Соловьева. — Гжель : ГГУ, 2016 г. — 288 с.
  • Художественно-промышленное образование в Гжели. Анализ архивных документов / В. В. Никонов. — Гжель: ГГУ
  • Т.1: 1880—1916 гг. 2015 г. — 302 с.
  • Т.2: 1917—1924 гг. 2016 г. — 200 с.
  • Т.3: 1925—1926 гг. 2016 г. — 304 с.
  • Т.4: 1927—1929 гг. 2016 г. — 284 с.
  • Т.5: 1930—1937 гг. 2016 г. — 236 с.

Һылтанмалар үҙгәртергә

  • Гжельский государственный университет: оф.сайт (неопр.). Дата обращения: 10 декабря 2020.