Ге́лий — Менделеевтың периодик таблицаһында икенсе элемент. Атом һаны — 2, сағыштырмаса атом массаһы — 4,0026.

2 ВодородГелийЛитий
He

Ne
ВодородГелийЛитийБериллийБорУглеродАзотКислородФторНеонНатрийМагнийАлюминийКремнийФосфорКөкөртХлорАргонКалийКальцийСкандийТитанВанадийХромМарганецТимерКобальтНикельБаҡырЦинкГаллийГерманийМышьякСеленБромКриптонРубидийСтронцийИттрийЦирконийНиобийМолибденТехнецийРутенийРодийПалладийКөмөшКадмийИндийОловоСурьмаТеллурИодКсенонЦезийБарийЛантанЦерийПразеодимНеодимПрометийСамарийЕвропийГадолинийТербийДиспрозийГольмийЭрбийТулийИттербийЛютецийГафнийТанталВольфрамРенийОсмийИридийПлатинаАлтынТере көмөшТаллийСвинецВисмутПолонийАстатРадонФранцийРадийАктинийТорийПротактинийУранНептунийПлутонийАмерицийКюрийБерклийКалифорнийЭйнштейнийФермийМенделевийНобелийЛоуренсийРезерфордийДубнийСиборгийБорийХассийМейтнерийДармштадтийРентгенийКоперницийНихонийФлеровийМосковийЛиверморийТеннесинОганесонЭлементтарҙың периодик системаһы
2He
Hexagonal.svg
Electron shell 002 Helium.svg
Ябай матдәнең тышҡы күренеше
Газоразряд торбала Гелия яныуы
Инерт газ , төҫһөҙ, тәме булмаған һәм еҫһеҙ
Атом үҙенсәлектәре
Исеме, символы, номеры

Ге́лий/Helium (He), 2

Атом массаһы
(моляр массаһы)

4,002602(2)[1] а. м. б. (г/моль)

Электрон конфигурация

1s2

Атом радиусы

? (31)[2] пм

Химик үҙенсәлектәре
Ковалент радиус

28[2] пм

Ион радиусы

93[2] пм

Электроотиҫкәрелек

4,5 (Полинг шкалаһы)

Электрод потенциалы

0

Окисланыу дәрәжәһе

0

Ионлашыу энергияһы
(первый электрон)

2361,3(24,47) кДж/моль (эВ)

Ябай матдәнең термодинамик үҙенсәлектәре
Тығыҙлыҡ (н. ш.)

0,147 (при −270 °C) 0,00017846 (при +20 °C) г/см³

Иреү температураһы

0,95 (при 2,5 МПа)

Ҡайнау температураһы

4,215 (для 4He)[3] K

Парға әйләнеү йылылығы

0,08 кДж/моль

Моляр йылы һыйышлығы

20,79[3] Дж/(K·моль)

Моляр күләм

31,8 см³/моль

Ябай матдәнең кристалл рәшәткәһе
Рәшәткә структураһы

гексагональная

Рәшәткә параметры

a=3,570; c=5,84 Å

Отношение c/a

1,633

Башҡа характеристикалар
Йылы үткәреүсәнлек

(300 K) 0,152 Вт/(м·К)

2
Гелий
4,0026
1s2
Гелий

Марганецтын ябай матдәһе (CAS-номеры: 7440-59-7) — инерт газ, төҫһөҙ, тәме булмаған һәм еҫһеҙ.

ИсемҮҙгәртергә

грек. ἥλιος — «Ҡояш» (ҡара Гелиос).

ТаралыуыҮҙгәртергә

ҒаләмдәҮҙгәртергә

Ғаләмдә водородтан ҡалышып, иң таралған элемент (ғаләмден массаһының 23 %).[4].

Ләкин ер шарында гелий әҙ.[5][6]

Ер ҡабығындаҮҙгәртергә

АлыуҮҙгәртергә

Рәсәйҙә гелийҙы тәбиғи һәм нефть газдарҙан алалар. Хәҙерге ваҡытта «Газпром етештереү Ырымбур» Яуаплығы сикләнғән йәмғиәтендә алына[7]

ҠулланыуҮҙгәртергә

ИҫкәрмәләрҮҙгәртергә

  1. Michael E. Wieser, Norman Holden, Tyler B. Coplen, John K. Böhlke, Michael Berglund, Willi A. Brand, Paul De Bièvre, Manfred Gröning, Robert D. Loss, Juris Meija, Takafumi Hirata, Thomas Prohaska, Ronny Schoenberg, Glenda O’Connor, Thomas Walczyk, Shige Yoneda, Xiang‑Kun Zhu Atomic weights of the elements 2011 (IUPAC Technical Report) (инг.) // Pure and Applied Chemistry. — 2013. — Т. 85. — № 5. — С. 1047-1078. — DOI:10.1351/PAC-REP-13-03-02
  2. 2,0 2,1 2,2 Size of helium in several environments (билдәһеҙ). www.webelements.com. Дата обращения: 10 июль 2009.
  3. 3,0 3,1 Соколов В. Б. Гелий // Химическая энциклопедия / гл. редактор Кнунянц И. Л.. — Москва: Советская энциклопедия, 1988. — Т. 1. — С. 513-514. — ISBN 5-85270-008-8.
  4. Helium: geological information (билдәһеҙ). www.webelements.com. Дата обращения: 11 июль 2009.
  5. Хокинг С., Млодинов Л. Глава восьмая. Большой взрыв, черные дыры и эволюция Вселенной // Кратчайшая история времени. — СПб: Амфора. ТИД Амфора, 2006. — С. 79-98. — 180 с. — 5000 экз. — ISBN 5-367-00164-5.
  6. Вайнберг С. V. Первые три минуты // Первые три минуты: современный взгляд на происхождение Вселенной. — Изд. 2-е. — Ижевск: НИЦ "Регулярная и хаотическая динамика", 2000. — С. 105-122. — 272 с. — 1000 экз. — ISBN 5-93972-013-7.
  7. Основным поставщиком гелия являлся ОГЗ

ҺылтанмаларҮҙгәртергә