Бор ҡалаһы ҡала округы
Бор ҡалаһы йәки ҡала округы Бор ҡалаһы— административ-территориаль берәмек (өлкә әһәмиәтендәге ҡала) һәм ҡала округы статуслы муниципаль берәмек . Рәсәй Федерацияһының Новгород өлкәһендә урынлашҡан. 2010 йылға тиклем Борский районы булған.
Административ үҙәге — Бор ҡалаһы.
Географияһы
үҙгәртергәУға ҡараған барлыҡ тораҡ пункттары менән бергә өлкә буйһоноуындағы ҡала — ҡала округы — майҙаны буйынса Новгород өлкәһенең иң эре ҡалаларының береһе булып тора. Ҡала Волга йылғаһының һул ярында урынлашҡан, көньяҡта Түбәнге Новгородҡа (Новгород, Канавинский, Мәскәү, Сормовский райондары) терәлеп тора. Округтың майҙаны — 360 000 гектаров.
Тарих
үҙгәртергә1942 йылдың көҙөндә Абвер «Волга валы» диверсия операцияһын эшләй Борский районы территорияһында Горький өлкәһенең урындағы истребителдәр батальоны һәм НКВД хеҙмәткәрҙәре Волгаға сығырға тырышыусы немец парашютистары ның ҙур төркөмөнә ҡаршы һуғыш алып бара[6].
2000 йылдың 12 сентябрендә Түбәнге Новгород өлкәһе Борский районындағы ҡасабалары һәм ауылдарындағы ауыл советтары закон буйынса юҡҡа сығарыла: Пикино ҙур ҡасабаһы, Керженец ҡасабаһы, Неклюдово ҡасабаһы, Октябрь ҡасабаһы, Париж коммунаһы иҫтәлеге ҡасабаһы, Ситники ҡасабаһы, Большеорловский, Городищинский, Иваново, Ивонькинский, Каликинский, Кантауровский, Ковровский, Пенза ,Линдовский, Останкинский, Редькинский, Рожновский, Рустайский, Спасский , Чистоборский, Чистополь, Ямновский ауыл советтары[7].
2004 йылың 11 октябрендә Новгород өлкәһенең № 110-З законы һәм 2005 йылдың 25 февралендәге № 10-З[8] закондарына ярашлы Борский район муниципаль берәмегендә 1 ҡала һәм 8 ауыл биләмәләре муниципаль берәмектәре ойошторола.
Новгород өлкәһе № 11-З законы буйынса 25 февраль 2005 йыл,[9], Борский районына муниципаль район берәмеге статусы бирелә.
2010 йылдың административ-территориаль берәмек Борский районы өлкә әһәмиәтендәге ҡала итеп үҙгәртелә, ә Борский районы муниципаль берәмектәре Бор ҡалаһы ҡала округы итеп үҙгәртелә[10][11]. Шул уҡ ваҡытта муниципаль берәмектәр — Бор ҡалаһы ҡала биләмәһе һәм ауыл биләмәһе ауыл советтары : Кантауровский, Пенза ауыл советы, Линдовский, Останкинский ауыл советы, Париж коммунаһы иҫтәлегенә, Редькинский ауыл советы, Ситниковский, Ямновский ауыл советы бөтөрөлә, уларҙы берләштереү юлы менән Бор ҡалаһы ҡала округы барлыҡҡа килә.
Халыҡ
үҙгәртергә
|
Административ-территориаль ҡоролошо
үҙгәртергәӨлкә әһәмиәтендәге ҡала үҙ эсенә түбәндәге административ-территориаль берәмектәрҙе ала:[20].
- Бор ҡалаһы
- Кантауровский ауыл советы(адм. үҙәге — Кантаурово ауылы)
- Пенза ауыл советы (адм. үҙәге — Ҡыҙыл Слобода ауылы)
- Линдовский ауыл советы (адм. үҙәге — Линда ауылы)
- Останкинский ауыл советы (адм. үҙәге — Останкино ауылы)
- Париж коммунаһы иҫтәлегенә ауыл советы (адм. үҙәге — Париж коммунаһы иҫтәлегенә ҡасабаһы)
- Редькинский ауыл советы (адм. үҙәге — Редькино ауылы)
- Ситниковский ауыл советы (адм. үҙәге — Ситники ҡасабаһы)
- Ямновский ауыл советы (адм. үҙәге — Ямново ауылы)
Тораҡ пункттар
үҙгәртергәБор ҡалаһы ҡала округтарына 301 тораҡ пункты инә:[20]
Иҡтисад
үҙгәртергәСәнәғәте
үҙгәртергәСәнәғәт предприятиелары — 31. Төп тармағы: быяла, машиналар эшләү һәм металл эшкәртеү, төҙөлөш материалдары, ҡара металлургия, яғыулыҡ, урман һәм ағас эшкәртеү, еңел һәм аҙыҡ-түлек эшкәртеү сәнәғәте.
Эре предприятиеһы — ААО «Борский быяла заводы», тауар продукцияһы ҡала продукцияһы күләменең 60 % тирәһе тәшкил итә. Башҡа эре предприятиелар: ААО «Новгород теплоходы», ААО «Борский торба заводы»,ААО"Борский силикат заводы", ААО, «Борхлеб».
Ауыл хужалығы
үҙгәртергәАуыл хужалығы етештереүселәренең 11 ширҡәте бар, улар эре ҡош—токомсолоҡ предприятилары.
Иҫтәлекле урындар
үҙгәртергә«Борский» станцияһынан 100 метр алыҫлыҡта канат юлдар урынлашҡан тарихи реконструкция «Pax Romana — тере тарих паркында» паркы бар.
Мәҙәниәт һәм белем биреү
үҙгәртергәМәғариф учреждениелары
үҙгәртергәБор ҡалаһы ҡала округы мәғариф системаһына инә:
- 51 мәктәпкәсә учреждение ,
- 49 дөйөм белем биреү учреждениеһы,
- 2 сәнғәт мәктәбе,
- өлкә мәҙәниәт колледжы,
- стеклозавод янындағы махсус колледж,
- Н. И. Лобачевский исемендәге Түбәнге Новгород дәүләт университетының филиалы.
Спорт һәм мәҙәниәт
үҙгәртергәСпорт һәм мәҙәни ял ойоштороу системаһына инә:
- «Красная горка» физкультура-һауыҡтырыу комплексы ,
- 40 китапхана,
- 26 клуб учреждениеһы,
- муниципаль эстрада-музыкаль комедия театры,
- 3 стадион,
- 4 йөҙөү бассейны.
Ҡала округында «Керженский» дәүләт ҡурсаулығы урынлашҡан.
Медицина учреждениелары
үҙгәртергә- «Филипповский ял йорто» муниципаль учреждениеһы
- «Борский ҡала дауаханаһы № 1» һаулыҡ һаҡлау муниципаль учреждениеһы
- «Борский ҡала дауаханаһы № 2» һаулыҡ һаҡлау муниципаль учреждениеһы,
- «Волга буйы округы медицина үҙәге» ФГУП дауаханаһы.
Билдәле шәхестәр
үҙгәртергә- Сябаева Татьяна Михайловна (1917 йылдың 24 ғинуар — 1986 йылдың 25 октябре) — «Борский ферма»һының алдынғы һауынсыһы, Социалистик Хеҙмәт Геройы.
- Зудов Вячеслав Дмитриевич (тыуа 8 ғинуар 1942) — СССР-ҙың лётчик-космонавты.
Шулай уҡ ҡарағыҙ
үҙгәртергә- Борский мост
Иҫкәрмәләр
үҙгәртергә- ↑ https://bor.nobl.ru/
- ↑ 2,000 2,001 2,002 2,003 2,004 2,005 2,006 2,007 2,008 2,009 2,010 2,011 2,012 2,013 2,014 2,015 2,016 2,017 2,018 2,019 2,020 2,021 2,022 2,023 2,024 2,025 2,026 2,027 2,028 2,029 2,030 2,031 2,032 2,033 2,034 2,035 2,036 2,037 2,038 2,039 2,040 2,041 2,042 2,043 2,044 2,045 2,046 2,047 2,048 2,049 2,050 2,051 2,052 2,053 2,054 2,055 2,056 2,057 2,058 2,059 2,060 2,061 2,062 2,063 2,064 2,065 2,066 2,067 2,068 2,069 2,070 2,071 2,072 2,073 2,074 2,075 2,076 2,077 2,078 2,079 2,080 2,081 2,082 2,083 2,084 2,085 2,086 2,087 2,088 2,089 2,090 2,091 2,092 2,093 2,094 2,095 2,096 2,097 2,098 2,099 2,100 2,101 2,102 2,103 2,104 2,105 2,106 2,107 2,108 2,109 2,110 2,111 2,112 2,113 2,114 2,115 2,116 2,117 2,118 2,119 2,120 2,121 2,122 2,123 2,124 2,125 2,126 2,127 2,128 2,129 2,130 2,131 2,132 2,133 2,134 2,135 2,136 2,137 2,138 2,139 2,140 2,141 2,142 2,143 2,144 2,145 2,146 2,147 2,148 2,149 2,150 2,151 2,152 2,153 2,154 2,155 2,156 2,157 2,158 2,159 2,160 2,161 2,162 2,163 2,164 2,165 2,166 2,167 2,168 2,169 2,170 2,171 2,172 2,173 2,174 2,175 2,176 2,177 2,178 2,179 2,180 2,181 2,182 2,183 2,184 2,185 2,186 2,187 2,188 2,189 2,190 2,191 2,192 2,193 2,194 2,195 2,196 2,197 2,198 2,199 2,200 2,201 2,202 2,203 2,204 2,205 2,206 2,207 2,208 2,209 2,210 2,211 2,212 2,213 2,214 2,215 2,216 2,217 2,218 2,219 2,220 2,221 2,222 2,223 2,224 2,225 2,226 2,227 2,228 2,229 2,230 2,231 2,232 2,233 2,234 2,235 2,236 2,237 2,238 2,239 2,240 2,241 2,242 2,243 2,244 2,245 2,246 2,247 2,248 2,249 2,250 2,251 2,252 2,253 2,254 2,255 2,256 2,257 2,258 2,259 2,260 2,261 2,262 2,263 2,264 2,265 2,266 2,267 2,268 2,269 2,270 2,271 2,272 2,273 2,274 2,275 2,276 2,277 2,278 2,279 2,280 2,281 2,282 2,283 2,284 2,285 2,286 2,287 2,288 2,289 2,290 2,291 2,292 2,293 2,294 2,295 2,296 2,297 2,298 2,299 2,300 2,301 2,302 2,303 ОКТМО. 185/2016. Приволжский ФО
- ↑ GEOnet Names Server — 2018.
- ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.) (урыҫ) — Росстат, 2023.
- ↑ http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst22/DBInet.cgi?pl=8006001
- ↑ М. В. Зефиров, Д. М. Дёгтев, Н. Н. Баженов. Свастика над Волгой. Люфтваффе против сталинской ПВО. — Москва: АСТ Москва, Хранитель, 2007. — ISBN 5-17-041913-9, 5-9713-4525-7, 5-9762-2434-2.
- ↑ ЗАКОН от 12.09.2000 N 135-3 «Об упразднении муниципальных образований в Борском и Ветлужском районах Нижегородской области»
- ↑ Закон Нижегородской области от 25.02.2005 № 10-З "Об образовании муниципальных образований в Борском районе Нижегородской области
- ↑ Закон Нижегородской области от 25.02.2005 № 11-З «О наделении муниципального образования Борский район статусом муниципального района»
- ↑ Закон Нижегородской области от 09.03.2010 № 33-З «Об изменении административно-территориального деления Борского района Нижегородской области и о внесении изменения в статью 11 Закона Нижегородской области „Об административно-территориальном устройстве Нижегородской области“»
- ↑ Закон Нижегородской области от 02.03.2010 № 21-З «О преобразовании муниципальных образований Борского муниципального района Нижегородской области»
- ↑ 12,0 12,1 Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность и размещение населения Нижегородской области 2016 йыл 6 март архивланған. . Дата обращения 30 июля 2014. 30 июля 2014 года.
- ↑ 13,0 13,1 13,2 Нижегородская область. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2008—2016 годов 2019 йыл 1 ғинуар архивланған.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года 2019 йыл 13 май архивланған. . Дата обращения 31 мая 2014. 31 мая 2014 года.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов) 2020 йыл 28 апрель архивланған. . Дата обращения 16 ноября 2013. 16 ноября 2013 года.
- ↑ Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года 2020 йыл 27 апрель архивланған. . Дата обращения 2 августа 2014. 2 августа 2014 года.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года 2020 йыл 14 май архивланған. . Дата обращения 6 августа 2015. 6 августа 2015 года.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года 2019 йыл 13 май архивланған.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года (31 июля 2017). Дата обращения 31 июля 2017. Архивировано 31 июля 2017 года.
- ↑ 20,0 20,1 Населенные пункты города областного значения Бор . Дата обращения: 2 декабрь 2016. Архивировано 2 апрель 2015 года. 2015 йыл 2 апрель архивланған.
Һылтанмалар
үҙгәртергә- Муниципальное образование городской округ город Бор — Официальный сайт