Эрот
(Амур (мөхәббәт аллаһы) битенән йүнәлтелде)
Э́рот (Эро́т, Э́рос) (бор. грек. Ἔρως), Аму́р (лат. Amor), Купидо́н (лат. Cupido) — боронғо грек мифологияһында мөхәббәт аллаһы , Афродитаның айырылғыһыҙ юлдашы һәм ярҙамсыһы, Ерҙә тормошто дауам итеү нигеҙе булған яратыуҙың, ҡапма-ҡаршы енескә тартылыуҙың кәүҙәләнеше[2][3].
Эрос | |
Ἔρως | |
Мөхәббәт аллаһы | |
Мифология |
Грек |
---|---|
Грексә яҙылышы |
Έρως |
Латинса яҙылышы |
Eros |
Башҡа телдәрҙә исеме |
Амур, Купидон |
Заты |
Ир-ат |
Шөғөлө |
Мөхәббәт аллаһы |
Атаһы |
Уран |
Әсәһе | |
Туғандары |
Антерос[d][1], Гимерот[d][1], Потос[d], Нюкта[d], Гея һәм Эреб[d] |
Ҡатыны |
Психея |
Балалары |
Волупия |
Бәйле персонаждар |
Афродита |
Йәшәгән дәүере |
Мәңгелек |
Бәйле төшөнсәләр | |
Бәйле ваҡиғалар |
Гигантомахия |
Атрибут |
Яныусы факел, ҡормандағы мөхәббәт уҡтары һәм йәйә. |
Происхождение |
Уран менән Афродитаның улы |
Башҡа мәҙәниәттә |
Амур, Купидон |
Эрот Викимилектә | |
Сығышы
үҙгәртергәЭростың сығышына ҡағылған күп варианттар бар:
- Гесиод буйынса: Хаос[4], Гея һәм Тартар менән бергә тәүге дүрт космогоник эске мөмкинлектең (потенцияның) береһе(А. Ф. Лосев раҫлауынса. [1] 2014 йыл 2 февраль архивланған.): «барлыҡ мәңгелек аллалар араһында иң илаһи — Эрот. Рәхәт ойоу хәленә килтереүсе, ул бөтә аллаларҙың һәм кешеләрҙең күкрәктәрендәге ерҙә тыуған йәндәрен яулап алып, бойһондора һәм барыһын да дөрөҫ фекерләүҙән мәхрүм итә» (урыҫса «между вечными всеми богами прекраснейший — Эрот. Сладкоистомный, у всех он богов и людей земнородную душу в груди покоряет и всех рассужденья лишает») («Теогония», 120—122)(В. В. Вересаев тәржемәһендә).
- Алкей буйынса: Зефир менән Ириданың улы[5].
- Сапфо буйынса: Афродита менән Урандың улы[6].
Иҫкәрмәләр
үҙгәртергә- ↑ 1,0 1,1 Гесиод Θεογονία — 0700.
- ↑ Мифы народов мира (энциклопедия). — М., 1991-92. В 2 т. Т.2. — С.668-669,
- ↑ Любкер Ф. Реальный словарь классических древностей. — М., 2001. В 3 т. Т.1. — С.551-552; нет у Аполлодора и Диодора
- ↑ Боронғо грек мифологияһында донъя барлыҡҡа килгәнгә тиклемге стихия
- ↑ Алкей, фр.8 Диль = Плутарх. Об Эроте 20
- ↑ Схолии к Феокриту. Идиллии XIII 2 // Фрагменты ранних греческих философов. Ч.1. М., 1989. — С. 91
Әҙәбиәт
үҙгәртергә- Эрот // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)
Һылтанмалар
үҙгәртергәИзображения Викимилектә |
- Эрот . Архивировано 28 ноябрь 2012 года. 2014 йыл 3 сентябрь архивланған., «Большая советская энциклопедия»
- Эрот . Архивировано 28 ноябрь 2012 года.