Скрипов Александр Николаевич
Скрипов Александр Николаевич (7 декабрь 1905 йыл — 1985 йыл) — СССР яҙыусыһы, шағир, тәржемәсе, уҡытыусы, тыуған яҡты өйрәнеүсе.
| Скрипов Александр Николаевич | |
| Скрипов Александр Николаевич | |
| Файл:Скрипов Александр Николаевич | |
| Тыуған көнө: |
07.12.1905 |
|---|---|
| Тыуған урыны: |
Ростов өлкәһе Багаев районы, Маныч-Балабинка биҫтәһе |
| Вафат булған көнө: | |
| Вафат булған урыны: |
<!— --> |
| Гражданлығы: | |
| Эшмәкәрлеге: |
шағир, тәржемәсе, уҡытыусы, тыуған яҡты өйрәнеүсе |
| Ижад йылдары: | |
| Йүнәлеше: |
шиғриәт, проза |
| Жанр: |
роман, шиғыр, әкиәт, очерк |
| Әҫәрҙәре яҙылған тел: |
рус |
| Дебют: |
"Зарница" |
| Наградалары: |
"Ҡыҙыл Йондоҙ" ордены, "Хеҙмәт батырлығы өсөн" миҙалы, "Германияны еңгән өсөн" миҙалы, "Венаны алған өсөн" миҙалы |
Биография
үҙгәртергәАлександр Николаевич Скрипов 1905 йылдың 7 декабрендә Ростов өлкәһе Багаев районы Маныч-Балабинка биҫтәһендә Луганскиҙың тимер юлсы-машинисы ғаиләһендә тыуған. Бала сағы Хомутце утарында үтә, һуңынан Мечетинская станицаһындағы юғары башланғыс училищела уҡый. 1919 йылда үҙ теләге менән Ҡыҙыл Армия сафына инә.
1921 йылда комсомолға инә һәм комсомол ячейкаларын актив ойоштороусы була, ҡарауһыҙ балаларҙың яҙмышын еңеләйтеү өсөн көрәшә, ауыл советы сәркәтибе, уҡыу йорто мөдире була. Демобилизациянан һуң район халыҡ мәғарифы бүлеге инструкторы булып эшләй, һуңынан уҡытыусы эшенә күсә.
1928 йылда уның «Зарница» тигән тәүге шиғри йыйынтығы баҫылып сыға. 1929 йылда А. Скрипов Бөтә Рәсәй крәҫтиән яҙыусылары (ВОКП) йәмғиәтенең ағзаһы итеп ҡабул ителә, йыш ҡына «Молот», «Большевистская смена», «Советский пахарь», «Колхозная правда» һәм башҡа гәзиттәрҙә шиғырҙарын баҫтыра.
Бөйөк Ватан һуғышы осоронда А. Н. Скрипов Совет Армияһы сафында Дондағы Ростовты, Украинаны, Венаны азат итеүҙә ҡатнаша. Был ваҡытта ул күп шиғырҙарын, очерктарын, корреспонденцияларын яҙа һәм улар фронт гәзит биттәрендә баҫылып сыға.
1946 йылдың ғинуарынан алып ул ауыл мәктәптәрендә тарих уҡытыусыһы һәм директор булып эшләй, ситтән тороп Дондағы Ростов пединститутының тарих факультетын тамамлай, Ҡалмыҡ Республикаһы һәм Луганск китап нәшриәттәрендә мөхәррир булып эшләй.
Ижады
үҙгәртергәСкрипов иң тәүҙә "Слово о полку Игореве"ны шиғри тәржемә итеүе менән билдәле, ул беренсе тапҡыр 1939 йылда «Литературный Ростов» альманахында баҫылып сыға. Артабан Скрипов был тәржемәһен бер нисә тапҡыр шымартып яҙа. Уның тәржемәһе бер нисә тапҡыр ҡайтанан баҫтырыла. Скрипов шулай уҡ — боронғо рус әҙәбиәте иҫтәлеге булған «Задонщина» шиғри тәржемәһенең авторы. Ул «На просторах Дикого поля» тарихи-крайҙы өйрәнеү очерктарын яҙа, ҡалмыҡ халыҡ әкиәттәрен әҙәби эшкәртә, Дондағы Граждандар һуғышы тураһындағы «В степның просторах» романын, ХII быуаттағы Киев Русе тураһындағы «Рождение песни» повесын яҙа.
Наградалар
үҙгәртергәАлександр Николаевич Скрипов Ҡыҙыл йондоҙ ордены, «Хеҙмәт батырлығы өсөн» көмөш миҙалы, «Германияны еңгән өсөн», «Венаны алған өсөн» һәм ВСХВ-ның бронза миҙалы, шулай уҡ ВЛКСМ Үҙәк комитетының , Педагогия фәндәре академияһының, РСФСР Мәғариф министрлығы һәм башҡаларҙың Маҡтау грамоталары менән бүләкләнгән.
Әҫәрҙәре
үҙгәртергә- Школьный музей. — Ростов н/Д:Кн. изд-во, 1953. Соавт. И. И. Бондаренко.
- Слово о полку Игореве: Стихотвор. пер. и послесл. А. Н. Скрипова. — Ростов н/Д:Кн. изд-во, 1957.
- На просторах Дикого поля: Из прошлого. — Ростов н/Д: Изд-во Рост. ун-та, 1960.
- В степных просторах: Роман-хроника. — Киев: Рад. письменник, 1966.
- Перечни и жемчуг. — М.: Малыш, 1972.
- Рождение песни: Ист. повесть. — Краснодар: Кн. изд-во, 1977.
- Красавица Бадма: Калм. нар. сказки; пер. с калм., А. Скрипова. — Элиста: Калм. кн. изд-во, 1974.
- В цвету родная степь: Повесть о детстве. — Ростов н/Д:Кн. изд-во, 1980.
- За землю русскую. — Ростов н/Д: Изд-во Рост. ун-та, 1982.
Әҙәбиәт
үҙгәртергә- Писатели Дона: Библиографический указатель. — Изд. 2-е, испр. и доп. — Ростов н/Д: Кн. изд-во, 1986. — 416 с.
Һылтанмалар
үҙгәртергә- ЛЕТОПИСЕЦ ИЗ АЗОВА
- Добрые дела Александра Скрипова 2017 йыл 7 ноябрь архивланған.
- Скрипов Александр Николаевич