Алдан (ҡала)

Алдан (рус. Алдан, саха Алдан) — Рәсәй ҡалаһы,Саха Республикаһы Алдан районының административ үҙәге.

Алдан
саха Алдан
Герб
Нигеҙләү датаһы	1924
Дәүләт	Рәсәй
Административ үҙәге	Алданский район[d] һәм Городское поселение город Алдан[d]
Административ-территориаль берәмек	Алданский район[d]
Халыҡ һаны	20 595 кеше (1 ғинуар 2018)
Диңгеҙ кимәленән бейеклек	650 метр
Сәғәт бүлкәте	UTC+9:00[d]
Майҙаны	33 км²
Почта индексы	678900
Урындағы телефон коды	411 45
Алдан Викимилектә

Халыҡ һаны — 277 21 кеше.

Географияһы

Алдан ҡалаһы Алдан тауы өҫтөндә, Алдан йылғаһы буйында, Нерюнгриҙан 215 километр төньяҡтараҡ урынлашҡан. Тимер юл станцияһы.

Климаты

Ҡала климаты
Күрһәткес	Ғин	Фев	Мар	Апр	Май	Июн	Июл	Авг	Сен	Окт	Ноя	Дек	Йыл
Абсолют максимум, °C	−2,5	−1	9,1	15,5	27,4	34,3	34,4	35,2	25,8	16,7	6,1	−0,6	35,2
Уртаса максимум, °C	−21,9	−18,1	−9,3	0,9	10,6	20,3	22,6	19,2	9,8	−2,4	−14,6	−21,3	−0,3
Уртаса температура, °C	−26,3	−23,3	−15,2	−4,2	5,1	13,9	16,6	13,4	4,9	−6,4	−18,8	−25,3	−5,5
Уртаса минимум, °C	−30,6	−28,3	−21,3	−9,6	0,0	7,5	10,9	8,1	0,8	−10,4	−23,1	−29,4	−10,5
Абсолют минимум, °C	−48,7	−46,3	−42	−31,7	−16	−5,9	−0,8	−4,4	−16,1	−30,3	−44,9	−48,3	−48,7
Яуым-төшөм нормаһы, мм	27	24	29	36	71	83	108	105	94	67	42	32	718
Сығанаҡ: Погода и климат (билдәһеҙ). pogoda.ru.net. Дата обращения: 28 июнь 2021.

Ҡала климаты
Күрһәткес	Ғин	Фев	Мар	Апр	Май	Июн	Июл	Авг	Сен	Окт	Ноя	Дек	Йыл
Уртаса максимум, °C	−21,5	−18,2	−8,5	1,8	11,6	21,0	23,1	19,8	10,2	−2,6	−14,8	−21,4	0,0
Уртаса температура, °C	−25	−22,7	−14,2	−3,8	6,1	14,4	17,2	14,1	5,6	−5,8	−18,3	−24,8	−4,7
Уртаса минимум, °C	−28,6	−27,2	−19,8	−9,5	0,6	7,7	11,4	8,4	1,1	−8,9	−21,7	−28	−9,5
Яуым-төшөм нормаһы, мм	31	29	29	46	75	75	88	107	110	75	39	99	839
Сығанаҡ: www.weatheronline.co.uk (билдәһеҙ). www.weatheronline.co.uk. Дата обращения: 28 июнь 2021.

Тарихы

1924 йылда Незаметный алтын приискыһы булараҡ нигеҙләнгән. 1932 йылда ҡала статусы бирелгән, ә 1939 йылда ҡалаға Алдан исеме ҡушыла.

Халҡы

1939	1959	1970	1979	1989	2002	2010
~14 000	12 358	17 689	20 173	27 090	24 715	21 277

Милли составы (2002): урыҫтар — 81,8%, украиндар — 6,6%, сахалар — 2,4%, татарҙар — 1,3%.

Иҡтисады

Иҡтисад нигеҙе — алтын сығарыу.

Металл эшкәртеү. Төҙөлөш материалдары эшләп сығарыу.

Шәхестәр

• Миңнехан Шәйҙуллин (1939-2017), рәссам. Татарстандың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1999).