Ҡотлоюл (Көйөргәҙе районы)
Ҡотлоюл (рус. Кутлуюлово; икенсе атамаһы Йыуасалы) — Башҡортостан Республикаһының Көйөргәҙе районындағы ауыл. 2009 йылдың 1 ғинуарына ҡарата халыҡ һаны 293 кеше[3]. Почта индексы — 453355, ОКАТО коды — 80239865003.
| Ҡотлоюл | |
| Дәүләт |
 Рәсәй |
|---|---|
| Административ-территориаль берәмек | Яҡшымбәт ауыл советы |
| Халыҡ һаны |
292 кеше (2002)[1], 293 кеше (2009)[1], 277 кеше (2010)[2] |
| Почта индексы | 453355 |
 | |
Халыҡ һаны
үҙгәртергәБөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)
| Иҫәп алыу йылы һәм көнө | Бөтә халыҡ | Ир-егеттәр | Ҡатын-ҡыҙҙар | Ир-егеттәр өлөшө (%) | Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%) |
| 1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар) | |||||
| 1920 йыл 26 август | |||||
| 1926 йыл 17 декабрь | |||||
| 1939 йыл 17 ғинуар | |||||
| 1959 йыл 15 ғинуар | |||||
| 1970 йыл 15 ғинуар | |||||
| 1979 йыл 17 ғинуар | |||||
| 1989 йыл 12 ғинуар | |||||
| 2002 йыл 9 октябрь | |||||
| 2010 йыл 14 октябрь |
Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.
- 1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.
- 1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны
Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.
- 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.
- Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.
- 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.
- Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.
- 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)
- Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.
- 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.
- Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.
- 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.
- Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.
- 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
- 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
- Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7
- 1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.
Географик урыны
үҙгәртергә- Район үҙәгенә тиклем (Ермолаевка): 40 км
- Ауыл Советы үҙәгенә тиклем (Яҡшымбәт): 10 км
- Яҡындағы тимер юл станцияһы (Ермолаево): 40 км
Урамдары
үҙгәртергәТарихы
үҙгәртергә1834 йылдағы VIII ревизия буйынса Ҡотлоюл ауылы (1795, 1811, 1816 йылдарҙағы рәүиз ҡағыҙҙарында ла) юҡ. Әммә дүрт йылдан һуң хәрби топографтар 2-се Ҡансыра (Ҡотлоюл) ауылы аша үтәләр, халыҡ (52 ир-ат һәм 43 ҡатын-ҡыҙ) һәм мал һанын (266 ат, эре мөгөҙлө мал — 108, һарыҡ — 50, кәзә — 29 баш) теркәйҙәр. Тимәк, ул ошо йылдар араһында барлыҡҡа килгән. Унда йәшәүселәрҙең кем булыуын әйтеүе ҡыйын. Әммә шуныһы асыҡ: 1840 йылда Быҙаулыҡ районында урынлашҡан һәм 9-сы кантондың 40-сы йортона ингән Йыуасалы ауылы Ҡондоҙло Тамаҡ, Ҡыҙыл мәсет, Һеңрән улусының Ишмырҙа ауылдары менән бергә юҡҡа сығарылған, Ә унда йәшәүселәр Смаҡ, Назар, Бүләкәй-Абыҙ (Ерекле), Мәҡсүт, Аллабирҙе, Ҡунаҡбай, Бикҡужа, Этҡабыл (Бабалар) һәм Ҡотлоюл (22 кеше) ауылдарына күсерелгән. Ауыл икенсе исемгә — Йыуасалыға эйә. Уның икенсе исеме Быҙаулыҡ өйәҙенән 22 күскенсенең сыҡҡан еренән киләлер, күрәһең.
1920 йылда Ҡотлоюл ауылында 236 кеше йәшәгән 32 йорт була. Стәрлетамаҡ кантонының Мораптал улусы составына ингән. Яңы Мораптал ауылынан ул 23 саҡрым алыҫлыҡта урынлашҡан[5].
Матбуғатта
үҙгәртергә
5 апрель 2019.«Резина итекте күптән оноттоҡ…»- Йәншишмә. 13 март 2022. Улдары — байлыҡтары
Билдәле шәхестәре
үҙгәртергә- * Аҡсарова Мәһинур Нафиҡ ҡыҙы (14.07.1969), малсылыҡ алдынғыһы. «Искра» кооперативының машина менән һыйыр һауыу операторы. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған ауыл хужалығы хеҙмәткәре (2010).
Иҫкәрмәләр
үҙгәртергә- ↑ 1,0 1,1 Единый электронный справочник муниципальных районов Республики Башкортостан ВПН-2002 и 2009
- ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения по населённым пунктам Республики Башкортостан (урыҫ)
- ↑ Башҡортостан Республикаһының райондары буйынса белешмә китабы 2016 йыл 4 март архивланған.
- ↑ Межрайонная инспекция Федеральной налоговой службы № 25 по Республике Башкортостан
- ↑ Асфандияров А. З. История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Уфа, Китап, 2009. — 744 с. Страница 77. 2022 йыл 3 апрель архивланған.
Әҙәбиәт
үҙгәртергә- Административно-территориальное устройство Республики Башкортостан: Справочник. — Уфа: ГУП РБ Издательство «Белая Река», 2007. — 416 с.— ISBN 978-5-87691-038-7. (рус.)
- Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий — Уфа: Китап, 2009. — 744 б. — ISBN 978-5-295-04683-4. (рус.)
Һылтанмалар
үҙгәртергә- Ҡотлоюл (Көйөргәҙе районы) // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9. (Тикшерелеү көнө: 11 июль 2019)