Ҡабырсаҡ
Рәсем
 Ҡабырсаҡ Викимилектә
Фораминифер ҡабырсағы
Бер күҙәнәкленең ҡабырсағы Euglypha
ҡабырсаҡа ракушкового рачка
мыйыҡ аяҡлылар ҡабырсағы Coronula diadema
моллюскылар ҡабырсағы
яурынаяҡлы ҡаҙылдыҡтар ҡабырсағы
ҡабырсаҡлы эзбизташ

Ҡабырсаҡ - (рус. Раковина)([1]) — ҡайһы бер умыртҡаһыҙҙар һәм микроорганизмдарҙың тәнен ҡаплап, ҡурсып торған ҡаты тышлыҡ. Умыртҡаһыҙҙарҙың ҡабырсағын өйрәнеү менән конхиология шөғөлләнә. Файҙаланыу һәм коллекциялар туплау өсөн моллюскыларҙың ҡабырсаҡтары әһәмиәтле.

Ҡабырсаҡлы организмдар төркөмдәре

үҙгәртергә
  • Протистар (бер күҙәнәклеләр):
    • Диатомолы ылымыҡтар йәки диатомдар , ҡабырсағы эпитека һәм гипотеканан тора[2].
    • Динофлагелляттар панцирлы була ала[3] из пластинок Целлюлоза|целлюлозы, также изредка называемый ҡабырсаҡой[4].
    • Фораминиферҙар. ҡабырсаҡлы фораминифер төрлө рәүештә була[5].
    • Громиидтар. ҡабырсаҡлы громиид бер камералы була[6].
    • Tectofilosida[6].
    • Эуглифиды[7].
    • Арцеллиниды[7].
    • Trichosida[7].
  • Хайуандар:

Геологик әһәмиәте

үҙгәртергә

Төрлө төркөм организмдарҙың ҡабырсаҡтары Һыу төбө ултырмаларының һәм Ултырма тау тоҡомдарының хасил булыуына булышлыҡ итә .

Диатом ылымыҡтар диңгеҙ төбөнә ултырып, Диатом ләм барлыҡҡа килтерә, уныһы артабан диатомит, трепел һәм опока хасил итә[13].

Планктон фораминифер ҡабырсаҡтары глобигерин ләмдәр барлыҡҡа килтерә [14]. Эре фузулинид һәм нуммулитидтар эзбиз ятҡылыҡтары хасил булыуына булышлыҡ итә [15].

Иҫкәрмәләр

үҙгәртергә
  1. ҡабырсаҡа — Этимологический словарь Фасмера 2015 йыл 15 август архивланған.
  2. Диатомовые водоросли / Петров Ю. Е. // Дебитор — Евкалипт. — М. : Советская энциклопедия, 1972. — С. 240. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.]; vol. 1969—1978, вып. 8).
  3. Панцирные жгутиконосцы // Отоми — Пластырь. — М. : Советская энциклопедия, 1975. — С. 154. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.]; vol. 1969—1978, вып. 19).
  4. 4,0 4,1 Өҙөмтә хатаһы: <ref> тамғаһы дөрөҫ түгел; БСЭ-ҡабырсаҡа төшөрмәләре өсөн текст юҡ
  5. 5,0 5,1 Маслакова Н. И., Горбачик Т. Н., Алексеев А. С., Барсков И. С., Голубев С. Н., Назаров Б. Б., Петрушевская М. Г. Микропалеонтология. — Москва: Издательство Московского университета, 1995. — 256 с. — 1000 экз. — ISBN 5-211-03386-8.
  6. 6,0 6,1 Thomas Cavalier-Smith, Ema E-Y Chao. Phylogeny and classification of phylum Cercozoa (Protozoa) (инг.) // Protist : Журнал. — 2003. — Т. 154. — № 3—4. — С. 341—358. — DOI:10.1078/143446103322454112
  7. 7,0 7,1 7,2 Карташев А. Г., Смолина Т. В. Влияние нефтезагрязнений на почвенных беспозвоночных животных. — Томск: В-Спектр, 2011. — 146 с. — 500 экз. — ISBN 978-5-91191-213-9.
  8. Бирштейн Я. А., Пастернак Р. К. Подкласс Жаброногие ракообразные (Branchiopoda) // Жизнь животных. — 2-е изд. — Москва: Просвещение, 1988. — Т. 2. — С. 295—311. — 447 с. — 300 000 экз.
  9. Бирштейн Я. А., Пастернак Р. К. Подкласс Ракушковые ракообразные (Ostracoda) // Жизнь животных. — 2-е изд. — Москва: Просвещение, 1988. — Т. 2. — С. 341—343. — 447 с. — 300 000 экз.
  10. Бирштейн Я. А., Пастернак Р. К. Подкласс Максиллоподы (Maxillopoda) // Жизнь животных. — 2-е изд. — Москва: Просвещение, 1988. — Т. 2. — С. 314—341. — 447 с. — 300 000 экз.
  11. Моллюски / Лихарев И. М. // Мёзия — Моршанск. — М. : Советская энциклопедия, 1974. — С. 467—468. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.]; vol. 1969—1978, вып. 16).
  12. 12,0 12,1 12,2 Михайлова И. А., Бондаренко О. Б. Палеонтология. Часть 1. — Москва: Издательство Московского университета, 1997. — 448 с. — 2000 экз. — ISBN 5-211-03841-X.
  13. Диатомит / Каледа Г. А. // Дебитор — Евкалипт. — М. : Советская энциклопедия, 1972. — С. 240. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.]; vol. 1969—1978, вып. 8).
  14. Глобигериновый ил / Мурдмаа И. О. // Газлифт — Гоголево. — М. : Советская энциклопедия, 1971. — С. 598. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.]; vol. 1969—1978, вып. 6).
  15. Фораминиферы / Полянский Ю. И., Шиманский В. Н. // Ульяновск — Франкфорт. — М. : Советская энциклопедия, 1977. — С. 536. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.]; vol. 1969—1978, вып. 27).

Өҙөмтә хатаһы: <references> билдәләнгән "БСЭ-Раковина" исемле <ref> тамға алдағы текста ҡулланылмай.

Һылтанмалар

үҙгәртергә

Шулай уҡ ҡара

үҙгәртергә

Ҡалып:Һөлдә