Ҡабаҡ (Ҡырмыҫҡалы районы)

Ҡабаҡ (рус. Кабаково) — Башҡортостандың Ҡырмыҫҡалы районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 3141 кеше. Почта индексы — 453028, ОКАТО коды — .

Ҡабаҡ
Нигеҙләү датаһы	1760
Дәүләт	Рәсәй
Административ үҙәге	Ҡабаҡ ауыл Советы (Ҡырмыҫҡалы районы)
Административ-территориаль берәмек	Ҡабаҡ ауыл Советы (Ҡырмыҫҡалы районы)
Сәғәт бүлкәте	UTC+05:00[d]
Халыҡ һаны	3141 кеше (2010)
Почта индексы	453028

Топонимикаһы

Ҡабаҡ ауылының исеме «ҡабаҡ» — русса «веко» тигәндән алынған. Ҡабаҡ ауылының әлеге ваҡытта «башҡорт осо» тип кенә йөрөтөлгән өлөшөндә элек Илсекәй тигән башҡорт ауылы урынлашҡан булған. 1760 йылда типтәрҙәр, башҡорттарға килеп, ер һорағандар. Башҡорттар ауыл эргәһендәге ерҙәргә урынлашырға рөхсәт иткәндәр. Илсекәй ауылы Ағиҙел йылғаһының бейек ярында урынлашҡан. Ҡабаҡ ауылы төҙөлөр урын тағы ла үрҙәрәк булған. Ошо тау башынан үҙҙәренә ауыл төҙөр типтәр халҡы Ағиҙел буйҙарына, урмандарға, тау аҫтында ғына урынлашҡан төҙ ҡамышлы матур күлгә ҡарап торған. Шунан: «Күл ҡүҙгә, ҡамыштары керпектәргә, ә ауыл урынлашыр тауыбыҙ күҙ ҡабағына оҡшаған. Ауылға Ҡабаҡ тигән исем ҡушайыҡ», — тигәндәр. Ике ауыл да ҙурая килә, бергә ҡушылған. Илсекәй исеме юҡҡа сыҡҡан, ауыл Ҡабаҡ тип кенә йөрөтөлә башлаған.

Халыҡ һаны

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө	Бөтә халыҡ	Ир-егеттәр	Ҡатын-ҡыҙҙар	Ир-егеттәр өлөшө (%)	Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар)
1920 йыл 26 август
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар
1959 йыл 15 ғинуар
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар
2002 йыл 9 октябрь
2010 йыл 14 октябрь	3141	1480	1661	47,1	52,9

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.

1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Халыҡ һаны буйынса сығанаҡтар

Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.

• 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.

Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.

• 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.

Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.

• 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)

Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.

• 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.

Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.

• 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.

Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.

• 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
• 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник.  (рус.)
• Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7

1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.

Географик урыны

• Район үҙәгенә тиклем (Ҡырмыҫҡалы): 18 км
• Яҡындағы тимер юл станцияһы (Ҡабак станцияһы): 5 км

Һылтанмалар

• Административно-территориальное устройство Республики Башкортостан: Справочник. — Уфа: ГУП РБ Издательство «Белая Река», 2007. — 416 с.— ISBN 978-5-87691-038-7. (рус.)
• Асфандияров А. З. История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. Уфа: Китап, 2009. — 744 с. ISBN 978-5-295-04683-4 (рус.)
• Ҡырмыҫҡалы районының ҡайһы бер ауылдары тарихынан. Хөрмәтулла Абдрафиҡов. «Ағиҙел» журналы. Сентябрь 2013