Ғәлимов Сәләм Ғәлим улы
Ғәлимов Сәләм Ғәлим улы (18 ғинуар 1911 йыл — 19 июль 1939 йыл) — башҡорт шағиры, журналист һәм ғилми хеҙмәткәр. 1934 йылдан СССР Яҙыусылар союзы ағзаһы.
Ғәлимов Сәләм | |
Исеме: |
Ғәлимов Сәләм Ғәлим улы |
---|---|
Псевдонимдары: |
Сәләм Ғ. (Салям Г.) |
Тыуған көнө: | |
Тыуған урыны: |
Оло Тәгеш ауылы, Екатеринбург өйәҙе, Пермь губернаһы (хәҙерге Силәбе өлкәһенең Сосновка районы) |
Вафат булған көнө: | |
Вафат булған урыны: | |
Гражданлығы: | |
Эшмәкәрлеге: |
шағир, публицист |
Ижад йылдары: | |
Әҫәрҙәре яҙылған тел: | |
Дебют: |
«Хәүеф» (1932) |
Биографияһы
үҙгәртергәСәләм Ғәлим улы Ғәлимов 1911 йылдың 18 ғинуарында Пермь губернаһы Екатеринбург өйәҙенең (хәҙерге Силәбе өлкәһе Сосновка районының) Оло Тәгеш ауылында тыуған.
Мәктәпте тамамлағас, 1928—1930 йылдарҙа ауылда уҡытыусы, комсомол ойошмаһы секретаре булып эшләй, колхоз ойоштороуҙа ҡатнаша, ауыл хәбәрсеһе була.
1930 йылда «Башҡортостан» гәзите редакцияһына эшкә саҡырыла. 1937 йылда Башҡорт дәүләт пединститутын (хәҙерге Башҡорт дәүләт университеты) тамамлай. Артабан Өфөләге Башҡортостан тел һәм әҙәбиәт фәнни-тикшереү институтында ғилми хеҙмәткәр булып эшләй.
1938 йылда СССР фәндәр академияһының Ленинград филиалына аспирантураға уҡырға ебәрелә, ул унда ҡаты сирләп китә һәм 1939 йылдың 19 июлендә[1] Ленинград ҡалаһында вафат була.
Ижады
үҙгәртергәҒәлимов Сәләм башҡорт шиғриәтендә беренсе булып лирик, эпик һәм новаторлыҡ алымдарын ҡуллана.
Китаптары
үҙгәртергә- Тревога: Поэма һәм шиғырҙар. — Өфө: Башгосиздат, 1932. — 90 б.
- Тревоганан һуң: Шиғырҙар. — Өфө: Башгосиздат, 1934. — 64 б.
- Шоңкар: Поэма. — Өфө: Башгосиздат, 1936. — 35 б.
- Бала: Поэма. — Өфө: Башгосиздат, 1940. — 72 б.
Хәтер
үҙгәртергә- Аралбаева Л. Силәбелә башҡорт шағиры Ғәлимов Сәләмдең юбилейы уңайынан күргәҙмә асылды. «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 2016, 22 ғинуар[2].
- Башҡорт АССР-ында әҙәбиәт, музыка һәм һынлы сәнғәттәге иң яҡшы әҫәрҙәр һәм юғары башҡарыу оҫталығы өсөн йәштәргә 1967 йылдан 1990 йылғаса Башҡортостан комсомолының «Ғәлимов Сәләм исемендәге премия»һы бирелде.
- Шағирҙың тыуған төйәге Силәбе өлкәһе Сосновка районында 2011 йылда «Ғәлимов Сәләм исемендәге әҙәби премия» булдырылған. Уның лауреаттары өс номинацияла («Нәфис әҙәбиәт», «Тыуған яҡты өйрәнеү» һәм «Журналистика») билдәләнә[3].
Иҫкәрмәләр
үҙгәртергәСығанаҡтар
үҙгәртергә- Гайнуллин М. Ф., Хусаинов Г. Б. Писатели Советской Башкирии. Биобиблиографический справочник / Оформление А. Королевского. — Уфа: Башкирское книжное издательство, 1977. — 416 с. (рус.)
- Ғәйнуллин М. Ф., Хөсәйенов Ғ.Б. Совет Башҡортостаны яҙыусылары. Биобиблиографик белешмә. Тулыландырылған, төҙәтелгән икенсе баҫма. — Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1988. — 400 б.
- Писатели земли башкирской. Справочник / Сост.: Р. Н. Баимов, Г. Н. Гареева, Р. Х. Тимергалина. — Уфа: Китап, 2006. — 496 с. (рус.)
- Живые родники (История, литература и культура Башкортостана). — Уфа: Китап, 2006. — 232 с. (рус.) — ISBN 5-295-03683-9
Һылтанмалар
үҙгәртергә- Күзбәков Ф. Т. Ғәлимов Сәләм Ғәлим улы // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
- Большая Советская Энциклопедия(недоступная ссылка)
- Краткая эциклопедия Башкортостана(недоступная ссылка)
- «БАШвестЪ» Интернет газета