Фёдоров Валерий Васильевич
Эссэлэмэгэлэйкум уэ рэхмэтуллаhу уэ бэрэкэтуhy Кэзерле мухэрирзэр
Валерий Васильевич Федоров (рус. Федоров, Валерий Васильевич, 1947 йылдың 3 октябрендә Татарстан АССР-ы Ҡайбыҫ районы Арыҫлан ауылында тыуған) - СССР һәм Рәсәй физигы, монокристалдарҙағы нейтрондарҙың, электрондарҙың һәм гамма-куранттарҙың динамик дифракцияһы өлкәһендәге белгес. «Курчатов институты» ФТҮ ПИЯ-ның рентген һәм гамма-спектроскопия лабораторияһы мөдире. РФА академия физика-технология университетының нейтрон физика кафедраһы мөдире. Санкт-Петербург дәүләт политехник университетының эксперименталь атом йәҙрәһе физикаһы кафедраһының профессоры. СПбДУ тикшеренеүҙәрендә атом йәҙрәһенең физик методтары кафедраһы профессоры. Санкт-Петербург дәүләт университеты физика факультетының нейтрон һәм синхрон физикаһы кафедраһы профессоры. Роснанотех дәүләт корпорацияһының нано фәндәрендә һәм материалдарҙы файҙаланыуҙа синхротрон нурланышты һәм нейтрондарҙы ҡулланыу буйынса ғилми советы ағзаһы. Лауэ-Ланжевена халыҡ-ара институтының ғилми советы ағзаһы (Гренобль, Франция).
Биографияһы үҙгәртергә
1971 йылда Атом йәҙрәһе физикаһы һөнәре буйынса Ленинград дәүләт университетының физика факультетын тамамлағандан һуң («ауыр атомдарҙың рентген дәрәжәләренең үтә юғары структураһын иҫәпкә алыу» диплом эше темаһы), А. Ф. Иоффе исемендәге ФТИ филиалының рентген һәм гамма-спектроскопия секторында Олег улы Игорь Сумбаев етәкселегендә стажер-тикшереүсе булып эшләй башлай (1971 йылдың октябренән СССР ФА Ленинград атом йәҙрәһе физикаһы институты).
1980 йылда «Аралыҡ-периодик мөхиттә электромагнит процесстарға дифракция йоғонтоһо» темаһына атом йәҙрәһе һәм элементар киҫәксәләр физикаһы һөнәре буйынса кандидатлыҡ диссертацияһын яҡлай.
1995 йылда атом йәҙрәһе физикаһында атом йәҙрәһе һәм элементар киҫәксәләр физикаһы һөнәре буйынса «Йәҙрә һәм элементар киҫәксәләр физикаһында атомдар эсендәге һәм кристаллдар эсендәге яландарҙы файҙаланыуҙың яңы мөмкинлектәре» тигән темаға докторлыҡ диссертацияһын яҡлай.
2000 йылдан алып РФА Петербург атом йәҙрәһе физикаһы институтының нейтрон тикшеренеүҙәр бүлегендә рентген һәм гамма-спектроскопия лабораторияһын етәкләй (2010 йылдан «Скуратовский институты» ФТҮ ПИЯФ).
2002-2014 йылдарҙа РФА Петербург атом йәҙрәһе физикаһы институтының нейтрон тикшеренеүҙәр бүлеге директоры (рәйесе) (2010 йылдан «Скуратовский институты» ФТҮ ПИЯФ).
Китаптары үҙгәртергә
- Федоров В.В. Нейтронная физика. Учебное пособие. СПб: Изд-во ПИЯФ, 2004, 334 с.
- Федоров В.В., Воронин В.В. Динамическая дифракция и оптика нейтронов в нецентросимметричных кристаллах. Поиск ЭДМ нейтрона: новые возможности. Учебное пособие. СПб.: Изд-во ПИЯФ, 2004, 118 с.
- Федоров В.В. Релятивистская механика. Учебное пособие. СПб: Изд-во ПИЯФ, 2004, 56 с.
- Федоров В.В. Колебания и волны. Учебное пособие. СПб: Изд-во ПИЯФ, 2004, 132 с.
- Федоров В.В. Электрический дипольный момент нейтрона: новые возможности поиска. В кн. Российская наука: день нынешний и день грядущий. Сборник научно-популярных статей. Под ред. акад. В. П. Скулачева. / В.В.Федоров - М.: Academia. 1999. 416 с., с. 99-109.
- Voronin V.V., Fedorov V.V. Neutron Diffraction and Optics of a Noncentrosymmetric Crystal. New Feasibility of a Search for Neutron EDM. Frontiers in Condensed Matter Physics Research. NovaScience, NY, 2006, p. 13 – 39.
- Федоров В.В. Кристалл-дифракционные методы в физике. В кн. Реактору ВВР-М 50 лет. Гатчина, 2009, с. 151 – 207