Удмурттар

фин-уғыр халҡы

Удмурттар (Арҙар; удм. Удмуртъёс; ялан мари Одо) — Удмурт Республикаһында һәм күрше төбәктәрендә йәшәүсе фин-уғыр халҡы. Урыҫ һәм удмурт телдәрендә һөйләшәләр, диндәре — православие һәм ерле ышаныуҙар.

Удмурттар
Удмурт
Үҙ атамаһы

Удмурт

Һаны һәм йәшәгән урыны

Барлығы: 570 000
Рәсәй Федерацияһы Рәсәй Федерацияһы:
552299 (2010 й.)[1], 636906 (2002 г.)[2][3]

Ҡаҙағстан Ҡаҙағстан:
5824 (2009 й. халыҡ иҫәбен алыу)[4][5]
Украина Украина:
4712 (перепись 2001)[6]

Тел

удмурт теле, урыҫ теле

Дин

православие, урындағы мәжүсилек элементтары һаҡланған

Раса тибы

Сублапоноид тибы (Европеоид расаһы лапоноид тәҫире менән)[7]

Халыҡ

пермь телдәре
фин-уғыр халыҡтары
урал ғаиләһе

Туғандаш халыҡтар

коми, коми-пермяктар

Байрамдар

үҙгәртергә
  • Толсур — ҡышҡы ҡояш торғынлығы көнө (вожодыр) байрамы, был көндө туйҙар үткәрелгән.
  • Гырыны потон яки акашка — Пасха, яҙғы ураҡ өҫтө башы.
  • Гербер — Иҙге «Петр» көнө (Питрау).
  • Выль ӝук — яңы уңыштан бутҡа һәм икмәк бешереү.
  • Сӥзьыл юон — уңыш йыйыуын тамамланыуы.
  • Выль шуд, сӥль сиӗн — һайыуан һыуйының башланыуы.

Шулай уҡ йылғаларҙың боҙҙан (йёкелян) һәм ерҙең ҡарҙан асыла башланыуы (гуждор шыд) байрам ителгән.

Шулай уҡ уҡығыҙ

үҙгәртергә

Иҫкәрмәләр

үҙгәртергә

Һылтанмалар

үҙгәртергә