Туфан (фильм, 1974)

«Туфан» (пол. Potop) — Генрик Сенкевичтың шундай уҡ атамалы романы мотивы буйынса режиссёр Ежи Гофман 1974 йылда төшөргән фильм.

Туфан
Атамаһы	Potop
Нигеҙендә эшләнгән	Потоп[d]
Жанр	костюмированная драма[d], экранизация литературного произведения[d], тарихи фильм[d], хәрби фильм[d] һәм приключенческий фильм[d]
Ил	Польша Халыҡ Республикаһы[d]  СССР
Әҫәр яҙылған тел	поляк теле
Әҫәрҙең теле	поляк теле
Нәшер ителеү ваҡыты	2 сентябрь 1974
Режиссёр	Ежи Гофман[d]
Сценарист	Ежи Гофман[d] Адам Керстен[d] Войцех Жукровский[d]
Ролдәрҙә	Даниэль Ольбрыхский[d] Малгожата Браунек[d] Тадеуш Ломницкий[d] Казимеж Вихняж[d] Владислав Ханьча[d] Лешек Телешиньский[d] Рышард Филипский[d] Веслава Мазуркевич[d] Франтишек Печка[d] Бруно Вернерович Оя[d] Богуш Билевский[d] Анджей Козак[d] Станислав Михальский[d] Кшиштоф Ковалевский[d] Веслав Голас[d] Леон Немчик[d] Аркадиуш Базак[d] Станислав Ясюкевич[d] Пётр Павловский[d]
Кинооператор	Ежи Вуйчик[d]
Монтажсы	Zenon Piorecki[d]
Художник-постановщик	Wojciech Krysztofiak[d]
Дизайнер костюмов	Magdalena Tesławska[d]
Композитор	Казимеж Сероцкий[d]
Етештереүсе компания	Zespoły Filmowe[d], Беларусьфильм[d] һәм Киностудия имени А. Довженко[d]
Таратыусы	Netflix[d]
В результате влияния работы	Генрик Сенкевич
Место действия	Польша
Место съёмок	Краков
Оҙайлылыҡ	315 Минут
Төҫ	төҫлө[d]
Персонаждар	Andrzej Kmicic[d], Aleksandra Billewiczówna[d], Михал Володыёвский[d], Заглоба[d], Януш Радзивилл[d], Богуслав Радзивилл[d], Августин Кордецкий[d], Стефан Чарнецкий[d], Ян II Казимир[d] һәм Карл X Густав[d]
Таратыу форматы	Видео по запросу[d]
Рейтинг Filmiroda	категория II[d]

Сюжетын һүрәтләү

Тәүге серияһы

Ғәййәр хорунжий Анджей Кмициц Биллевич усадьбаһына килә һәм үҙенең ҡурғаусыһының ихтыяры буйынса уның ейәнсәре Александраға (поляк телендә был исемдең кесерәйтеү-иркәләтеү формаһы — Оля, Оленек) өйләнеү ниәте менән килә. Улар шунда уҡ бер-береһенә оҡшай, әммә ҡайнар ҡан һәм насар компания офицера уҫал уйын ойоштора: ғауғасыл килмешәктәрҙең иҫерек килеш күңел асҡанына ризаһыҙлыҡ күрһәткән урындағы шляхта менән бәрелешкәндән һуң, ул күрше усадьбаны яндыра һәм Оленьканы эләктереп ала. Урындағы шляхта полковник Володыёвский етәкселегендә уны усадьбала ҡамап тота. Володыёвский Кмицицаны алышҡа саҡыра һәм уға яра һала. Хорунжий, һауыҡҡандан һуң, отряд йыя һәм Володыёвский менән бергә илгә һөжүм башлаған шведтарға ҡаршы ғәскәр йыйған гетман Януш Радзивиллға йүнәлә. Табында гетман яңы ҡурғаусы — швед короле Карл Густав өсөн тост иғлан итә. Полковниктар уны хыянатта ғәйепләй, уларҙың барыһы ла ҡулға алына һәм һаҡ аҫтында Биржиға ебәрелә. Әммә Заглоба ҡасып китә һәм үҙе менән Володыёвскийҙың полкын (хоругвь) килтергән. Гетманға тоғролоҡ анты биргән Кмициц, уның яҡлы була, хоругвтәрҙең болаһын баҫтыра, әммә ағаһы һүҙһеҙ Радзивиллдарҙың Речь Посполитаяны тарҡатырға һәм Литва өҫтөнән король власы урынлаштырырға ынтылған ҡотолғоһоҙ әшәкелеге менән осрашҡандан һуң, урманға ҡаса. Ул барыһына ла ҡаршы хәлдә ҡала, конфликттың ике яғы ла уны хыянатсы тип язаларға хыяллана…

Икенсе серияһы

Конфедераттар фетнәһе киңәйгән. Кмициц сит һөйләшеүҙе тыңлап тора, шунан шведтар поляктарҙың изге урынын — Ясногорский монастырын баҫып алырға һәм таларға йыйыныуын белә. Ул унда ашыға һәм приорҙы баҫҡынсыларҙың мәкерлелегенә ышандыра. Шведтар монастырҙы ҡамауға алалар, гарнизон ҡаршы тора. Тиҙҙән ҡамауға алыусыларға ҡәлғәгә ҡот осҡос зыян килтереүсе ҙур һыу килә. Төндә Кмициц уны шартлата, ләкин дошманға әсирлеккә эләгеп, ҡасып өлгөрә. Ул Силезияға килә һәм король Казимирҙы Польшаға барырға ышандыра. Юлда, королде яҡлап, һан яғынан өҫтөнлөклө швед отряды ҡаршы тора. Король уның ҡул аҫтына татар хоругвен бирә. Шул ваҡытта Богуслав Радзивилл Кмицицтың кәләше Оленьканың йөрәген уңышһыҙ ҡамарға маташа. Шул уҡ ваҡытта Володыёвский отряды Януш Радзивиллдың һарайын ҡамай һәм уны штурм менән ала, хыянатсы астманан үлә. Оленька ҡасып киткәндән һуң Богуслав һуғыш яланында Чарнецкий менән осраша, швед пушкалары кисеүҙе ут аҫтында тотҡанлыҡтан, поляк кавалерияһы һөжүм итә алмай. Кмициц дошман кавалерияһын, алдандырып, кисеүгә яҡынайта, швед артиллерияһы үҙҙәренә ата алмай. Чарнецкий дөйөм атакаға командалыҡ итә, поляк гусарҙары швед мушкетёрҙарының рәттәрен пыран-заран иткән. Кмициц Богуславты ҡыуып етә һәм алыш барышында эйәрҙән бәреп төшөрә. Ул Оленька менән соборҙа, үҙе хөрмәтенә үткәрелгән доға ваҡытында, осраша, ҡыҙ дөрөҫөн белә һәм улар бергә йәшәй башлайҙар.

Ролдәрҙә

• Даниэль Ольбрыхский — Анджей Кмициц (дублировал Всеволод Ларионов)
• Малгожата Браунек — Оленька (Александра) Биллевич
• Тадеуш Ломницкий — Михал Володыёвский (Юрий Яковлев дублировать иткән)
• Казимеж Вихняж — Ян Онуфрий Заглоба
• Владислав Ханьча — Януш Радзивилл
• Лешек Телешиньский — Богуслав Радзивилл (Василий Лановой дублировать иткән)
• Рышард Филипский — Һайыҫҡан (Джигарханян Армен Борисович дублировать иткән)
• Веслава Мазуркевич — Кульвечовна инәй
• Францишек Печка — Кемлич (Роман Ткачук дублировать иткән)
• Веслав Голас — Стефан Чарнецкий
• Пётр Павловский — Ян II Казимир (Владимир Кенигсон дублировать иткән)
• Леон Немчик — Карл X Густав
• Станислав Ясюкевич — Августин Кордецкий
• Ежи Федорович — офицер Браун (Вадим Спиридонов дублировать иткән)
• Анджей Красицкий — Бергман
• Ежи Беленя — Ганхофф
• Казимеж Опалиньский — Император илсеһе
• Анна Сенюк — Марыня Гаштовтувна-Пацунелька
• Станислав Михальский — Яромир Кокосиньский
• Фердинанд Матысик — Замойский, серадзкий мечник
• Виргилиуш Грынь — Збышко
• Аркадиуш Базак — Куклиновский (дублировал Александр Белявский)
• Лешек Хердеген — Сакович
• Богуш Билевский — Кульвец
• Тадеуш Шмидт — Оскерко
• Бруно Оя — Бутрым
• Кшиштоф Ковалевский — Рох Ковальский
• Василий Симчич — Гаштовт
• Леонард Анджеевский — Ага (Артём Карапетян дублировать иткән)
• Александр Гонсовский — епископ (титрҙарҙа күрһәтелмәгән) (дублировал Феликс Яворский)

Ҡалған ролдәрҙе дублировать иткән: Сергей Малишевский һәм башҡалар.

Фильм «Союзмультфильм» киностудияһында дублировать ителгән. Дубляж режиссёры — Георгий Калитиевский.

Наградалары һәм номинациялары

Номинациялары

• 1975 — «Оскар» премияһы — «Сит ил телендәге иң яҡшы фильм» категорияһында

Һылтанмалар

• Потоп (инг.) Internet Movie Database сайтында
• Ҡалып:Amg title Ҡалып:Рейтинг-5