Спартак (лат. Spartacus, греч. Σπάρτακος; беҙҙең эраға тиклем 71 йылдың апрелендә Силари йылғаһында һәләк була, Апулия) — беҙҙең эраға тиклем 73-71 йылдарҙа Италияла ҡолдарһәм гладиаторҙар ихтилалы етәксеһе. Фракиялы, аҙағына тиклем асыҡ булмаған шарттарҙа ҡол, һуңынан гладиатор була. Беҙҙең эраға тиклем 73-сө йылда 70 арҡаҙашы менән Капуелағы гладиаторҙар мәктәбенән ҡаса. Векзувийҙа йәшеренеп, үҙенә ҡаршы ебәрелгән отрядты ҡыйрата. Һуңынан ҡолдарҙан һәм Италия ярлыларынан көслө һәм сағыштырмаса тәртипле армия ойоштороп, римлеләрҙе бер нисә тапҡыр еңә. Беҙҙең эраға тиклем 72-се йылда ике консулды ҡыйрата, уның армияһынә, төрлө мәғлүмәттәр буйынса, 70 меңгә тиклем хатта 120 меңгә тиклем үҫә. Һуғыштар менән Спартак Италияның төньяҡ сигенә тиклем етә, күрәһең, Альпты аша сығырға ниәтләгән әммә һуңынан кирегә борола.

Спартак
лат. Spartacus
грек. Σπάρταϰος
Зат ир-ат
Рәсем
Тыуған көнө билдәһеҙ
Тыуған урыны Фракия
Вафат булған көнө апрель б. э. т. 71
Вафат булған урыны Лукания[d], Италия
Үлем сәбәбе яуҙа һәләк була[d]
Атаһы билдәһеҙ
Әсәһе билдәһеҙ
Һөнәр төрө гладиатор, полководец
Социаль синыф ҡол[d]
Һуғыш/алыш восстание Спартака[d] һәм битва при Везувии[d]
Эра поздняя Римская республика[d]
 Спартак Викимилектә

Рим сенатының һуғышта командующийы итеп Марк Красс Лицинийҙы тәғәйенләй. Улар хөкүмәт армияһының хәрби һәләтен күтәрә. Спартак Бруттийға сигенә, унан Сицилияға сығырға ниәтләй, әммә Мессин боғаҙынан үтә алмай. Красс уны Италиянан соҡор һәм нығытмалар менән айыра; ихтилалсылар уны үтеп сығып, тағы бер еңеү яулай. Ниһайәт, беҙҙең эраға тиклем 71 йылдың апрелендә, ресурстар сарыф ителеп бөткәс, ә Италияғатағы ике Рим армияһы килгәс, Спартак Силар йылғаһында һуңғы алышҡа сыға. Ул һуғышта һәләк була, баш күтәреүселәр ҡырыла.

XIX быуатта Спартак бик популяр шәхесе була: ихтилал юлбашсыһы бер нисә билдәле китаптың, нәфис фильмдарҙың һәм башҡа сәнғәт әҫәрҙәренең төп геройы булып тора. Карл Маркс Спартакка юғары баһа бирә, һуңынан был баһа марксистик тарих фәнендә таралыу ала. Спартак коммунистик хәрәкәт символына әйләнә. Күп кенә тикшеренеүселәр ихтилалдың ҡоллоҡҡа ҡаршы көрәш менән дә, беҙҙең эраға тиклем I быуатта Римда киң таралған Граждандар һуғышы менән дә бәйләнешен билдәләй.

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

Сығанаҡтар һәм әҙәбиәт үҙгәртергә

Ҡалып:Refbegin2

Сығанаҡтар үҙгәртергә

  1. Луций Анней Флор. Эпитомы // Малые римские историки. — М.: Ладомир, 1996. — С. 99—190. — ISBN 5-86218-125-3.
  2. Аппиан Александрийский. Римская история. — М.: Ладомир, 2002. — 880 с. — ISBN 5-86218-174-1.
  3. Афиней. Пир мудрецов. — М.: Наука, 2004. — 656 с. — ISBN 5-02-010237-7.
  4. Гай Веллей Патеркул. Римская история // Малые римские историки. — М.: Ладомир, 1996. — С. 11—98. — ISBN 5-86218-125-3.
  5. Авл Геллий. Аттические ночи. Книги 1 - 10. — СПб.: Издательский центр "Гуманитарная академия", 2007. — 480 с. — ISBN 978-5-93762-027-9.
  6. Диодор Сицилийский. Историческая библиотека. Сайт «Симпосий». Дата обращения: 30 сентябрь 2017.
  7. Евтропий. Бревиарий римской истории. — СПб.: Алетейя, 2001. — 305 с. — ISBN 5-89329-345-2.
  8. Клавдий Клавдиан. Полное собрание латинских сочинений. — СПб.: Издательство СПбГУ, 2008. — 842 с. — ISBN 978-5-288-04569-1.
  9. Публий Корнелий Тацит. Анналы // Тацит. Сочинения. — СПб.: Наука, 1993. — С. 7—312. — ISBN 5-02-028170-0.
  10. Тит Ливий. История Рима от основания города. — М.: Наука, 1994. — Т. 3. — 768 с. — ISBN 5-02-008995-8.
  11. Павел Орозий. История против язычников. — СПб.: Издательство Олега Абышко, 2004. — ISBN 5-7435-0214-5.
  12. Плиний Старший. Естественная история. Дата обращения: 16 сентябрь 2017.
  13. Плутарх. Сравнительные жизнеописания. — М.: Наука, 1994. — ISBN 5-02-011570-3, 5-02-011568-1.
  14. Гай Саллюстий Крисп. История. Дата обращения: 26 сентябрь 2017.
  15. Гай Светоний Транквилл. Жизнь двенадцати цезарей // Светоний. Властелины Рима. — М.: Ладомир, 1999. — С. 12—281. — ISBN 5-86218-365-5.
  16. Марк Туллий Цицерон. Речи. — М.: Наука, 1993. — 848 с. — ISBN 5-02-011168-6.
  17. [[Секст Юлий Фронтин]]. Военные хитрости. Сайт «ХLegio». Дата обращения: 22 сентябрь 2017.

Әҙәбиәт үҙгәртергә

  1. Горончаровский В. Спартаковская война. — СПб.: Петербургское востоковедение, 2011. — 176 с. — ISBN 978-5-85803-428-6.
  2. Грималь П. Цицерон. — М.: Молодая гвардия, 1991. — 544 с. — ISBN 5-235-01060-4.
  3. Егоров А. Юлий Цезарь. Политическая биография. — СПб.: Нестор-История, 2014. — 548 с. — ISBN 978-5-4469-0389-4.
  4. Ковалёв С. История Рима. — М.: Полигон, 2002. — 864 с. — ISBN 5-89173-171-1.
  5. Коптев А. В. Несколько замечаний о восстании Спартака. Сайт «История Древнего Рима» (2001). Дата обращения: 30 сентябрь 2017.
  6. Луначарский А. В. Воспоминания и впечатления / сост., предисл. и примеч. Н. А. Трифонова. — М.: Советская Россия, 1968. — 377 с.
  7. Любимова О. Письмо Красса о вызове Помпея и М. Лукулла против Спартака: время и обстоятельства написания // Вестник гуманитарного университета. — 2013. — № 2. — С. 73—84.
  8. Мишулин А. Революции рабов и падение Римской республики. — М.: Правда, 1936. — 112 с.
  9. Мишулин А. Спартак. — М.: Учпедгиз, 1950. — 146 с.
  10. Моммзен Т. История Рима. — Ростов-на-Дону: Феникс, 1997. — Т. 3. — 640 с. — ISBN 5-222-00047-8.
  11. Мотус А. О датировке начала восстания Спартака // Вестник древней истории. — 1957. — № 3. — С. 158—166.
  12. Никишин В. О биографии Спартака до начала "рабской войны" // Studia historica. — 2009. — № IX. — С. 98—105.
  13. Оскоцкий В. Уроки мастера. Творческий путь Василия Яна (В. Г. Янчевецкого) // Ян В. Собрание сочинений. — 1989. — Т. 1. — С. 5—40.
  14. Сергеенко М. Е. Жизнь Древнего Рима / науч. ред. А. В. Жервэ. — СПб.: Издательско-торговый дом «Летний Сад»; Журнал «Нева», 2000. — 368 с. — ISBN 5-89740-026-1.
  15. Утченко С. Древний Рим. События. Люди. Идеи. — М.: Наука, 1969. — 324 с.
  16. Утченко С. Кризис и падение Римской республики. — М.: Мысль, 1965. — 288 с.
  17. Филдс Н. Восстание Спартака. Великая война против Рима. 73—71 годы до н. э.. — М.: Эксмо, 2011. — 94 с. — ISBN 978-5-699-47335-9.
  18. Хёфлинг Г. Римляне, рабы, гладиаторы. Спартак у ворот Рима. — М.: Мысль, 1992. — 270 с. — ISBN 5-244-00596-0.
  19. Чернышёв Ю. «Кто был ничем, тот станет всем» (к вопросу об идеологии восстаний рабов во II—I вв. до н. э.) // Античный полис. Проблемы социально-политической организации и идеологии античного общества: Межвузовский сб. / ред. Э. Д. Фролов. — СПб.: СПбГУ, 1995. — С. 155—166. — 167 с.
  20. Этьен Р. Цезарь. — М.: Молодая гвардия, 2009. — 299 с. — ISBN 978-5-235-03302-3.
  21. Danov C. Einige beachtenswerte Wesenszüge des Spartakusaufstandes und seines Anführers // Antiquitas. — 1983. — № X. — С. 9—14.
  22. Gabba E. Commento // Appiani bellorum civilium liber primus. — 1958.
  23. Historische Gestalten der Antike. Rezeption in Literatur, Kunst und Musik. — Stuttgart: Metzler, 2013. — 1183 с. — ISBN 978-3-476-02468-8.
  24. Hughes D. The Complete Kubrick. — Random House, 2013. — P. 70. — 320 p. — ISBN 978-1-4481-3321-5.
  25. Jähne A. Spartacus. Kampf der Sklaven. — Berlin, 1986. — 192 с. — ISBN 978-3326000695.
  26. Knippschild S., Morcillo M. Seduction and Power: Antiquity in the Visual and Performing Arts. EBL ebooks online. — A&C Black, 2013. — P. 61. — 312 p. — ISBN 978-1-4411-9065-9.
  27. Münzer F. Spartacus // Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft. — 1929. — Band II, 6. — S. 1528—1536.
  28. Raiht W. Spartacus. — Berlin: Verlag Klaus Wagenbach, 1981. — 176 с. — ISBN 3-8031-2084-5.
  29. Richards J. Hollywood's Ancient Worlds. — A&C Black, 2008. — P. 72. — 227 p. — ISBN 978-1-84725-007-0.
  30. Rubinsohn W. Die grossen Sklavenaufstände der Antike. — Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 1993. — 242 с. — ISBN 3-534-08807-7.
  31. Velkova Z. Der Name Spartacus // Spartacus : Symposium Rebus Spartaci Gestis Dedicatum 2050 A., Blagoevgrad, 20—24.IX.1977. — 1981. — С. 195—198.
  32. Ziegler K. Die Herkunft des Spartacus // Hermes. — 1955. — № 83. — С. 248—250.

Һылтанмалар үҙгәртергә