Салищев Эраст Гаврилович
Эраст Гаврилович Салищев (23 июль /4 авг./ 1851 йыл, Козлов ҡалаһы, Тамбов губернаһы — 12 /25/ июнь 1901 йыл, Томск) — хирург; госпиталь хирургия клиникаһы һәм быуын сығыу, һынған урын ғилеме менән десмургия кафедраһының ординар профессоры [1].
| Салищев Эраст Гаврилович | |
 | |
| Зат | ир-ат |
|---|---|
| Гражданлыҡ |
 Рәсәй империяһы |
| Тыуған көнө | 23 июль (4 август) 1851 |
| Тыуған урыны | Мичуринск[d], Тамбов губернаһы[d], Рәсәй империяһы |
| Вафат булған көнө | 12 (25) июнь 1901 (49 йәш) |
| Вафат булған урыны | Томск, Рәсәй империяһы |
| Үлем сәбәбе | болезнь лёгких[d] |
| Балалары | Всеволод Эрастович Салищев[d] |
| Һөнәр төрө | ғалим, хирург |
| Эшмәкәрлек төрө | медицина |
| Эш урыны | Император медицина-хирургия академияһы |
| Уҡыу йорто | Император медицина-хирургия академияһы |
| Ғилми дәрәжә | медицина докторы[d] |
| Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре |
  |
 Салищев Эраст Гаврилович Викимилектә | |
Биографияһы
үҙгәртергәЭраст Гаврилович Салищев 1851 йылда Тамбов губернаһының Козлов ҡалаһында сауҙагәр ғаиләһендә тыуған.
Медицина фәне менән Ҡазан университетында (1871 йылда П.Лесгафты эштән бушатыуға ҡаршы протест йөҙөнән уҡыуҙы ташлай ) һәм Медицина-хирургия академияһында шөғөлләнә, бында курсты 1875 йылда тамамлай (тик яҡшы билдәләренә). Тәүҙә земство табибы була; 1880 йылдан алып 1885 йылға тиклем Хәрби-медицина академияһының (Санкт-Петербург) хирургия клиникаһында шәхси ординатор була. 1885 йылда медицина докторы дәрәжәһенә диссертация яҡлай, ә 1887 йылда шул уҡ Академияла прозектор итеп тәғәйенләнә.
1890 йылдан алып 1892 йылға тиклем Томск университетында хирургия профессоры була, ә 1892 йылда госпиталь хирургия клиникаһы кафедраһына күсерелә. 1901 йылда «Үпкә эмболияһынан үләм — ярып ҡарамаҫҡа» тигән һүҙҙәр менән вафат була. Э.Г.Салищевты ерләргә меңәрләгән халыҡ йыйыла[2] . Иоанно-Предтеченский монастыры зыяратында ерләнә, ҡәберенә гнейстан һәм ҡара граниттан ҡая ҡиәфәтендә һәйкәл ҡуйыла, ул 1973 йылда мәҙәни мираҫ объекты тип таныла.[3] Хәҙер һәйкәлдең торған урыны билдәле түгел.
Хеҙмәттәре
үҙгәртергәНәшер ителгән яҡынса 20 эше:
- «Топографический очерк мужской промежности» (дисс., СПб., 1885),
- «Хирургическая анатомия и перевязка наружной сонной артерии in loco electionis» («Врач», 1886),
- «О боковой литотомии в анатомо-хирургическом отношении» («Хирургический вестник», 1889),
- «Новый истинный отдельный боковой добавочный зоб» (ib., 1891, а также в «Arch. f ü r. klin. Chirurgie», т. XLVIII), «Beitrag zur lehre von den Blasenbr üchen» («Arch. fü r klin. Chir.», т. LIV),
- «Полное изучение предстательной железы и т. д.» («Хир. лет.», 1895),
- «Пришивание подвижной почки» (ib., 1895),
- «Вылущение всей нижней конечности с её безымянною костью» («Врач», 1899, а также в cArch. f ü r klin. Chir.", т. LIX).
Иҫкәрмәләр
үҙгәртергә- ↑ Салищев Эраст Гаврилович 2019 йыл 4 сентябрь архивланған.
- ↑ С. Ф. Фоминых, С. А. Некрылов. «Эраст Гаврилович Салищев — профессор Императорского Томского университета, выдающийся отечественный хирург.» 2016 йыл 4 март архивланған.
- ↑ Могила Э. Г. Салищева, хирурга. Дата обращения: 7 ғинуар 2014. Архивировано 7 ғинуар 2014 года. 2014 йыл 7 ғинуар архивланған.
Әҙәбиәт
үҙгәртергә- Салищев Эраст Гаврилович // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)
- Профессора медицинского факультета Томского университета — Томского медицинского института — Сибирского государственного медицинского университета (1878—2003): Биографический словарь / С. Ф. Фоминых, С. А. Некрылов, М. В. Грибовский, Г. И. Мендрина, А. И. Венгеровский, В. В. Новицкий. — Томск: Изд-во Том. ун-та, 2004.
- Венок на могилу профессора Э. Г. Салищева // Иллюстрированное приложение к № 249 газеты «Сибирская жизнь». 16 ноября 1903 года. Томск.
- Салищев, Эраст Гаврилович // Томск от А до Я: Краткая энциклопедия города. / Под ред. д-ра ист. наук Н. М. Дмитриенко. — 1-е изд. — Томск: Изд-во НТЛ, 2004. — С. 304. — 440 с. — 3000 экз. — ISBN 5-89503-211-7.