Карел Сабина

чех яҙыусыһы, публицист, демократ, әҙәби тәнҡитсе
(Сабина Карел битенән йүнәлтелде)

Карел Сабина (чех Karel Sabina, псевдонимдары Arian Želinský, Leo Blass; 29 декабрь 1813(18131229), Прага, — 7 ноябрь 1877, Прага) — чех яҙыусыһы, публицист, демократ, әҙәби тәнҡитсе.

Карел Сабина
Рәсем
Зат ир-ат[1][2]
Гражданлыҡ  Австрия империяһы
 Богемия[d]
Псевдоним Arian Želinský[3], Leo Blass[3] һәм Robert Grün[3]
Тыуған көнө 29 декабрь 1813({{padleft:1813|4|0}}-{{padleft:12|2|0}}-{{padleft:29|2|0}})[2][1][4][…]
Тыуған урыны Прага, Богемия короллеге, Богемия тажының ерҙәре[d], Австрия империяһы[2][3][5][…]
Вафат булған көнө 9 ноябрь 1877({{padleft:1877|4|0}}-{{padleft:11|2|0}}-{{padleft:9|2|0}})[3][5][6][…] (63 йәш)
Вафат булған урыны Прага, Богемия короллеге, Цислейтания[d], Австро-Венгрия[2][5][6]
Ерләнгән урыны Ольшанское кладбище[d][7]
Ҡәбере һүрәте
Туған тел чех теле
Һөнәр төрө тәржемәсе, журналист, драматург, либреттист, шағир, әҙәби тәнҡитсе, яҙыусы, фәлсәфәсе, сәйәсмән, драматург-режиссёр, публицист
Ойошма ағзаһы Сербское учёное общество[d] һәм Repeal[d]
Баҫма йәки тәржемә Q54461451?
Изображение памятной доски
 Карел Сабина Викимилектә
{{{Исеме}}}

Биографияһы

үҙгәртергә

1848 йылда март хәрәкәттәрендә ҡатнаша; 1849 йылда Май заговорында ҡатнашҡас, дәүләткә хыянатта ғәйепләнеп, үлем язаһына хөкөм ителә. Аҙаҡ үлем язаһы 18 йыл ҡәлғәғә ябыуға алмаштырыла. Һигеҙ йылдан һуң ярлыҡауға эләгә һәм Прагаға ҡайта.

Сабина даими рәүештә цензура күҙәтеүе аҫтында була.

1840-сы йылдар башында уҡ ул «Гуситтар» романын яҙа. Цензура биш тапҡыр төҙәтеүҙе талап итә, һәм, ниһайәт, хикәйәләрен айырым хикәйәләргә бүлгеләгәс, баҫтырырға рөхсәт бирелә («XV һәм XVI Obrazy stolètí z», Прага, 1854).

Дуҫы, күренекле шағир-романтик Махи К. Г. тарафынан 1835 йылда яҙылған «Сиғандар» (Cikáni) романын башлап баҫтырып (1857) сығара.

Романдың ҡулъяҙмалары һаҡланмаған, шуға күрә Сабинаның романдың тексына ҡыҫылыуы хаҡында чех әҙәбиәт ғилемендә күп йыллыҡ дискуссия бара[8].

Библиография

үҙгәртергә

Иҫкәрмәләр

үҙгәртергә
  1. 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Deutsche Nationalbibliothek Record #118750542 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Чешская национальная авторитетная база данных
  4. Karel Sabina // Энциклопедия Брокгауз (нем.)
  5. 5,0 5,1 5,2 Архив изобразительного искусства — 2003.
  6. 6,0 6,1 Česká divadelní encyklopedie
  7. BillionGraves (ингл.) — 2011.
  8. Zenkov A.V., Mistecky M. [Zenkov A.V., Mistecky M. The Romantic Clash: Influence of Karel Sabina over Macha’s Cikani from the Perspective of the Numerals Usage Statistics, Glottometrics. 2019, Vol. 46, p. 12–28. https://www.ram-verlag.eu/wp-content/uploads/2019/07/g46zeit.pdf The Romantic Clash: Influence of Karel Sabina over Macha’s Cikani from the Perspective of the Numerals Usage Statistics] (англ.) // Glottometrics. — 2019. — Т. 46. — С. 12—28.