Превеза
Превеза(грек. Πρέβεζα) — Греция ҡалаһы, Амвракикос ҡултығының яр буйында урынлашҡан. Перевеза периферия берәмегенең һәм Эпирҙағы Превеза общинаһының административ үҙәге. Халҡы 2011 йылда халыҡ иҫәбен алыу буйынса 19 042 кеше тәшкил итә.
| Превеза | |
| грек. Πρέβεζα | |
 | |
| Рәсми тел | Грек теле |
|---|---|
| Донъя ҡитғаһы | Европа |
| Дәүләт |
 Греция |
| Административ үҙәге | Превеза[d] һәм Превеза[d] |
| Административ-территориаль берәмек | Превеза[d] һәм Commune of Preveza[d] |
| Халыҡ һаны |
16 894 кеше (2001), 14 421 кеше (1991), 19 309 кеше (2021), 19 042 кеше (2011) |
| Диңгеҙ кимәленән бейеклек | 3 метр[1] |
| Туғандаш ҡала | Альтеа[d], Бад-Кёцтинг[d], Белладжо[d], Бандоран[d], Гранвиль[d], Хольстебро[d], Уффализ[d], Мерссен[d], Нидеранвен[d], Сезимбра[d], Шерборн[d], Карккила[d], Юденбург[d], Хойна[d], Кёсег[d], Сигулда[d], Сушице[d], Тюри[d], Зволен[d], Пренай[d], Марсаскала[d], Сирет[d], Agros[d], Шкофья-Лока[d], Трявна[d], Пафос[d] һәм Спишска-Нова-Вес |
| Нимә менән тоташа | Европейский маршрут E55[d] |
| Майҙан | 668 км² |
| Почта индексы | 481 00 |
| Рәсми сайт | dimosprevezas.gr |
| Урындағы телефон коды | 26820 |
| Элементтың күренеше өсөн категория | Category:Views of Preveza's sea-front[d] һәм Category:Views of Preveza[d] |
 | |
 Превеза Викимилектә | |
Этимология
үҙгәртергәФилолог-профессор Макс Васмар 1914 йылда (Wasmar Max, Griechenland Slaven Die in) топонимдың килеп сығышы славяндарҙың «перевоз» һүҙе менән бәйле тип аңлата[2]. Ҡала борон, ысынлап та Ион диңгеҙенән йөк оҙатыу пункты булған. Петрос Фуркис (Πέτρος Α. Φουρίκης) шулай уҡ ҡала исеменең албан морфемаһы prevëzë-za барлығын иҫбатлай.[3][4]. Топонимдың альтернатив трактовкаланғаны (Панайотис Аравандинос, Παναγιώτης Αραβαντινός) итальян телендәге prevesione , йәғни аҙыҡ-түлек , провизия[5] һүҙенән килеп сыҡҡан тип аңлатылыуы.
Тарих
үҙгәртергәБеҙҙең эраға тиклем 290 йылда. молостарҙың батшаһы Пип Береники (грек)баш. (Βερενίκη) ҡалаһына нигеҙ һалған (уның ҡатыны Антигонаның әсәһе Береника хөрмәтенә атаған), ул хәҙерге Михалицион (Μιχαλίτσιον) тораҡ пункты янында, Превеза ҡалаһынан 10 километр төньяҡта тора. Беҙҙең эраға тиклем Эмилий Павел етәкселегендә 168 йылда. римлеләр ҡаланы баҫып ала һәм емерә .
XI быуатта балыҡсыларҙың Превеза тораҡ пункты барлыҡҡа килә. 1292 йылда Превеза беренсе тапҡыр телгә алына.
1204 йылда дүртенсе тәре походында Эпир батшалығы барлыҡҡа килә. 1358—1416 йыл Превеза ундағы Арт деспотатына инә.
Мәхмәт II (1451—1481) идаралығы ваҡытында Превезаны төрөктәр 1477 йылда яулап ала.1495 йылда улар замок Бука (грек)баш.[6] нығыта.
Бынан һуң да ҡала йә төрөктәр, йә венециандар ҡулында була.
1701 йылда Бук замогы шартлатыла. 1702 йылдың август айында уның урынында Изге Андрей замогы төҙөлә.[7].
1752 йылда Венеция сәғәт башняһы төҙөлә.
Кампо-Формио солохо буйынса Превеза Беренсе француз республикаһына бирелә. Ҡалаға 280 гренадерҙан торған гарнизонкилә. 1798 йылдың 12 октябрендә төрөктәр француз ғәскәрҙәрен никополь эргәһендәге яуҙа ҡырып һала.
Люневиль солохо буйынса Превеза 1801 йылда Төркиәгә күсә[8]. Али-паша һарайҙы үҙгәртеп ҡора һәм нығыта[9].
1863—1912 йылдарҙа ҡалала Превеза санжагы тора.
Беренсе Балҡан һуғышы барышында Превезаны 21 октябрь (3 ноябрендә) 1912 йылда грек армияһы азат итә
Превеза аэродромда грек хәрби авиацияһы урынлаша, уның ғәмәлендә лётчик Сахов Николай[10] данлыҡлы була[11]. Грецияға Превеза рәсми рәүештә Ллондон тыныслыҡ килешеүе буйынса 1913 йылда күсә.
Белем
үҙгәртергәЭпирҙың технологиялар институтының филиалы бар (Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου) үҙәге — Арт.
Превеза общинаһы йәмәғәтселеге
үҙгәртергәБsk ойошмаға 5 тораҡ пункттары инә. Халҡы 20 795 кеше (2011 йылда халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса). Превеза общинаһының майҙаны 31,526 квадрат километр тәшкил итә[12].
| Атамаһы | Халҡы (2011), кеше |
|---|---|
| Айос-Томас | 460 |
| Каламици | 89 |
| Неохорион | 274 |
| Превезе | 19 042 |
| Псатака | 930 |
Халыҡ
үҙгәртергә| Йыл | Халыҡ, кеше |
|---|---|
| 1991 | 14 421[13] |
| 2001 | 16 894[13] |
| 2011 | ↗ 19 042 |
Билдәле шәхестәр
үҙгәртергә- Теодорос Гривас (1797—1862) — 1821-30 йылдарҙағы азатлыҡ һуғышында ҡатнашыусы, генерал, һуңынан король Оттонға ҡаршы ихтилалды етәкләй.
- Джемиль Дино(1894—1972) — албан дипломаты һәм сәйәсмәне.
- Афанасия Цумелека (1982) 2004 йыл олимпия чемпионы (спорт йөрөшө буйынса- 20 км).
Иҫкәрмәләр
үҙгәртергә- ↑ https://it-ch.topographic-map.com/map-rs1hcz/%CE%A0%CF%81%CE%AD%CE%B2%CE%B5%CE%B6%CE%B1/?zoom=18¢er=38.95744%2C20.75476&popup=38.95781%2C20.75477
- ↑ Max Wasmar. Preveza // Die Slaven in Griechenland. — Berlin, 1941. — P. 64.
- ↑ Φουρίκης, Πέτρος Α. Η Πρέβεζα, θέσις, κτίσις, όνομα (грек) // Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών. — Αθήνα: Εταιρεία Βυζαντινών Σπουδών, 1924. — Т. Α. — С. 274—294.
- ↑ Peter Soustal & Johannes Koder Nikopolis und Kephallēnia // Tabula Imperii Byzantini 3. — Vienna, 1981. — Band 3. — С. 242.
- ↑ Παναγιώτης Αραβαντινός. Πρέβεζα // Χρονογραφία της Ηπείρου. — Αθήνα, 1857. — Vol. Β. — P. 133.
- ↑ Isager Jacob. Foundation and destruction, Nikopolis and Northwestern Greece. — Danish Institute at Athens: 978-87-7288-734-0, 2001. — P. 60. — ISBN 978-87-7288-734-0.
- ↑ Νίκος Δ. Καράμπελας Το σημερινό κάστρο του Αγίου Ανδρέα (грек). — 2012. — Т. 5.
- ↑ Превеза // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)
- ↑ Βλ. Σ. Σκλαβενίτης & Χ. Νικολάου Η δεύτερη κατάληψη της Πρέβεζας (1806) μέσα από τις αναφορές του προξένου της Επτανήσου Πολιτείας Νικολάου Ζαμπέλη (грек).
- ↑ Анатолий Демин Зарождение военной авиации в России // Авиация и космонавтика. — 2012.
- ↑ Sterling Seagrave. Soldiers of Fortune. — Time Life Medical, 1981. — 176 p. — ISBN 9780809433254.
- ↑ Απογραφή πληθυσμού - κατοικιών της 18ης μαρτίου 2001 (μόνιμος πληθυσμός) (грек). — Πειραιάς: Εθνική στατιστική υπηρεσία της Ελλάδας, 2009. — Т. I. — С. 382. — ISSN 1106-5761.
- ↑ 13,0 13,1 Необходимо задать параметр
url=в шаблоне {{cite web}}. Необходимо задать параметрtitle=в шаблоне {{cite web}}. [ ].