Оздилек Мәхмәт
Мәхмәт Оздилек (тыуған 1966 йылдың 1 апрелендә, Самсун) — төрөк футбол тренеры һәм элекке төрөк футболсыһы, әлеге ваҡытта «ББ Эрзурумспор» клубында эшләй. Бельгия футболсыһы Энцо Шифо стиленә оҡшатып уйнағаны өсөн уны Шифо тип атағандар.
| Оздилек Мәхмәт | |
 | |
| Зат | ир-ат |
|---|---|
| Гражданлыҡ |
 Төркиә |
| Спортта ил өсөн сығыш яһай |
Төркиә |
| Тыуған көнө | 1 апрель 1966[1] (58 йәш) |
| Тыуған урыны | Самсун[d], Төркиә |
| Туған тел | Төрөк теле |
| Һөнәр төрө | футболсы, футбол тренеры |
| Командалағы уйын позицияһы | фланговый полузащитник[d] |
| Спорт командаһы ағзаһы | Бешикташ[d], Кахраманмарашспор[d], Сборная Турции по футболу[d] һәм молодёжная сборная Турции по футболу[d] |
| Спорт төрө | Футбол |
| Бейеклеге/буйы | 167 сантиметр |
 Оздилек Мәхмәт Викимилектә | |
Оздилек үҙенең профессиональ карьераһының күп өлөшөн «Бешикташ» командаһында үткәрә, был команда өсөн 13 йыл дауамында уйнай һәм Истанбулдың иң яҡшы уйынсыларының береһе тип һанала. Төрөк футбол тарихында Оздилек, башлыса ярым һаҡсы булып уйнауына ҡарамаҫтан, иң яҡшы һөжүм итеүселрҙең береһе булып тора. «Бешикташ» командаһында уйнау дауамында Оздилек 130 гол индереүгә өлгәшә- был Төркиәнең ярым һаҡсы футболсылары араһында рекорд булып тора[2].
1991 йылда Оздилек Төркиәнең йыл футболсыһы бүләгенә лайыҡ була[3]. Төркиәнең дүрт тапҡыр чемпионы була. Ул дүрт йыл дауамында «Бешикташ» командаһының капитаны була[4]. Оздилек үҙ спорт карьераһы дауамындағы рәсми матчтарҙа бер ҡасан да ҡыҙыл карточка алмай уйнай[5][6].
Уйынсы карьераһы үҙгәртергә
Клуб карьераһы үҙгәртергә
Карьераһының башы үҙгәртергә
Оздилек Самсунда тыуған, футбол менән һәүәҫкәр сифатында «Самсун Ладикспор» командаһында шөғөлләнә башлаған.
Уны 16 йәшендә саҡта яңы ғына икенсе дивизионға сыҡҡан «Кахраманмарашспор» командаһы үҙенә саҡырып ала. Оздилек яңы командала үҙен яҡшы футболсы итеп күрһәтә һәм был команданың старт составындағы уйынсыһына әйләнә, ә «Кахраманмарашспор» командаһының лигалағы уйындары һәр миҙгел һайын яҡшыра бара. 1986/87 йылдар миҙгелендә Оздилек, 29 гол индереп, лиганың иң яҡшы бомбардиры булып таныла, шул уҡ ваҡытта уның командаһы үҙ класында саҡ-саҡ ҡына күтәрелмәйенсә ҡала. Киләһе миҙгел «Кахраманмарашспор» өсөн тағы ла уңышлыраҡ була. Оздилектең шәп уйнауы арҡаһында команда үҙ тарихында тәүге тапҡыр беренсе урынды биләй һәм юғары дивизионда уйнау хоҡуғына эйә була. Футболсының юғары күрһәткестәре иғтибарһыҙ ҡалмай, һәм уны 1987/88 миҙгеле аҙағында «Бешикташ» командаһына күсерәләр, унда Оздилек бөтә ҡалған футболсы карьераһы дауамында уйнай.
«Бешикташ» үҙгәртергә
Оздилектың «Бешикташ» командаһында уйнаған тәүге йылында был команда, Төркиә кубогын яулап, лигала икенсе урынды биләй. Киләһе йылдар команда өсөн тағы ла уңышлыраҡ була. Гордон Милна етәкләгән «Бешикташ» йәш командаһы төрөк футболында өҫтөнлөк ала башлай. 1988/89 миҙгелендә «Бешикташ», лигала һәм Төркиә кубогында «алтын дубль» яһап, еңә, шулай уҡ, Төркиә тарихында иң һөҙөмтәле уйын уйнап, «Адана Демирспор» командаһын 10:0 иҫәбе менән еңә. Оздилек уңышлы миҙгелгә үҙ өлөшөн индерә, ул кубок финалында «Трабзонспор» ҡапҡаһына гол бәрә. Киләһе йылда «Бешикташ» тағы ла чемпион була. Бөтә кампаня барышында «Бешикташ» командаһы бары бер тапҡыр ғына еңелә, әммә клуб киләһе миҙгелдә үҙ һөҙөмтәләрен тағы ла яҡшыртыуға ирешә. 1991/92 миҙгелендә «Бешикташ» бер тапҡыр ҙа еңелмәйсә чемпион була, ә Оздилек 12 гол индерә. Был рекордлы серия киләһе миҙгелдә тамамлана: «Бешикташ» «Галатаһарай» клубын үҙенән алға уҙҙыра. 1992/93 миҙгеле «Бешикташ» өсөн күңелһеҙлек менән тамамлана, команда Төркиә кубогында «Галатаһарай»ҙан еңелеп кенә ҡалмай, ә чемпионатта ла туптар туп айырмаһы буйынса еңелә. Оздилек был миҙгелдә 13 гол индерә.
1993/94 миҙгел дә уңышһыҙ була. Һигеҙ йыл эсендә тәүге тапҡыр «Бешикташ» чемпионатты миҙалһыҙ тамамлай, Оздилек та, башҡа йылдар менән сағыштырғанда, һөҙөмтәләре менән балҡып тормай, ул барлығы һигеҙ гол ғына индерә. Шуға ҡарамаҫтан, команда Төркиә кубогын яулай. Киләһе йылда Милнаға алмашҡа Кристоф Даум килә, ул командаға чемпионатта еңеү яуларға ярҙам итә. Был Оздилектың «Бешикташ» командаһында уйнаған осорҙағы карьераһында дүртенсе тапҡыр чемпион титулын алыуы була: уның командаға индергән өлөшө һигеҙ гол була. 1995/96 миҙгелендә Оздилек яҡшы формала була: ул 11 гол индерә, ә «Бешикташ» өсөнсө урынды биләй. Киләһе миҙгелдә Мәхмәт Оздилек лига уйындарында 11 гол индерә, шул уҡ ваҡытта «Бешикташ» лигала икенсе урынға күтәрелә һәм, былтырғы менән сағыштырғанда, бары тик «Галатаһарай» командаһынан ғына ҡалыша. 1980 йылдан алып киләһе миҙгел «Бешикташ» өсөн иң насар миҙгел була: команда чемпионатты бары тик алтынсы урында ғына тамамлай, шуға ҡарамаҫтан, Төркиә кубогын яулай ала. Мәхмәт, лигала 16 гол индереп, бомбардирҙар рейтингында өсөнсө һәм иң һөҙөмтәле ярым һаҡсы була. Шулай уҡ ул кубок финалында «Галатһарай»ға гол индерә. Был Оздилектың «Бешикташ» командаһы менән яулап алған дүртенсе кубогы була.
1998/99 миҙгелендә «Бешикташ» яңынан «алтын дубль» яһарға яҡын булһа ла, уға «Галатһарай» ҡамасаулай. «Ҡара бөркөт» лигала бер генә мәрәй айырмаһы менән еңелә. Ул миҙгелдә Оздилек 13 гол индерә. Киләһе йылда тағы ла шул уҡ хәл ҡабатлана. «Бешикташ» командаһынан 4 мәрәйгә артығыраҡ жыеп «Галатһарай» лигала еңеү яулай, шул уҡ ваҡытта Оздилек был турнирҙа 11 гол индерә. Киләһе миҙгел «Бешикташ» командаһында Оздилек өсөн 13-сө һәм һуңғыһы була. 2001 йылдың 4 авгусында «Бешикташ» «Милан» командаһы менән Оздилек өсөн хушлашыу уйынын ойоштора.[7][8]. Матчта төшөмгә төшкән аҡсалар Төркиә мәғарифының волонтерҙар фондына күсерелә[9]. Үҙ активында 130 голы булған Мәхмәт Оздилек «Бешикташ» тарихында Учар Фейяздан ҡала икенсе иң шәп бомбардир була.
Милли йыйылма командалары араһында үҙгәртергә
Оздилек үҙ карьераһында Төркиәнең йыйылма командаһы өсөн 1990—1997 йылдарҙа 31 матчта уйнай[10]. Ул 1992 йылда Европа чемпионаты һәм 1994 һәм 1998 йылдарҙа донъя чемпионатының квалификация уйындарында ҡатнаша.
Тренер карьераһы үҙгәртергә
Оздилекспорттан киткәндән һуң Англияла сәр Алекс Фергюсон һәм Бобби Робсондарҙа йыллыҡ стажировка үтә. Ике йылдан буйына ҡыҫҡа осорҙа «Малатьяспор» һәм «Сарыере» командаларында ҡыҫҡа ваҡыт эш лэгәндән һуң Оздилек Төркиә <a href="./Төркиәлә футбол буйынса йыйылма командаһы" rel="mw:WikiLink" data-linkid="243" data-cx="{"adapted":false,"sourceTitle":{"title":"Сборная Турции по футболу","thumbnail":{"source":"http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/T%C3%BCrk_mill%C3%AE_tak%C4%B1mlar_g%C3%B6%C4%9F%C3%BCs_armas%C4%B1.png/80px-T%C3%BCrk_mill%C3%AE_tak%C4%B1mlar_g%C3%B6%C4%9F%C3%BCs_armas%C4%B1.png","width":80,"height":80},"pageprops":{"wikibase_item":"Q483856"},"pagelanguage":"ru"},"targetFrom":"mt"}(недоступная ссылка)" class="cx-link" id="mwPA" title="Төркиәлә футбол буйынса йыйылма командаһы">йыйылма командаһы</a> тренеры Терим Фатихтың ярҙамсым булырға кил тигән тәҡдимен ҡабул итә. 2005 йылдың 24 ноябрҙә ул үҙенең посын ташлап китә. Бының сәбәбе бул ы п уның бер аҙна элек Төркиә — Швеция футбол матчындағы сыуалыштарҙа ҡатнашыуы тора. Видеояҙмала уның швейцария уйынсыһына аяғы тейеүе һәм шуның арҡаһында сыуалыштар килеп сығыуы сәбәпсе була. Уны ФИФА бер йыл буйына тренер булып эш ләүҙән тыя[11].
![http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/T%C3%BCrk_mill%C3%AE_tak%C4%B1mlar_g%C3%B6%C4%9F%C3%BCs_armas%C4%B1.png/80px-T%C3%BCrk_mill%C3%AE_tak%C4%B1mlar_g%C3%B6%C4%9F%C3%BCs_armas%C4%B1.png","width":80,"height":80},"pageprops":{"wikibase_item":"Q483856"},"pagelanguage":"ru"},"targetFrom":"mt"}](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/T%C3%BCrk_mill%C3%AE_tak%C4%B1mlar_g%C3%B6%C4%9F%C3%BCs_armas%C4%B1.png/80px-T%C3%BCrk_mill%C3%AE_tak%C4%B1mlar_g%C3%B6%C4%9F%C3%BCs_armas%C4%B1.png","width":80,"height":80%7D,"pageprops":%7B"wikibase_item":"Q483856"%7D,"pagelanguage":"ru"%7D,"targetFrom":"mt"%7D){kind=link}
2008 йылдың ноябрендә Оздилек «Антальяспор» командаһының баш тренер була. 2012/13 йылдар миҙгеленең аҙағына клубтың тренеры вазифаһын башҡара, ә 2013 йылдың 28 майында отставкаға сыға[12].
2013 йылдың октябрендә ул, «Генчлербирлига» клубында тренер булып[13], Диядин Метинады алмаштыра һәм клубты осош зонаһынан сығара. Команда миҙгел аҙағына тиклем Еврокубок урыны өсөн көрәшә һәм, ниһайәт, таблицала туғыҙынсы урынды биләй. Миҙгел аҙағында клуб президенты Илхан Кавкав Оздилекты клубта ҡалдырырға тырыша. Ләкин киләһе миҙгелдә команда составытураһында килешә алмауҙары арҡаһында, Оздилек , Кавкавдың тәҡдименә риза булмайынса артабан эшләүҙән баш тарта[14].
2014/15 миҙгелендә Оздилек «Ризеспор» клубының яңы баш тренеры итеп күрһәтелә[15]. 2014 йылдың 8 декабрендә Оздилек был эшенән сығарыла[16]. Команда 12 турҙан һуң таблицала барлығы 16-сы урынды ғына биләй.
«Ризеспор» клубынан киткәс, бер айҙан һуң Оздилек «Кайсери Эрджиесспор клубының баш тренер була[17]. Был «Кайсери»ҙа ла Оздилек оҙаҡ эшләй алмай. 2015 йылдың 24 мартында ул баш тренер вазифаһынан баш тарта[18].
Тренерлыҡ карьераһында ул икенсе тапҡыр 2015 йылдың сентябре башында «Генчлербирлиги» командаһын етәкләй. Декабрь уртаһында был эштән дә сыға[19].
«Коньяспор» һәм «Эрзурумспор»ҙа эшләгәндән һуң, Оздилек 2019 йылдың октябрендә Юджель Ильдизды «Денизлиспор»ҙа алмаштыра[20]. 2020 йылдың февралендә, команда ете уйында рәттән еңеү яулай алмағанлыҡ арҡаһында, ике яҡ та контракт килешеүен өҙә.
Иҫкәрмә үҙгәртергә
- ↑ Mehmet Özdilek // Transfermarkt.com (билдәһеҙ) — 2000.
- ↑ Hatırladınız mı? – Beşiktaş – Haber 1903 – Beşiktaş´ın Kalbi – Dünya´nın en çok ziyaret edilen Beşiktaş sitesi – BJK, Kartal, 1903, Haber, Video, Kara Kartal, Beşiktaş Haberleri, Karakartal (30 август 2011).
- ↑ Joueur de l'année en Turquie – Les meilleurs joueurs de l'histoire du football.
- ↑ 25 Mayıs 2001 Cuma.
- ↑ Güle güle Şifo.
- ↑ İlginç futbol rekorları!
- ↑ Beşiktaş 2–1 Milan MS 04.08.2001. 2017 йыл 12 март архивланған.
- ↑ Mehmet Özdilek kimdir.
- ↑ Güle güle Mehmet.
- ↑ Mamrud, Roberto. Turkey – Record International Players. RSSSF (29 октябрь 2009).
- ↑ Olympia Verlag GmbH (Hrsg.). Mehmet Özdilek tritt zurück. kicker online (22 ноябрь 2005). Дата обращения: 23 февраль 2012.
- ↑ ntvspor.net: Mehmet Özdilek istifa etti
- ↑ ntvspor.net: Gençler’in yeni hocası Özdilek
- ↑ trtspor.com.tr: «Şifo Mehmet ile yollar niye ayrıldı?»
- ↑ trtspor.com.tr: «Rizespor’da „Şifo Mehmet“ dönemi başladı»
- ↑ ntvspor.net: «Rize’de Özdilek dönemi kapandı!»
- ↑ trtspor.com.tr: »İşte Özdilek’in yeni adresi"
- ↑ ntvspor.net: «Özdilek istifa etti»
- ↑ Genclerbirligi verschleißt fünften Coach. Spox.com (30 декабрь 2015).
- ↑ milliyet.com.tr: «Denizlispor’da Mehmet Özdilek dönemi!»