Википедия

Одиссея

Боронғо грек эпик поэмаһы

«Одиссе́я» (бор. грек. Ὀδύσσεια) — Боронғо Греция шағиры Гомерҙыҡы тип һаналған, «Илиада»нан һуң икенсе классик поэма. Фараздар буйынса, беҙҙең эраға тиклем VIII быуатта йәки һуңыраҡ ижад ителгән. Әҫәр Одиссей исемле мифик геройҙың Троя һуғышынан һуң тыуған яҡтарына ҡайтҡан ваҡытында тарыған мажараларын, шулай уҡ Одиссейҙың уны Ион диңгеҙендәге Итака утрауында көтөүсе ҡатыны Пенелопа кисергән хәл-ваҡиғаларҙы һүрәтләй.

Одиссея
Рәсем
Атамаһы Ὀδύσσεια
Производная работа Одиссей[d], О, где же ты, брат?[d], Одиссея[d], Взгляд Улисса[d], Ulysses 31[d], Одиссея[d], Возвращение Ринго[d], Странствия Одиссея[d] һәм Улисс[d]
Циклдың өлөшө булып тора Эпический цикл[d]
Төп тема Returns from Troy[d]
Жанр Эпос
Баҫма йәки тәржемә Одиссея[d], The Odyssey[d], The Odyssey of Homer[d], The Odyssey[d], The Odyssey of Homer[d], Odissea (Pindemonte)[d], Odyssée[d], L'Odyssée[d], L’Odyssée[d], Odyssée[d], Odyssée[d], L'Odyssée[d], L'Odyssée d'Homère[d], L'Odyssée, 'Poésie homérique'[d], Odyssée[d], Homérowa Odyssea[d], La Odisea[d], La Odisea de Homero[d], Homérova Odysseia[d], The Odyssey[d], Příběhy Odysseovy[d], Q54460006?, La Ulyxea[d], La Odisea[d], Odysséa de Homero[d], Q109652097?, Odysseja[d], Odiseea[d], Odysseia[d], L'Ulisse[d], Одиссея (Гомер; Пушкин)[d], Odissea[d], Odissea[d], Odissea[d], الأوديسة[d][1], Homeri Odyssea[d][2] һәм The Odyssey[d]
Автор Гомер
Ил Боронғо Греция
Әҫәрҙең теле боронғо грек теле[d]
Место действия Урта диңгеҙ
Использованный метр гекзаметр[d]
Персонаждар Одиссей, Посейдон[d], Пенелопа[d], Телемах[d], Афина[d], Ментор[d], Кирка (мифология), Калипсо[d], Навсикая[d], Полифем[d], Зевс һәм Гермес
Һүрәтләнгән объект Odyssey episode[d]
Первая строка Ἄνδρα μοι ἔννεπε, μοῦσα, πολύτροπον, ὃς μάλα πολλὰ
Авторлыҡ хоҡуғы статусы 🅮[d] һәм 🅮[d]
Литературный мотив deity flies in bird plumage[d][3], cows of the sun[d][4], deity in guise of mortal[d][5], transformation: human to swine[d][5], magic bow[d][5], only master is able to bend bow[d][5], ears stopped with wax to avoid enchanting song[d][6], feigned madness unmasked by threatening person's child[d][7], deity takes form of particular person to visit mortals[d][8] һәм deity as helper[d][9]
Аббревиатуралар таблицаһындағы ҡыҫҡартыу Hom. Od.[10]
 Одиссея Викимилектә

Гомерҙың икенсе билдәле әҫәре «Илиада» кеүек «Одиссея» поэмаһында ла мифик элементтар бик күп, уларҙы хатта тағы ла күберәк тип әйтергә лә була (алпамыша циклоп Полифем, тылсымсы Кирка, Эол алла менән осрашыуҙар һ. б.). Поэмалағы мажараларҙың күбеһен Алкиной батшалағы мәжлес барышында Одиссей үҙе тасуирлап һөйләй.

Поэма

үҙгәртергә

Антик поэзияға хас булған алты быуынлы шиғыр формаһы — гекзаметр менән яҙылған «Одиссея» 12 110 шиғырҙан тора. Әҫәргә беҙгә хәҙер билдәле тышҡы күренеште б. э. т. III быуатта Александрия китапханаһының тәүге хеҙмәткәрҙәренең береһе Зенодот Эфесский бирә. Ул быны Гомерҙың «Илиада» менән «Одиссея»һын тикшереп өйрәнгәндән һуң эшләй, ике әҫәрҙе лә грек алфавитындағы хәрефтәр һанына ярашлы 24 йырға (рапсодияға[11]) бүлә һәм уларҙың һәр береһен алфавиттағы хәрефтәр менән билдәләй, «Илиада»ға баш хәрефтәр, ә «Одиссея»ға — бәләкәй хәрефтәр тура килә.

Беренсе строфа

үҙгәртергә
 
Поэманың башы

«Илиада» кеүек «Одиссея» ла боронғо грек мифологияһы аллаһы Музаға мөрәжәғәттән (өндәш һүҙҙән) башлана (Ἄνδρα μοι ἔννεπε, Μοῦσα, πολύτροπον):

Муза, скажи мне о том многоопытном муже, который
Долго скитался с тех пор, как разрушил священную Трою,
Многих людей города посетил и обычаи видел...[12]


Әҙәбиәт

үҙгәртергә
 
Одиссей менән Калипсо

Тәржемәләр

үҙгәртергә
  • Одиссея. Героическое творение Омира. Переведена с еллиногреческого языка [прозой П. Е. Екимовым]. Ч. 1-2. М., 1788.
  • Одиссея. / Пер. [прозой] И. Мартынова. В 4 ч. СПб., 1826—1828.
  • Гомер. Одиссея. / Пер. П. А. Шуйского. Свердловск, 1948. 424 стр. 1000 экз.
  • Гомер. Одиссея. / Пер. В. Вересаева. М., 1953.

Ентекле комментарий:

  • Гомер. Одиссея. / Пер. В. А. Жуковского. Ст. и прим. В. Н. Ярхо. Отв. ред. М. Л. Гаспаров. (Серия «Литературные памятники»). М.: Наука, 2000. 544 стр. 5000 экз.

Учебные издания:

  • Дрбоглав И. Ф. Словарь к Одиссее Гомера в порядке стихов. Тифлис, 1894. 300 стр.
  • Голинкевич Н. Т. Читаем Гомера. Одиссея: Песнь 1-я. Комментарий с переводом и словарем. М.: Высш. шк., 1996. 222 стр. 1500 экз. ISBN 5-06-003391-0

Тикшеренеүҙәр

үҙгәртергә
См. также литературу в статьях Гомер и Илиада
  • Шестаков С. П. О происхождении поэм Гомера. Вып. 1. О происхождении Одиссеи. Казань, 1892. 238 стр.
  • Ирина Владимировна Шталь «Одиссея» — героическая поэма странствий. (Серия «Из истории мировой культуры»). М.: Наука, 1978. 165 стр. 50000 экз.
  • Мальчукова Т. Г. «Одиссея» Гомера и проблемы её изучения: Учеб. пособие по спецкурсу. Петрозаводск, 1983. 92 стр. 500 экз.
  • Антипенко А. Л. «Мифология богини»: По данным «Одиссеи» Гомера. М.: Ладомир, 2002. 256 стр. 1000 экз. ISBN 5-86218-419-8
  • Тихонов А. А. Одиссея разума и разум Одиссея. Ульяновск, КТП, 2003. 166 стр. ISBN 5-86045-144-X
  • Орлов И. Л. «Путь Одиссея». Москва, ИПЦ "Маска", 2009. 613 стр. ISBN 978-5-911146-342-7

Одиссеяға антик аңлатмалар (схолии)

үҙгәртергә

Текст схолий к «Одиссее» по изданию Диндорфа (1855):

  • Vol. I. Песни I—VIII
  • Vol. II Песни IX—XXIV. Указатели.

Новое издание схолий (начато):

Иҫкәрмәләр

үҙгәртергә
  1. ↑ (unspecified title) (ғәр.) / د. خشبة
  2. ↑ Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (хорв.) — LZMK, 1999. — 9272 с.
  3. ↑ Thompson S. Motif-Index of Folk-Literature (ингл.): A Classification of Narrative Elements in Folktales, Ballads, Myths, Fables, Medieval Romances, Exempla, Fabliaux, Jest-Books, and Local Legends — 1958.
  4. ↑ Thompson S. Motif-Index of Folk-Literature (ингл.): A Classification of Narrative Elements in Folktales, Ballads, Myths, Fables, Medieval Romances, Exempla, Fabliaux, Jest-Books, and Local Legends — 1958.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Thompson S. Motif-Index of Folk-Literature (ингл.): A Classification of Narrative Elements in Folktales, Ballads, Myths, Fables, Medieval Romances, Exempla, Fabliaux, Jest-Books, and Local Legends — 1958.
  6. ↑ Стит Т. Motif-Index of Folk-Literature: Volume 1: A–C — Rosenkilde and Bagger, 1955.
  7. ↑ Стит Т. Motif-Index of Folk-Literature: Volume 1: A–C — Rosenkilde and Bagger, 1955.
  8. ↑ Thompson S. Motif-Index of Folk-Literature (ингл.): A Classification of Narrative Elements in Folktales, Ballads, Myths, Fables, Medieval Romances, Exempla, Fabliaux, Jest-Books, and Local Legends — 1958.
  9. ↑ Thompson S. Motif-Index of Folk-Literature (ингл.): A Classification of Narrative Elements in Folktales, Ballads, Myths, Fables, Medieval Romances, Exempla, Fabliaux, Jest-Books, and Local Legends — 1958.
  10. ↑ https://www.perseus.tufts.edu/hopper/abbrevhelp
  11. ↑ Боронғо гректарҙа эпик әҫәрҙәр өҙөгө
  12. ↑ Перевод В. Вересаева // Гомер. Одиссея. — М.: Гослитиздат, 1953. — С. 3.

Әҙәбиәт

үҙгәртергә
  • Статья основана на материалах Литературной энциклопедии 1929—1939.

Һылтанмалар

үҙгәртергә
«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Одиссея&oldid=811194» битенән алынған