Комбу Сайлыкмаа Салчак ҡыҙы

Комбу Сайлыкмаа Салчак ҡыҙы (12 декабрь 1960 йыл, Бай-Тал ауылы, Бай-Тайға районы, Тыва АССР-ы) — шағир, тәржемәсе, әҙәбиәт белгесе, филология фәндәре кандидаты[1].

Комбу Сайлыкмаа Салчак ҡыҙы
Зат ҡатын-ҡыҙ
Гражданлыҡ  Рәсәй
Тыуған көнө 12 декабрь 1960({{padleft:1960|4|0}}-{{padleft:12|2|0}}-{{padleft:12|2|0}}) (63 йәш)
Тыуған урыны Бай-Тал[d], Бай-Тайгинский кожуун[d], Тувинская автономная область[d], РСФСР, СССР
Һөнәр төрө яҙыусы, шағир
Уҡыу йорто Тыва дәүләт университеты[d]

Биографияһы

үҙгәртергә

1960 йылдың 12 декабрендә Тыва АССР-ы Бай-Тайға районы Бай-Тал ауылында күп балалы ауыл интеллигенты ғаиләһендә алтынсы бала булып тыуған. Бай-Тайға районының Тээли ауылында дөйөм белем биреү мәктәбен, һуңынан Ҡыҙыл медицина училищеһын(1979), Ҡыҙыл дәүләт педагогия институтының филология факультетын тамамлай (1984), 1999 йылда Рәсәй Фәндәр Академияһы А. М. Горький исемендәге донъя әҙәбиәте институтының көндөҙгө аспирантураһын тамамлай. «Заманса тыва шиғриәте; жанрҙар системаһы» темаһына кандидатлыҡ диссертацияһын яҡлай. Ауыл мәктәптәрендә уҡыу-уҡытыу буйынса директор урынбаҫары, ТНИИЯЛИ ғилми хеҙмәткәре, Ҡыҙыл дәүләт институтының Тыва филологияһы кафедраһы уҡытыусыһы булып эшләй[2].

Сайлыкмаа Комбу бер нисә шиғри йыйынтыҡ авторы; Ужук (1990), Сайдаяк 1994), «Ийи эрик» (2000), сыуаш телендә «Сонетсем» (1999) китабы сыға. Уның тәржемәһендә «Мэйhуа чечээ» тигән Боронғо Ҡытай лирикаһы йыйынтығы (Мэйһуа сәскәһе, 1993) сыға.

Донъя һәм рус әҙәбиәтенең күп әҫәрҙәрен тәржемә итә: улар иҫбәендә Ғүмәр Хәйәм, Рудаки, Сафпо, А. Пушкин, Н.Некрасов, С. Есенин, А. Ахматова, М. Цветаева, Б. Әхмәҙуллина әҫәрҙәре. Уның тәржемәһендә Галина Принцеваның (Ҡыҙыл) «Шаанак» («Береек», 2003), Турсынай Оросбаеваның"Чайлагда дүн" (Йәйләүҙә төн, 2003) китаптары баҫылып сыға[3][4] Ул 2000 йылдан «Алантос»әҙәби берекмәһе етәксеһе. Ул йәш шағирҙарҙың «Алантос 1» йыйынтығын төҙөй һәм сығара (2005). Шулай уҡ республика нәшриәттәрендә сыҡҡан йәш авторҙарҙың күп кенә йыйынтыҡтарын төҙөүсе һәм мөхәррире. Район Советы депутаты итеп һайлана[2].Тыва Республикаһы яҙыусылар Союзы (1991), Рәсәй Федерацияһы яҙыусылар Союзы (1994), Рәсәй Федерацияһы журналистар Союзы (2001) ағзаһы.

Наградалары һәм исемдәре

үҙгәртергә
  • Барыкаан ис. премия (1991)
  • Йәш яҙыусыларҙың әҙәби конкурсы лауреаты (1998)
  • А. Фадеев исемендәге Дөйөм Рәсәй әҙәби премия лауреаты (2006)

Төп баҫмалары

үҙгәртергә
  1. Ужук: шүлүктер. — Кызыл: ТывНҮЧ, 1990.- 54 ар. Путеводная нить: стихи.
  2. Сайдаяк: шүлүктер. — Кызыл: ТывНҮЧ, 1994. −32 ар. Сайдаяк: стихи.
  3. Ийи эрик: шүлүктер, сонттер — Кызыл: ТывНҮЧ, 2000. — 55 ар. Два берега: стихи, сонеты.

Урыҫ телендә:

  1. Сезон отцветания солнца: стихи / пер. на рус. яз.: В. Гордеева, С. Михайлова, Э. Цаллагаовой, И. Принцевой. — Кызыл: РИО ТГУ, 2003. — 48 с.

Тәржемәләре:

  1. Мэйhуа чечээ: Кыдат лирика / Очул. С. Комбу; ред. М. Сенгин. — Кызыл: ТывНҮЧ, 1993. — 96 ар. Цветок мэйhуа: китайская лирика.

Иҫкәрмәләр

үҙгәртергә
  1. Комбу С. С. Комбу Сайлыкмаа Салчаковна. Тувинская литература : словарь / С. С. Комбу; под ред.: Д. А. Монгуша, М. Л. Трифоновой. — Новосибирск: 2012. — С.102.
  2. 2,0 2,1 Тува литературная. Вып.1 : биобиблиогр. справочник / НБ им. А. С. Пушкина Респ. Тыва; авт.-сост.: С. С. Комбу, Л. М. Чадамба, Е. М. Ак-кыс. — Кызыл, 2007. — 52 с.
  3. Радуга Тувы. Дата обращения: 27 июль 2014. Архивировано из оригинала 2 февраль 2015 года. 2015 йыл 2 февраль архивланған.
  4. Персональный сайт — Тыва чогаалчылар. Дата обращения: 27 июль 2014. Архивировано 9 май 2015 года.

Һылтанмалар

үҙгәртергә