Кеблә

Кебләләр (рус. Тли, лат. Aphidoidea) — үлән бете, үҫемлектәрҙең һутын ҡорота торған йәшел төҫтәге ваҡ ҡына ҡанатһыҙ бөжәк; өҫғаилә бөжәктәр ярым ҡаты ҡанатлылар отрядынан (Hemiptera). Элегерәк тигеҙ ҡанатлыларға керетелгән булған (Homoptera). Кебләләрҙең 4000 төрө билдәле.

Кеблә
Кебләләр өйөрө
Фәнни классификация
арауыҡтағы ранг Домен:  Эукариоттар Батшалыҡ:  Хайуандар Суб-батшалыҡ:  Эуметазойҙар Тип/Бүлек:  Ике яҡлы - симметриялы Ярым бүлек:  Беренсел ауыҙлылар Рангаһыҙ:  Ҡау һалыусылар Тип:  Быуынтыҡ аяҡлылар Ярым тип:  Трахеялылар Юғары класс:  Алты аяҡлылар Класс:  Бөжәктәр Подкласс:  Асыҡ яңаҡ һөйәклеләр Инфракласс:  Ҡанатлы бөжәктәр Инфракласс:  [[Neoptera|Яңы ҡанатлы бөжәктәр ru:Новокрылые насекомые]] Отряд:  Ярым ҡаты ҡанатлылар Подотряд:  Sternorrhyncha Өҫ ғаилә:  Кебләләр
Халыҡ-ара фәнни исеме
Aphidoidea
Номенклатура тибы
Aphididae Latreille, 1802
Викитөркөмдә Систематика Викиһаҡлағыста рәсемдәр ITIS   109190 NCBI   33385

Туҡланыуы

Кебләләр аминокислоталарға бай булған һуттар менән туҡлана һәм татлыҡай бүлеп сығаралар. Бал ҡорттары уны йыя. Ул балды япраҡ балы тип йөрөтәләр.

Үрсеүе ҙәм һауа юлы менән таралышы

Кебләләрҙең терек хәлдә тыуыуы

Кебләләрҙең стадялы үҫеше

Кебләләрҙең систематикаһы

Үҫемлек һабағына һырышыусы кебләләр

Кебләләр күп төрлө таксондар тәшкил итәләр һәм ун ғәиләгә керәләр.Phylloxeroidea (филлоксерҙар аҫ ғаиләһе кебләләре айырым төркөм тәшкил итә).

• Anoeciidae
• Aphididae Latreille, 1802 (Настоящие тли)
• Drepanosiphidae
• Greenideidae
• Hormaphididae
• Lachnidae
• Mindaridae
• Pemphigidae
• Phloeomyzidae
• Thelaxidae

Үҙенсәлектәре

Уларҙың ҡырмыҫҡалар менән симбиоз бәйләнешеә бар. Ҡайһы бер ҡырмыҫҡалар уларҙы ҡарай, көтөүлектәрен көтә, һәм уларҙың шәкәрле һуттарын аҙыҡ булараҡ ҡуллана.

Әҙәбиәт

Oсматау кебләләрҙең төп дошманы

• Г.Д.Зәйнуллина.Умартасылыҡ һүҙлеге. 2001 й. Өфө. 255 бит.ISBN 5-295-02 844-5
• Мордвилко А. К. Насекомые полужесткокрылые (Insecta Hemiptera). Aphidodea. Фауна России и сопредельных стран, преимущественно по коллекциям Зоологического Музея Императорской Академии Наук. Том 1. Выпуск 1. (С 93 рисунками в тексте). Петроград. Типография Российской Академии Наук. 1914. 276 с.
• Мордвилко А. К. Насекомые полужесткокрылые (Insecta Hemiptera). Aphidodea. Фауна России и сопредельных стран, преимущественно по коллекциям Зоологического Музея Императорской Академии Наук. Том 1. Выпуск 2. (С 55 рисунками в тексте). Петроград. Типография Российской Академии Наук. 1919. 276 с.
• Heie, O. E. 1980. The Aphidoidea (Hemiptera) of Fennoscandia and Denmark. 1. Fauna Entomologica Scandinavica, 9.
• Heie, O. E. 1987. Palaeontology and phylogeny. Aphids: Their biology, natural enemies, and control, vol 2A. Eds. A. K. Minks and P. Harrewijn. Elsevier, Amsterdam.
• Heie, O. E. 1994. Why are there so few aphid species in the temperte areas of the southern hemisphere? European Journal of Entomology 91:127-133.
• Heie, O. E. 1994. Aphid ecology in the past and a new view on the evolution of Macrosiphini. In Individuals, Population and Patterns in Ecology. Eds. S. R. Leather et al. Intercept, Andover. pp. 409–418.
• Minks, A. K. and P. Harrewijn, eds. 1987. Aphids: Their biology, natural enemies and control. Elsevier, Amsterdam.
• Moran, N. A. 1992. The evolution of aphid life cycles. Annual Review of Ecology and Systematics 37:321-348.
• von Dohlen, C. D. and N. A. Moran. 1995. Molecular phylogeny of the Homoptera: a paraphyletic taxon. Journal of Molecular Evolution. 41:211-223.

Шулай уҡ ҡарағыҙ

• Трофобиоз
• Мирмекофилия

Һылтанмалар

• http://www.sel.barc.usda.gov/aphid/aphids.htm 2008 йыл 2 октябрь архивланған. Aphidoidea на сайте US Department of Agriculture
• http://tolweb.org/Aphidoidea/11009/1995.01.01 2013 йыл 13 декабрь архивланған. Aphidoidea на сайте The Tree of Life

{{|zh}}