Ирмтрауд Эльфриде Моргнер (нем. Irmtraud Elfriede Morgner; 28 август 19336 май 1990) — немец яҙыусыһы.

Ирмтрауд Моргнер
нем. Irmtraud Elfriede Morgner
Рәсем
Зат ҡатын-ҡыҙ[1]
Гражданлыҡ  Германия
 Германия Демократик Республикаһы
Тыуған көнө 22 август 1933({{padleft:1933|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:22|2|0}})[2][3][4][…]
Тыуған урыны Хемниц, Саксония, Өсөнсө рейх[1]
Вафат булған көнө 6 май 1990({{padleft:1990|4|0}}-{{padleft:5|2|0}}-{{padleft:6|2|0}})[4][5][6][…] (56 йәш)
Вафат булған урыны Берлин, Германия Демократик Республикаһы
Үлем төрө тәбиғи үлем[d]
Үлем сәбәбе Яман шеш
Ерләнгән урыны Центральное кладбище Фридрихсфельде[d]
Ҡәбере һүрәте
Туған тел Немец теле
Яҙма әҫәрҙәр теле Немец теле
Һөнәр төрө яҙыусы, журналист
Эш урыны Союз писателей ГДР[d]
Уҡыу йорто Лейпцигский университет[d]
Специальность германистика[d] һәм әҙәбиәт ғилеме
Архивы хранятся в German Literature Archive Marbach[d][7]
Сәнғәт йүнәлеше социалистик реализм[d]
Ойошма ағзаһы Союз писателей ГДР[d] һәм Neue Deutsche Literatur[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Рәсми сайт irmtraud-morgner.de
 Ирмтрауд Моргнер Викимилектә

Биографияһы

үҙгәртергә

Ирмтрауд Моргнер 1933 йылдың 28 авгусында Германияла Хемниц ҡалаһында инженер-тимер юлсы ғаиләһендә тыуған[8]. 1952 йылда университетҡа инеү өсөн дөйөм квалификация сертификаты ала. 1952 йылдан 1956 йылға тиклем Лейпциг университетында уҡый[9]. 1958 йылға тиклем «neue deutsche literatur[de]» журналының редколлегия ағзаһы.

«Aufbau-Verlang» нәшриәте мәхәррире Иоахим Шрекҡа  кейәүгә сыға. 1967 йылда улы тыуа. 1970 йылда парҙар айырылыша. 1972 йылда ул үҙенең коллегаһы яҙыусы Пол Винсҡа икенсе тапҡыр кейәүгә сыға. 1977 йылда никахтары тарҡала.

Үҙенең 1984 йылғы «Witch Vilmma's invention of speech-swallowing» мәҡәләһен Морган Робин редакцияһы аҫтында Sisterhood Is Global: The International Women's Movement Anthology[en] антологияһына индерә[10].

 
Берлин, яҙыусыларҙың VII съезы, Ирмтрауд Моргнер (һулда) Криста Вольф менән һөйләшә

ГДР Яҙыусылары Ассоциацияһы идаралығы ағзаһы була.

1987 йылда уның яман шеш булыуы асыҡлана. 1980 йылдар аҙағында бер нисә операция үткәрә. 1990 йылдың 6 майында вафат була.

1968 йылда «Hochzeit in Konstantinopel» романы белән танылып, социалистик реализмға ҡағылышлы ҡайһы бер традицион әҫәрҙәрен яҙғандан һуң, 1968 йылда Hochzeit in Konstantinopel романы арҡаһында киң танылыу ала[11]. Феминистик күҙлектән фэнтези һәм көндәлек тормошто реалистик һүрәтләүҙең виртуоз ҡатышмаһы. Ғәҙәттә, уның әҫәрҙәрендә көнсығыш Германия һүрәтләнә. Цензура режимы ваҡытында йыш ҡына үҙе эләккән цензураның әҙәбиәткә йоғонтоһонан мыҫҡыл итә. Көнсығыш Германияла ул тос бүләктәргә эйә булыуға ҡарамаҫтан, эҙәрлекләүҙәргә дусар була, ә әҫәрҙәрен йыш ҡына мөхәррирләйҙәр һәм кире ҡағалар. Уның иң күренекле әҫәре тип «Leben und Abenteuer der Trobadora Beatriz nach Zeugnissen ihrer Spielfrau Laura» әҫәрен атарға мөмкин. «A 'novel in thirteen books and seven intermezzos» эпистоляр роман тип һанала, сөнки унда туранан-тура хикәйәләүҙән тыш, мөхәббәт шиғриәте, Морзе әлифбаһы, стенограммалар һәм хат алышыуҙар бар. Интермеццо «Rumba auf einen Herbst» романынан алынған, элегерәк 1965 йылда уны цензорҙар кире ҡаҡҡан. «Amanda. A Witch's Tale», и «Leben und Abenteuer der Trobadora Beatriz[de]» трилогияны барлыҡҡа килтерергә тейеш булған.

Һуңғы йылдарҙа яман шеш ауырыуы арҡаһында «Salman trilogy» әҫәрен тамамлап өлгөрмәй. Уның вафатынан һуң өсөнсө романының өҙөктәре «Das heroische Testament» томында баҫылып сыға.

 
Фридрихсфельдта Үҙәк зыяратта рәссамдар бүлегендә Ирмтрауд Моргнерҙың ҡәбере

Ирмтрауд Моргнер Фридрихсфельдта Үҙәк зыяратта ерләнгән.

Китаптары

үҙгәртергә
  • Das Signal steht auf Fahrt. Berlin, 1959.
  • Ein Haus am Rand der Stadt. Berlin, 1962.
  • Hochzeit in Konstantinopel. Berlin, 1968.
  • Gauklerlegende. Berlin, 1970.
  • Die wundersamen Reisen Gustavs des Weltfahrers[de]. Berlin, 1972.
  • Leben und Abenteuer der Trobadora Beatriz nach Zeugnissen ihrer Spielfrau Laura. Berlin, 1974.
    • The Life and Adventures of Trobadora Beatrice as Chronicled by Her Minstrel Laura (translated by Jeanette Clausen). Nebraska, 2000.
  • Geschlechtertausch (with Sarah Kirsch und Christa Wolf). Darmstadt, 1980.
  • Amanda. Ein Hexenroman (Amanda. A Witch's Tale). Berlin, 1983.
  • Die Hexe im Landhaus (with Erica Pedretti). Zürich, Mit einem Beitrag von Erica Pedretti. Rauhreif Verlag, Zürich 1984, ISBN 3-907764-03-X.
  • Der Schöne und das Biest. Leipzig, 1991.
  • Rumba auf einen Herbst. Hamburg, 1992.
  • Das heroische Testament (The Heroic Testament). München, 1998
  • Erzählungen. Berlin, 2006.

Документаль фильмдар

үҙгәртергә
  • Unterwegs – Begegnung mit Irmtraud Morgner. Buch und Regie: Gabriele Schärer, Schweiz 1995.
  • Geradezu heraus. Irmtraud Morgner in Chemnitz. Buch und Regie: Beate Kunath, Ursel Schmitz, D 2008. Zeitzeugen: Detlef Thierig u. a.

Иҫкәрмәләр

үҙгәртергә
  1. 1,0 1,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #118817663 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  2. Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
  3. Irmtraud Morgner // SNAC (ингл.) — 2010.
  4. 4,0 4,1 Irmtraud Morgner // Internet Speculative Fiction Database (ингл.) — 1995.
  5. Irmtraud Morgner // https://www.fembio.org/biographie.php/frau/frauendatenbank?fem_id=20095 (нем.)
  6. Irmtraud Morgner // Энциклопедия Брокгауз (нем.)
  7. https://www.dla-marbach.de/index.php?id=450&ADISDB=BF&WEB=JA&ADISOI=12517
  8. Texte:Produktivkraft sexualitaet4 – club dialektik.www.club-dialektik.de.Дата обращения: 12 марта 2021.
  9. Vassar.«Biographie»(нем.).Дата обращения: 1 мая 2015.Архивировано 11 февраля 2015 года.
  10. «Table of Contents: Sisterhood is global :» (нем.).Catalog.vsc.edu.Дата обращения: 15 октября 2015. Архивировано 8 декабря 2015 года.
  11. Irmtraud Morgner (нем.). www.fembio.org. Дата обращения: 12 март 2021.

Һылтанмалар

үҙгәртергә