Информа́тика (франц. Informatique; ингл. Computer science) — ҡарар ҡабул итеүҙе тәьмин итергә мөмкинлек биреүсе компьютер технологияларын ҡулланып, мәғлүмәт йыйыу, һаҡлау, эшкәртеү, тапшырыу, анализ һәм баһалау ысулдары һәм процестары тураһында фән[1].

Информатика
Өйрәнеү объекты компьютинг[d]
Вики-проект Проект:Информационные технологии[d]
Stack Exchange сайты cs.stackexchange.com
CIP коды 11.0701 һәм 11.07
 Информатика Викимилектә

Информатика эсенә хисаплаусы машиналарҙа һәм хисаплаусы селтәрҙә эшкәртеүгә ҡараған: абстракт, алгоритмдарҙы анализлау, йәки конкрет, мәҫәлән, программалау телен эшләү һәм мәғлүмәтте тапшырыу протоколы кеүек фәндәр инә.

Информатикала тикшеренеүҙәр темаларына ҡараған мәсьәләләр:

large capital lambda Plot of a quicksort algorithm
Utah teapot representing computer graphics Microsoft Tastenmaus mouse representing human-computer interaction
Charles Babbage sometimes referred as "father of computing".[2]
Ada Lovelace is credited with writing the first algorithm intended for processing on a computer.[3]

Терминдың этимологияһы үҙгәртергә

Информатика (нем. Informatik) терминын иң беренсе булып, немец белгесе Карл Штейнбух Informatik мәҡәләһендә ҡуллана: Automatische Informationsverarbeitung (Информатика: Автоматическая обработка информации) 1957 года[4].

Француз термины «informatique» 1962 йылда Филипп Дрейфус тарафынан тәҡдим ителә, ул терминдың башҡа Европа халыҡтары телдәренә тәржемәләрен дә эшләй.

«Информология» һәм «информатика» терминдарын 1962 йылда СССР Фәндәр академияһының ағза-корреспонденты Александр Харкевич да тәҡдим итә. Фән булараҡ информатика нигеҙҙәре «Основы научной информации» (1965) китабында яҙылған, был китап 1968 йылда «Основы информатики» исемендә яңынан нәшер ителә[5].

Төп терминдар үҙгәртергә

  • Информация ресурсы — Кадрҙар әҙерләүҙә, фәнни тикшеренеүҙәрҙә һәм матди производствола ҡулланылған, ваҡыт арауығында үҙгәреүсән йәмғиәттең ысын торошон сағылдырған факттарҙы, документтарҙы, мәғлүмәт (данные) һәм белемде концентрациялау (йыйыу)[6].
  • Информация мөхите — уны компьютерҙа һаҡланған, ләкин информация системаһы итеп теркәлмәгән, ниндәй ҙә булһа материаль ысынбарлыҡтағы өлкәгә ҡараған һәм бер, йәки бер нисә ҡулланыусы тарафынан ҡулланылған белем, факттар һәм мәғлүмәттәр барыһы бергә тәшкил итә[7].
  • Информация технологияһы — кешеләр мәғлүмәтте йыйыу, һаҡлау, эшкәртеү һәм таратыу өсөн ҡулланған ысулдар, ҡоролмалар һәм производство процестары барыһы бергә[7].

Иҫкәрмә үҙгәртергә

Әҙәбиәт үҙгәртергә

  • Fein, Louis (1959). «The Role of the University in Computers, Data Processing, and Related Fields». Communications of the ACM 2 (9): 7–14. DOI:10.1145/368424.368427.