Вольский Виталий Фридрихович

Виталий Вольский (бел. Віталь Вольскі [ .]) (исем — Виталий Фридрихович Зейдель (бел. Віталь Фрыдрыхавіч Зэйдэль) (1901, Санкт-Петербург — 1988, Минск) — белорус совет яҙыусыһы, драматург, әҙәбиәт белгесе, тыуған яҡты өйрәнеүсе. Филология фәндәре кандидаты. Белоруссия ССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1971).

Вольский Виталий Фридрихович
бел. Віталь Вольскі
Зат	ир-ат
Гражданлыҡ	СССР
Тыуған көнө	23 август (5 сентябрь) 1901
Тыуған урыны	Санкт-Петербург, Рәсәй империяһы
Вафат булған көнө	22 август 1988({{padleft:1988|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:22|2|0}}) (86 йәш)
Вафат булған урыны	Минск, Белорус Совет Социалистик Республикаһы, СССР
Ерләнгән урыны	Северное кладбище (Минск)[d]
Балалары	Вольский, Артур Витальевич[d]
Яҙма әҫәрҙәр теле	белорус теле
Һөнәр төрө	драматург, учёный-литературовед, тәржемәсе, яҙыусы, балалар яҙыусыһы, киносценарист, литературовед, тыуған яҡты өйрәнеүсе, новеллист
Эшмәкәрлек төрө	драма, әҙәбиәт ғилеме һәм Фильм
Эш урыны	ВЧК Q106222277? Беларусьфильм[d] Витебское художественное училище[d] Якуб Колас исемендәге милли академия драма театры Институт литературы имени Янки Купалы[d] Раздавім фашысцкую гадзіну[d] Беларусь Институт литературы имени Янки Купалы[d] Q117865715?
Уҡыу йорто	Высшая коммунистическая сельскохозяйственная школа Белоруссии имени В.И. Ленина[d]
Ғилми дәрәжә	филология фәндәре кандидаты[d]
Сәйәси фирҡә ағзаһы	Советтар Союзы Коммунистар партияһы
Ойошма ағзаһы	СССР Яҙыусылар союзы һәм Союз белорусских писателей[d]
Жанр	хикәйә һәм театр пьесаһы[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Вольский Виталий Фридрихович Викимилектә

Биографияһы

1920—1926 ул йылдарҙа Ҡыҙыл Армияла хеҙмәт итә, Граждандар һуғышында ҡатнаша. 1925 йылдан ВКП(б) ағзаһы.

В. Ф. Вольский 1988 йылдың 22 авгусында Минскта вафат була .

Улы Артур Вольский (1924—2002) — белорус яҙыусыһы, ейәне Лявон Вольский — белорус музыканты (1965 йылда тыуған) .

Ижады

1926 йылдан баҫтырыла башлай. Ул белорус фольклоры мотивтары буйынса, героик халыҡ характерҙарын шиғырлап пьесалар яҙа: «Чудесная дудка» (1938), «Дед и журавль» («Дзед і жораў», 1939), «Нестерка» (1940), «Машека» (1946). Уның пьесалары юмор менән яҙылған, телдең байлығы һәм сағыулығы менән айырыла .

Виталий Вольский балалар өсөн Белоруссияның табигате һәм хайуандар дөньяһы тураһында бер нисә очерк һәм хикәйәләр китабы яҙған: «По лесным стежкам» (1948), «В лесах над Берёзой» (1955), «Месяц за месяцем» (1956), «Чайки над Нарочью» (1959), «Родной край» (1961), «Три путешествия в страну белорусов» (1967), «Полесье» (1970); сит ил тәҫирендә яҙылған китаптары: «Африканское путешествие» (1963), «Эль Махриб» (1965). Уның тарафынан белорус әҙәбиәте һәм театры тарихы буйынса эштәр («Феодализм осоронда белорус әҙәбиәте тарихы буйынса очерктар») яҙылған.

И. В. Гетеның "Рейнеке-Лис"ын белорус теленә тәржемә итә. Виталий Вольский сценарийҙарына нигеҙләнеп, «Беловежская пуща» (1946) и «Нестерка» (1955) кинофильмдары һәм«Нестерка» мультфильмы ҡуйылған.

Маҡтаулы исемдәре һәм бүләктәре

БССР-ҙың атҡаҙанған мәҙәниәт эшмәкәре (1971). Ул 2 орден һәм миҙалдар менән бүләкләнгән. - Ҡыҙыл Йондоҙ ордены

- «Почёт Билдәһе» ордены (1964)

Библиография

Белорус телендә

• «Па лясных сцежках», Минск, 1948;
• «У лясах над Бярозой», Минск, 1955;
• «Месяц за месяцам», Минск, 1956;
• «На бабровых азёрах», Минск, 1957;
• «Чайкі над Нараччу», Минск, 1959;
• «Родны край», Минск, 1961;
• «Эдуард Самуйлёнак», Минск, 1951;
• «Нарысы па гісторыі беларускай літаратуры эпохі феадалізма», Мінск, 1958.

Урыҫ телендә (автор) тәржемәһендә

• Пьесы, М., 1954;
• В лесах над Березиной, Л., 1958.
• Под небом Африки, Минск, 1969.

Әҙәбиәт

• Вольский Виталий Фридрихович / Кулешов Ф. И. // Вешин — Газли. — М. : Советская энциклопедия, 1971. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров ; 1969—1978, т. 5).
• Александрович С. Вольский // Краткая литературная энциклопедия / Гл. ред. А. А. Сурков. — М.: Сов. энцикл., 1962—1978. Т. 1: Аарне — Гаврилов. — 1962. — Стб. 1029.
• Пісьменнiki Савецкай Беларусi. Кароткi біябібліяграфічны даведнik, Miнск, 1970
• Берков П. Н., Виталий Вольский и его драматические сказки, [Вступ. ст.], в кн.: Вольский В., Пьесы, М., 1954.
• Жаров М., Нестерка, «Сов. культура», 1955, 17 февр., № 22;
• Зубов К., Нестерка, «Правда», 1955, 19 февр., № 50;
• Чирков В., «Нестерка» в Москве, в кн.: Декада белорусского искусства и лит-ры в Москве. Сб. материалов, Минск, 1955;