Брест районы
Брест районы (бел. Брэсцкі раён, Берасьцейскі раён) — Брест өлкәһенең көнбайыш административ берәмге. Административ үҙәк Брест (район составына инмәй).
| Брест районы | |
| бел. Брэсцкі раён | |
| Герб | |
 | |
| Дәүләт |
 Беларусь |
|---|---|
| Административ үҙәк | Брест |
| Административ-территориаль берәмек | Брест өлкәһе[d] |
| Хөкүмәт башлығы вазифаһы | председатель Брестского районного исполнительного комитета[d] |
| Хөкүмәт башлығы | Владимир Григорьевич Сенчук[d][1] |
| Башҡарма власть | Брестский районный исполнительный комитет[d] |
| Закондар сығарыу органы | Брестский районный Совет депутатов[d] |
| Халыҡ һаны | 45 658 кеше (1 ғинуар 2024)[2] |
| Диңгеҙ кимәленән бейеклек | 142 метр[3] |
| Сиктәш | Каменецкий район[d], Жабинковский район[d] һәм Малоритский район[d] |
| Майҙан | 1544,11 км² |
| Рәсми сайт | brest.brest-region.gov.by |
 | |
| Һәйкәлдәр исемлеге | Cultural heritage monuments in Brest District[d] |
| Категория для почётных граждан субъекта | Q98103040? |
| Бында ерләнгән кешеләр категорияһы | Категория:Похороненные в Брестском районе[d] |
 | |
 Брест районы Викимилектә | |
Географияһы
үҙгәртергәБрест районы территорияһы дәүләт кадастрынан мәғлүмәттәре буйынса 1544 км² тәшкил итә (ҙурлығы буйынса райондар араһында 12 урынды биләй). Төп өлөшө (яҡынса 85 %) Брест Полесьеһы зонаһында урынлашҡан. Ул Большие Мотыкалы һәм Жабинка ауылдарынан төньяҡтараҡ торған Буг яны тигеҙлегендә (Прибугский) ята. Диңгеҙ кимәленән бейеклеге 130—150 метр тәшкил итә. Юғары нөктәһе — диңгеҙ кимәленән 186 метрҙа (Мотыкальский ауыл советының Заполье ауылы янында), иң түбән нөктәһе — 123 м. Районы өҫтө башлыса уйһыу-тигеҙлектән тора.
Ғинуарҙың уртаса температураһы — 4,4 °c, июлдә — 18,8 °C. Йыллыҡ яуым — төшөм күләме — 548 мм
Брест районында Брест күл төркөмө, шул иҫәптән Черное күле бар.
Тарих
үҙгәртергәБрест районы 15 ғинуар 1940 йылдың 15 ғинуарында барлыҡҡа килә. Хәҙерге сиктәре 1950 йылда билдәләнгән.
Халҡы
үҙгәртергәРайон халҡы 42 400 кеше тәшкил итә (2018 йылдың 1 ғинуарына ҡарата), шул иҫәптән ауыл халҡы 41 225 кеше.
Тыуған телдәре: белорус 40,45 %, урыҫ 54,83 %. Өйҙә һөйләшеү: белорусса 13,72 %, урыҫса 83,83 %[4].
| Халыҡ һаны (йыл)[5] | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1996 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 |
| 500 42 | ▲274 45 | ▼251 45 | ▼45 069 | ▼887 44 | ▼945 44 | ▲992 44 | ▲549 45 | ▼226 39 | ▲433 39 |
| 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
| ▼327 39 | ▼342 39 | ▲532 39 | ▲574 39 | ▲728 39 | ▲418 40 | ▲473 41 | ▲41 037 | ▲400 42 | |
Административ бүленеше
үҙгәртергә
Район составына инә. Домачево ҡала ҡасабаһы һәм бер нисә тиҫтә ауыл тораҡ пункттары инә. Районы 11 ауыл советына бүленә:
- Домачевский сельсовет
- Знаменский сельсовет
- Клейниковский сельсовет
- Лыщицкий сельсовет
- Мотыкальский сельсовет
- Мухавецкий сельсовет
- Радваничский сельсовет
- Тельминский сельсовет
- Томашовский сельсовет
- Чернавчицкий сельсовет
- Чернинский сельсовет
Иҡтисад
үҙгәртергәТөп предприятиелары:
- «Чернавчицкий ТБИ (ЖБИ)заводы»,
- «Брестский лесхоз» дәүләт урман хужалығы учреждениеһы,
- «Брест райагросервисы»,
- «Берестье» теплица комбинаты,
- «Брестгазоаппарат» ААЙ берләшкән предприятиеһы,
- «Брестсельмаш» ААЙ
Районда «Брест» (майҙаны 70 км²-ҙан ашыу) ирекле иҡтисади зонаһы бар.
Киң мәғлүмәт саралары
үҙгәртергә- «Киске Брест» гәзите
- «Заря над Бугом» район гәзите
- «Брест гәзите»
Иҫтәлекле урындары
үҙгәртергәБрест районы территорияһының ҙур өлөшөндә Брест ҡәлғәһе форттарының күп өлөшө урынлашҡан.
Гоголь урамында «Фонарҙар аллеяһы (Аллея фонарей)» урынлашҡан — улар һаны Брест предприятиеһыларының һәр береһен күрһәтә. Фонарҙарҙың ҡайһы берҙәре В. Гоголь[8] әҫәрҙәре мотивы буйынса эшләнгән.
Шулай уҡ ҡарағыҙ
үҙгәртергә- Брест районындағы Холокост.
Иҫкәрмәләр
үҙгәртергә- ↑ http://brest.brest-region.gov.by/index.php?option=com_content&view=article&id=50468&Itemid=3482&lang=ru
- ↑ Численность населения на 1 января 2024 г. и среднегодовая численность населения за 2023 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа — Национальный статистический комитет Республики Беларусь, 2024.
- ↑ GeoNames (ингл.) — 2005.
- ↑
- ↑ Халыҡ һаны буйынса өлкәһе брест ҡалаһында һәм районында 2018 йыл 20 апрель архивланған., статистика идаралығы иң мөһиме брест өлкәһе
- ↑
- ↑
- ↑ Необходимо задать параметр
url=в шаблоне {{cite web}}. Необходимо задать параметрtitle=в шаблоне {{cite web}}. [ ].