Ашхаруа Аида Григорьевна

Ашхаруа Аида Григорьевна (6 сентябрь 1940 йыл — 20 сентябрь 2016 йыл) — музыка белгесе, журналист, СССР һәм абхаз пианисы, Абхазияның атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1983). Абхаз халҡының фольклор музыкаһын өйрәнеүсе.

Ашхаруа Аида Григорьевна
Зат ҡатын-ҡыҙ
Гражданлыҡ  СССР
Тыуған көнө 6 сентябрь 1940({{padleft:1940|4|0}}-{{padleft:9|2|0}}-{{padleft:6|2|0}})
Тыуған урыны Тбилиси, Грузия ССР-ы[d], СССР
Вафат булған көнө 20 сентябрь 2016({{padleft:2016|4|0}}-{{padleft:9|2|0}}-{{padleft:20|2|0}}) (76 йәш)
Вафат булған урыны Мәскәү, Рәсәй
Һөнәр төрө пианист, журналист, музыка белгесе, педагог

Биографияһы

үҙгәртергә

Аида Григорьевна Ашхаруа 1940 йылдың 6 сентябрендә Тбилиси ҡалаһында Григорий Ашхаруа һәм уның ҡатыны Елена Гицба ғаиләһендә тыуған[1].

Йәш сағында ул Сухуми музыка мәктәбенең фортепиано класында уҡый һәм Петербург мәктәбе вәкиле Ференц Листың уҡыусыһы билдәле педагог Гировский класына эләгә[1].

1966 йылда Гнесиндар исемендәге Мәскәү дәүләт музыка-педагогия институтының фортепиано факультетын (хәҙерге музыканың Рәсәй академияһы), һуңынан — П. И. Чайковский исемендәге Мәскәү дәүләт консерваторияһын тамамлай (1979).

1979 йылда «музыка эстетикаһы» һөнәре буйынса диссертация яҡлай. Философия фәндәре кандидаты.

Педагогик эшмәкәрлеге

үҙгәртергә

1966—1970 йылдарҙа фортепиано педагогы

1970—1972 йылдарҙа уҡытыу бүлеге мөдире

1972—1974 йылдарҙа Сухуми музыка училищеһында директоры[2]

1974—1992 йылдарҙа 3-сө Сухуми балалар музыка мәктәбе директоры

2003 йылда 1 -се Сухуми балалар музыка мәктәбе директоры (К. В. Ковач исемендәге балалар сәнғәт мәктәбе).

А. М. Горький исемендәге Сухуми дәүләт педагогия институтында эстетика буйынса лекциялар уҡый.

2016 Мәскәүҙә оҙайлы ауырыуҙан һуң вафат була[3][4].

Телевидение

үҙгәртергә

Абхазия телевидениеһы буйынса абхаз халҡының музыка мәҙәниәтенә арналған телетапшырыуҙар циклын алып бара.

Абхаз дәүләт филармонияһында лектор булып эшләй.

Абхазия радиоһында бер нисә йыл «Абхаз халҡының музыка һәм тарихы» исеме аҫтында программа алып бара.

Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

үҙгәртергә

III дәрәжә «Ахьдз-Апша» ордены. 2016 йылдың 5 сентябрендә Президент Рауль Хаджимба бүләкләү тураһында указға ҡул ҡуя[5]

2014 йылда Д. Гулиа тураһында тапшырыуҙар циклы өсөн Абхазия Журналистар союзының «Если бы не дырмит» конкурсында беренсе урын.[6]

Һайланма библиография

үҙгәртергә
  • Искусство и человек. Сухуми, 1977;
  • Роль ассоциаций в механизме художественного воздействия // Эстетические очерки. Москва, 1979;
  • Абхазская народная песня. (Программа для музыкальных школ). Сухуми, 1990;
  • Музыка и жизнь. Сухум, 2002;
  • Детская школа искусств им. К. В. Ковача. (К 80-летнему юбилею). Сухум, 2010;
  • Энергия его жизни — апсуара. Сухум, 2012;
  • Озвученные рассказы об абхазской народной песне. Сухум, 2014.

Иҫкәрмәләр

үҙгәртергә
  1. 1,0 1,1 Музыкальные принципы: ко дню рождения Аиды Ашхаруа (6 сентябрь 2020).
  2. Министр культуры Республики Абхазия Гудиса Агрба поздравил руководство и коллектив с 90-летием со дня основания Сухумского государственного музыкального училища им. А. Чичба (билдәһеҙ). 2021 йыл 16 апрель архивланған.
  3. Поминальник философoв.iphras.ru.Дата обращения: 16 апреля 2021.
  4. Музыка и жизнь Аиды Ашхаруа.Sputnik Абхазия(20.09.2017).Дата обращения: 16 апреля 2021.
  5. Аида Ашхаруа (билдәһеҙ) (6 сентябрь 2016).
  6. СОЮЗ ЖУРНАЛИСТОВ АБХАЗИИ НАЗВАЛ ЛАУРЕАТОВ КОНКУРСА «ЕСЛИ БЫ НЕ ДЫРМИТ» « Союз Журналистов Республики Абхазия.