Һалйот

Һалйот — башҡорт ҡәбиләһе.

Һалйот

Һаны һәм йәшәгән урыны
Барлығы: билдәһеҙ Рәсәй Федерацияһы Силәбе өлкәһе Силәбе өлкәһе Арғаяш районы
Тел	башҡорт
Дин	ислам
Халыҡ	башҡорттар

Тарихы

Силәбе өлкәһенең төньяғында Иҫәт йылғаһы буйҙарында һалйот ҡәбиләһе нәҫеле булған башҡорттар йәшәй. Башҡорт этнографы Р. З.Йәнғужин һалйоттарҙың нирун тип аталған монгол ҡәбиләһенән килеп сыҡҡанлығын яҙа, улар Сыңғыҙ хандың маҡсатына ҡаршы булған. Риүәйәттәрҙән күренеүенсә, Алан Го исемле бер башлыҡтың уртансы улы Багути Салджи тоҡомдары тип иҫәпләй, Сыңғыҙ хан заманында уларҙы салджиуттар тип йөрөткәндәр. Сыңғыҙ ханға тиклем нурин ырыуы башлыҡтары күп булған, улар берләшеп йәшәүҙе өнәмәгән, тап шуға күрә лә Сыңғыҙ хан хәҙерге монголия территорияһында йәшәгән бөтә ырыуҙарҙы бергә туплап, үҙенә генә буйһондорорға булғас, салджиуттар уның үҙенә ҡаршы һуғышырға ант итә. Р. З. Йәнғужин билдәләүенсә, Сыңғыҙ хан менән бәрелештә еңелгәндән һуң, һалйоттар наймандар менән бергә Урта Азияға Ҡара Ҡытай дәүләтенә ҡаса, һуңғараҡ улар Уралға күсенә.

Әҙәбиәт

• Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — ISBN 978-5-295-04683-4.
• История башкирских родов. Салъют, Терсяк, Сынрян, Бикатин, Сырзы, Шуран. Том 19 / С. И. Хамидуллин, Б. А. Азнабаев, И. З. Султанмуратов, И. Р. Саитбатталов, Р. Р. Шайхеев, Р. Р. Асылгужин, А. М. Зайнуллин, В. Г. Волков, А. А. Каримов. — Уфа: ИИЯЛ УНЦ РАН; Китап, 2016. — С. 160, 165. — ISBN 978-5-85051-605-5.
• Йәнғужин Р. З. Башҡорт ҡәбиләләре тарихынан. — Өфө: Башҡортостан «Китап» нәшриәте, 1995. — 96 с. — ISBN 5-295-02551-3.
• Кузеев Р. Г. Происхождение башкирского народа: Этнический состав, история расселения. — М.: Наука, 1974. — 572 с.

Һылтанмалар

• Һалйот // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
• Һалйот // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
• Панорама Башкортостана. 2010 июнь(недоступная ссылка)